نگارستان

بمب افکن استراتژیک B-52، دژ پرنده

جهان پس از جنگ جهانی دوم، شاهد ظهور جنگنده های پیشرفته و بمب افکن های هولناکی بوده است که در این میان در میان تسلیحات هوایی پیشرفته و مخوف نیروی هوایی آمریکا بعنوان برترین قدرت نظامی جهان می توان به جنگنده رهگیر F-14 Tomcat، جنگنده قدرتمند F-15 Eagle، جنگنده چابک و توانای F-16 Falcon، جنگنده پیشرفتهF-18 Horent، جنگنده F-117 شاهین شب، جنگنده - بمب افکن فوق پیشرفته F-22 Raptor و بتازگی جنگنده F-35 Lightning که دارای قابلیت عمودپروازی بوده و نمادی از پیشرفتگی محض می باشد، اشاره کرد که به این اسکادران هولناک، باید بمب افکن B-2 Spirit را نیز افزود که با توان و قدرت خیره کننده اش، به تنهایی توان برهم زدن توازن قدرت نظامی را در جهان امروز دارد.

بمب افکن اتمی مخوف، دوربرد و استراتژیک Boeing B-52 Stratofortress، بعد از جنگ جهانی دوم برای ماموریت‌های بازدارندگی هسته‌ای در دوره جنگ سرد و به عنوان جایگزینی برای بمب‌افکن B-۳۶، پا به عرصه وجود نهاد و همچنان جای ثابتی در نیروی هوایی آمریکا دارد.

این بمب افکن مخوف و غول پیکر، به سبب قدرت و شهرت فراوانش، لقبهای بزرگی را با خود یدک میکشد که با نگاهی حتی غیرتخصصی به  توانائیهایش، برازندگی این القاب، تایید خواهد شد. این بمب افکن  استراتژیک و اسرارآمیز با القابی همچون Stratofortress یا دژ پرنده و  BUFF یا Big Ugly Fat Fellow به معنی پسر چاق زشت به عنوان اصلی ترین بمب افکن اتمی و متعارف استراتژیک نیروی هوایی آمریکا بوده و از آن در جنگ‌های متعارف برای مأموریت‌های تهاجمی استراتژیک، پشتیبانی نزدیک هوایی و عملیات‌های دریایی استفاده می‌شود. این بمب افکن غول پیکر، در ماموریت‌های پایش اقیانوس هم بسیار کارآمد است و می‌تواند به نیروی دریایی آمریکا در عملیات‌های ضد کشتی و مین‌گذاری کمک کند و قادر است در طول دو ساعت، 364 هزار کیلومتر مربع از سطح اقیانوس را دیده‌بانی کند. نیروی دریایی را نیز در ماموریت های ضد سطح و ضد زیر دریایی پشتیبانی می کند و اولين بمب افكن اتمي نيروي هوايي ايالات متحده شناخته مي‏شود كه قابليت حمل و پرتاب موشكهاي كروز را به همراه برد پروازي زياد به همراه دارد.

بمب افکن استراتژیک B-52  بعنوان  یکی از مخوف ترین بمب افکن های جهان،  بمب افکنی دوربرد و در کلاس سنگین وزن و زیر سرعت صوت است که توانایی انجام ماموریت های تاکتیکی و استراتژیکی را در سطح عالی و مطمئن را دارا است. این  بمب افکن، قادر به حمل بمب‌های اتمی یا متعارف هدایت‌شونده و قابلیت ناوبری دقیق جهانی است که دقت زيادی در پيدا كردن اهداف از پيش تعيين شده، به این بمب افکن هولناک می بخشد و برای سالیانی دراز، تنها بمب افکن دارای سرنشین سنگین وزن ایالات متحده بوده است و قادر به پرتاب و شلیک بیشتر سلاح های موجود است.

اولین مدل هواپیمای بی 52 در سال 1952، اولین پرواز خود را انجام داده و مدل B  آن نیز در سال 1955 وارد خدمت گشت. به طور کلی 744 بمب افکن بی 52 ساخته شده و آخرین گونه آن نیز که مدل H نامیده می شود، در سال 1962 تحویل شد.

این بمب افکن استراتژیکی، دارای بردی برابر با 14,162 کیلومتر است که از این رو، هواپیمایی میان قاره ای یا کانتیننتال گفته می شود. البته این برد، در حالت بدون سوخت گیری هوا به هوا اندازه گیری شده است، و در غیر این صورت، برد این هواپیما، با سوخت گیری هوا به هوا می تواند نا محدود باشد. در این هواپیما، از مدل جی به بعد تغییراتی در شکل بدنه مانند کوتاه تر شدن سکان عمودی یا همان پایدار کننده عمودی آن داده شد. این بمب افکن سنگین ساخت شرکت بوئینگ بوده و از هشت موتور توربوفن پرات اند ویتنی TF-33 هر یک با قدرت کشش بیش از 7000 کیلوگرم بهره می برد. بالاترین سرعتی که این هواپیما قادر به دستیابی به آن است، حدود 0/8 ماخ  معادل 650 مایل بر ساعت با قابلیت حمل  70000 پوند سلاح  و حداكثر در ارتفاع 50000 پايي (حدود 15000 متري)  می باشد.

B-52 در آوریل سال 2002 پنجاهمین سالگرد اولین پرواز خود را در اول آوریل سال 1952 انجام گرفته بود جشن گرفت. B-52 تنها ترین هواپیمای نظامی در جهان است که چنین زمان طولانی را در خدمت بوده است. قابل ذکر است کلا 744 فروند از این بمب افکن سنگین ساخته شده است .گونه H بمب افکن استراتژیک B-52  با قابلیت حمل 20 فروند موشك دوربرد كروز ، در سال 1961 وارد خدمت واز 104 فروند ساخته شده آخرین در سال 1962 به اسکادران خود تحویل داده شد و حتی  پس از سالها خدمت ، ارتقای گسترده سیستم ها  و به روز ساختن سیستم های اویانیکی و پیشرانه ها و دیگر قمست های آن با تکنولوژی مدرن روز، باعث ادامه  حیات B-52 تا قرن 21 شده و بیم آن می رود که این هواپیما تا سال 2045 نیز در خدمت باشد اکنون 94 فروند بمب افکن استراتژیک B-52H در خدمت نیروی هوایی آمریکاست که توسط سه اسکادران در پایگاه نیروی هوایی بارکزدیل ایالت لوزیانا و دو اسکادران در پایگاه نیروی هوایی مینوت ایالت داکوتای شمالی به کار گرفته می شود.

انعطاف پذيري اين هواپيما در جريان جنگ ويتنام و پس از آن در عملیات طوفان صحرا به اثبات رسيد. حمله و ايجاد خسارات فراوان به مراكز تجمع نيروها، تاسيسات و سنگرهاي مستحكم زيرزميني گارد رياست جمهوري عراق از اين جمله است.

جنگ خليج فارس،حاوي يكي از سنگين‏ترين نبردهاي تاريخ جنگهاي هوايي بود. بي52 ها (مدلH) از پايگاهشان در Barksdale و LA رهسپار جنگ مي‏شدند. پرتاب بمبهاي معمول و موشكهاي كروز و بازگشت به پايگاهشان، چيزي حدود 35 ساعت به طول مي‏انجاميد: يك عمليات بدون توقف.

پايگاههاي هوايي موجود در Barksdale و Minot محل اصلي نگهداري بي52 ها هستند. پروازهاي آزمايشي نيز از هر دو پايگاه نامبرده انجام مي‏شود. در Barksdale تعداد 58 فروند و در Minot تعداد 36 فروند B-52H نگهداري مي‎شود.

در يك نبرد معمول، بي52 عمليات خود را به جهت جلوگيري از پيشروي دشمن انجام مي‏دهد از جمله مي‏تواند به يگانهاي دريايي دشمن شليك كند. در جريان عمليات طوفان صحرا، بي52 ها 40% از كل بمبهاي انداخته شده توسط نيروهاي ائتلاف را پرتاب كردند.

همچنين اين بمب افكن در دريا نيز به طور خيلي قدرتمند مي‏تواند در انجام عمليات ضدكشتي و مين روبي انجام وظيفه نمايد. براي مثال تنها دو فروند بي52 ظرف دو ساعت مي‏توانند مساحتي بالغ بر140000 مايل مربع (364000 كيلومتر مربع) از سطح اقيانوس‏ها را زير نظر و كنترل داشته باشند.

در سال 1989 پروژه بهبود و ارتقاء شامل نصب سيستم‏هاي مكان‏ياب ماهواره‏اي (GPS)، محفظه‏هاي قوي‏تر جهت حمل بمبهاي 2000 پوندي و ساير بهسازي‏ها جهت نصب ادوات جديد بر روي اين بمب‏افكن به اجرا درآمد. تمام بمب‏افكن‏هاي ارتقاء يافته، قادر شدند موشكهاي AGM-142 (موسوم به Raptor) و موشك ضدكشتي AGM-84 (موسوم به Harpoon) را حمل و پرتاب نمايند.

مدل H تنها به منظور حملات هسته‏اي طراحي شد اما امروزه ماموريتهاي مختلف محوله به مدل از رده خارج شدة G را نيز به خوبي انجام مي‏دهد. بي52 همچنين در محل مقرهاي خارجي حمل مهمات مي‏تواند انواع مختلفي از جنگ‏افزار را حمل نمايد.

1- مقر AGM-28 مي‏تواند گونه‏هاي سبكي از مهمات نظير 12 عدد بمب MK-82 را در 24 مقر خارجي بازگذاري كرده و حمل نمايد كه با 27 مقر داخلي حمل مهمات، در جمع 51 مقر حمل جنگ‏افزار وجود دارد.

2- مقرهاي خارجي قوي‏تر حمل مهمات (HSAB) يا (Heavy Stores Adaptor Beam) مي‏توانند گونه‏ هاي سنگين‏ تر بمب را تا 2000 پوند حمل نمايند. در هر HSAB مي‏توان فقط 9 جنگ‏افزار را بارگذاري كرد. با محدوديت 45 جنگ‏افزار (اعم از بمب يا موشك) در همه‏ي مقرها. (با احتساب 18 مقر خارجي)

3- نوع سوم مقر حمل مهمات براي حمل سلاح های هسته ای ALCM و CALCM و ACM به كار مي‏رود.

قابليت استفاده از سوختگيري هوايي به بي52 اجازه  مداومت بسيار خوبي در پروازهايش مي‏دهد. اين تنها هواپيمايي جنگی در جهان است كه بدون سوخت گيري هوايي مي‏تواند 8800 مايل (14000 كيلومتر) را طي كند.

روي همگي بي52 ها يك دوربين الكترونيكي قوي براي مشاهدة مقابل‏شان به صورت مادون قرمز (IrDa) و يك نمايشگر تلويزيوني با وضوح بالا كه به سنسورهايي براي شناسايي اهداف، تشخيص وضعيت دشمن، پرواز ايمن، تشخيض عوارض زمين (كوه و تپه و . . . ) و براي كمك به پرواز و نبرد در ارتفاع پائين مجهز است، نصب شده است.

خلبانان از عينك‏هاي ديد در شب (NVG) براي افزايش ايمني و ديد در پروازهاي شبانه و عملياتهاي تمريني ارتفاع پائين استفاده مي‏كنند. عينك‏هاي ديد در شب، ايمني بيشتري را در حين پروازهاي شبانه به همراه دارند. زيرا در پروازهاي شبانه، با استفاده از اين وسايل و پرواز در پوشش عوارض طبيعي زمين، امكان مخفي ماند از ديد رادارهاي دشمن ميسر مي‏شود.

تعداد خدمه

بمب افکنB-52 تعداد 5  نفرخدمه دارد که يك خلبان، يك كمك خلبان كه كنار يكديگر مي‏نشينند و سطح كابين آنها بالاتر است، و پشت سر آنها و در در سطح پائين‏تر يك افسر الكترونيك پرواز (EWO) يا (Electronic Warfare Officer) كه وظيفه‏اش شليك يا پرتاب مهمات است در پشت محل خلبانان جاي مي‏گيرد و در كنارش نيز افسر ناوبري (Radar Navigator) كه وظيفه‏اش هدايت هواپيما بين مبدا و مقصد مي‏باشد.از آنجا كه در ابتداد مدل H براي عمليات بمباران معمول طراحي و ساخته نشده بود، عمل پرتاب مهمات بر دوش افسر ناوبري قرار گرفته است و صندلي افسر مهمات كه مدل‏هاي پيشين كاربرد داشت، استفاده نمي‏شود.

كنترل‏ها و نمايشگرهاي سيستم‏هاي پروازي به تناسب وظايف خدمه در كابين آنها پخش شده است. از آنجا كه هدف نيروي هوايي، به كار گيري آخرين تكنولوژي ارتباطي و ناوبري است، به همين منظور با الحاق وظايف ناوبر رادار و مسئول پرتاب مهمات به يك نفر (در مدل G)، خدمه به 4 نفر كاهش يافته است.

در محل ناوبري هواپيما از نمايشگرهاي تلويزيوني و پردازنده‏ي سري 80386 استفاده شده است. (با توجه به تغييرات و بهسازي‏هاي اعمال شده در سال 1989 در سيستم‏هاي الكترونيك اين هواپيما، استفاده از پردازنده‏ 80386 غيرمعمول نمي‏باشد)

رابط نمايشگر وضعيت پروازي بر پايه دستگاه Mil-Std-1553B ساخته و نصب شده است.

تغییرات اعمال شده جهت بروزرسانی B-52

اعمال تغييرات جديد و سازگار ساختن اين هواپيما براي استفاده از امكانات جديد نظامي، به طور دائم اين هواپيما را به روز نگه داشته است. در ليست زير، برنامه‏هاي ارتقاء بي52 نوشته شده است:

1- نصب سيستم GPS

2- نصب سيستم TRS يا (TACAN Replacement System)

3- مدیریت سیستم های ذخیره سازی یکپارچه (ICSMS) یا (Integrated Conventional Stores Management System)

4- سیستم ARC-210/DAMA یا صدای ایمن (Secure Voice) یا جلوگیری کننده از شنود رادیویی توسط دشمن

5- یکپارچه کننده ی موشک AGM-142 HAVENAP

6- بالا بردن ضریب اطمینان (کیفیت) ادواتی که تعمیرپذیر نیستند.

7- بهبود سیستم ضد عمل الکترونیک (ECMI) یا (Electronic Counter-Measures Improvement)

8- سیستم آزمایش مقر حمل تسلیحات از نظر سلامت (OAPT) یا (Off-Aircraft Pylon Tester)

9- سیستم پشتیبانی کننده ی عملیات نیروی هوایی (AFMSS) یا (Air Force Mission Support System)

این سیستم جالب، پس از شروع پرواز، اطلاعات هدف را از طرق اپراتور زمینی به اطلاع خدمه ی بی52 می رساند.

10- نمایشگر وضعیت سیستم ها (Electro Viewing System - EVS 3-in-1: EVS, STV, FLIR)

11- یکپارچه کننده ی پیشرفته ی تسلیحات (JDAM ، WCMD، JSOW و JASSM) به جهت هدفگیری و شلیک مهمات مختلف از یک سامانه ی نشانه روی.

12- سیستم دید در شب برای کابین هواپیما (سازگار با وقوع احتمالی رعد و برق)

13- سیستم دید در شب سازگار با حالتی که منجر به خروج خدمه از کابین شود. (پرش با صندلی و فرود با چتر نجات)

14- سیستم ضبط اطلاعات پرواز به شکل استاندارد (SFLDR)

15- سیستم AMI : آلات پروازی دقیق بهبود یافته نظیر ادوات فرود در شب یا مه. نظیر: ACU, DTUC INS,

16- سیستم بهبود یافته ی ALR-20

17- نمایشگر حرارت سوخت موجود در باکها

18- عینک خلبانی مخصوص دید در شب

19- ادوات پیشرفته ی مادون قرمز (جهت رهگیری اهداف)

20- سیستم نمایشگر پیشرفته ی وضعیت سلامت موتورها

21- محرمانه کننده ی ارسال اطلاعات

22- رادار با دقت بالا

23- موتور TF-33

24- سیستم نابودگر محافظتی (برای جلوگیری از دسترسی دشمن به هواپیما و اطلاعات درون آن)

25- کابین خلبان نوسازی شده

26- سیستم KY-58 VINSON (صدای ایمن)

27- AVTR

28- فشارسنج بر اساس ارتفاع پروازی

29- سیستم پیشرفته ی مدیریت بمباران

30- سیستم ارتقا یافته ی پخش Chaff و Flare (جهت انحراف موشکهای زمین به هوای پرتابی از سوی دشمن)

B-52 در حال تغییراتی اساسی و پیشرفته است که به این بمب افکن اجازه می دهد انواع مختلف و بسیار جدید از بمب های هدایت شونده  ماهواره ای نظیر JDAM و JSOW و JASSM و . . . حمل و پرتاب کند. این تغییرات در بی52 از دسامبر 1998 آغاز گشتند.

برنامه پشتیبانی نیروی هوایی از تمام حرکتهایی که باعث شود این هواپیما دارای سیستم هایی عمومی شود، حمایت می کند. برای مثال سیستم GPS نصب شده بر روی این هواپیما بر پایه ی استاندارد GPS-2000 است. در جریان عملیات طوفان صحرا به برخی نقائص در سیستم ضدعمل الکترونیک پی برده شد. برنامه ی B-61 Mod 11 (نوع خاص و بسيار قوي از بمب‏هاي اتمي) برای حالتی انتخاب شده است که در حالت آماده باش حمله ی اتمی و فقط تحت دستور ریاست جمهوری آمریکا عمل نماید.

موشک AGM-142 یا نوع جديدتر هارپون برای اولین مرتبه در اواسط دهه 1980 بر روی مدل G نصب شدند. هنگامی که مدل های G بازنشسته شدند، این قابلیت بر روی مدل H منتفل گشت. فرماندهی نیروی هوایی از حفظ این قابلیت موثر خشنود بود. هرچند این قابلیت در معدودی از مدل های H عملیاتی بود. اما در اوایل دهه ی 1990 دو تیم ارتقا دهنده و یکپارچه کننده ی ادوات بی52 ها یعنی CEM و IPT یا (Conventional Enhancement Modification) و (Integrated Product Team) شروع به انجام تغییراتی کردند که امکان می داد همه ی مدلهای H قادر به شلیک موشکهای هارپون شوند. در همان زمان قرار بر این شد که قابلیت استفاده از موشکهای AGM-142 SPO نیز به برنامه ی کاری گروه اضافه شود و بالاخره در تاریخ 31 دسامبر1997 خواسته نیروی هوایی در انجام حفظ سازگاری بین ماموریتهای مختلف B-52ها فراهم گشت. یعنی مدل H نوعی بود که علاوه بر بمباران می توانست به اهداف دریایی نیز حمله ور شود یا به انجام عمل ضدالکترونیک بپردازد.

برنامه M-61 Mod 11

این آغاز طرحی برای استفاده و آزمایش انواع تغییر یافته ای از سلاح های هسته ای بر روی بی52 های عملیاتی بود. برنامه ی جایگزینی سلاح های معمول با انواع هسته ای از جمله موارد درخواستی ریاست جمهوری ایالات متحده بود.

کنگره  آمریکا در سه ماهه ی دوم سال 1995 به وزارت دفاع و وزارت انرژی تذکر داد که نیت واقعی خود را از جایگزینی سلاح هسته ای به جای سلاح متعارف در این هواپیما اعلام دارند. این تغییرات در سطح برنامه ی B-61 Mod 7 با موفقیت به انجام رسید و گروه موفق به جایگزینی سلاح های درخواستی بر روی این هواپیما گشت. تغییرات اعمال شده ارزان تر از حالتی می شدند که یک بمب هسته ای جدید مخصوص حمل به وسیله  این بمب افکن طراحی شود. با انجام پرواز شماره ی 419 از پایگاه هوایی Edwards، فرماندهی نیروی هوایی متقاعد گشت که این تغییرات اعمال شده در سطح انطباق با بمب‏هاي سري Mod 7 موفقيت‏آميز بوده است. بدین ترتیب کنگره با درخواست نیروی هوایی موافقت کرد و در نیمه سال 1996 مبلغ 5/4 میلیارد دلار بودجه به این امر اختصاص داد و همچنین کنگره مقرر کرد که برنامه یکپارچه سازی موشکهای AGM-130 نیز بر روی بی52 ها اعمال شود تا همه ی این تغییرات منجر به رسیدن به سطح تغییرات درخواستی جهت انطباق با بمب‏هاي سري Mod 11 گردد. این برنامه نیز در نیمه ی سال 1997 تکمیل گشت.

کلید اصلی حفظ قابلیت بالاي رزمی B-52ها که همواره در جهت اثبات اطمینان، عملیاتی شدن سریع در جنگها و انجام انواع عملیات پشتیبانی بوده است، در آینده نیز ادامه خواهد یافت.

سه سیستم پدافند الکترونیک بزرگ در این هواپیما یعنی AN/ALQ-172 و AN/ALQ-155 و AN/ALR-20 نیاز به ارتقا یا جایگزینی با انواع جدیدتر و کارا تر دارند. باید توجه کرد که انجام هزاران تغییر نرم افزاری و سحت افزاری در سیستم ها باعث شده است که این هواپیما تاکنون بتواند زنده و عملیاتی بماند.

در نیمه سال 1997، B-52 تنها توانست 6 درصد از بودجه مورد نیازش را برای حل مشکلات مربوط به سیستم ECM دریافت کند.

بين اكتبر 1996 تا مارس 1997، سيستم ECM (ضد عمل الكترونيك) بي52 ها باعث انگيزه‏اي مضاعف در سرفرماندهي ناوگان B-52 ها گشت تا سيستم ECM موجود در مدلهاي H را به درجه‏اي برسانند كه هيچ سيستم مشابهي توان رقابت با آنها را نداشته باشد. اين هواپيما سه سيستم بزرگ دفاع الكترونيك (ECM) دارد كه به منظور بهبود عملكرد، افزايش قابليت اطمينان و امور پشتيباني بايد ارتقا يابند يا جايگزين شوند. در طي اين شش ماه (ارتقاي ECM) ، اين سه سيستم با يكديگر تركيب شدند تا نمونة جديدي براي ECMهاي ضعيف ناوگان بي52 هايي كه بيش از 43000 ساعت پرواز داشتند، توليد شود. به علاوه خدمه ی بخش ECM در بی52 ها کشف کردند که برخی قطعات یدکی کلیدی مورد استفاده در این سیستم، موجود نمی باشند. این یافته ی مهم بر میزان آمادگی عملیاتی ناوگان مدل H تاثیر بسیاری می گذارد.

در مارس1997، سرفرماندهی ناوگان هوایی B-52، برنامه ای برای بهبود سیستم های ECM و ارتقا عملکرد این سیستم در مدلهای H ارائه دادند. آنها سیستم MICAP را در تاریخ آوریل 1997 حذف کردند و کیت پیشرفته تر و مستقل از سایر سیستم های بی52 به نام RSP را در تاریخ می 1997جایگزین آن کردند.

سیستم ALQ-172 ا(از مجموعه سیستم های ECM) که در زمان عملیات طوفان صحرانیاز به اصلاح برای آن احساس شده بود بهبود و ارتقا یافت. ارتقای این سیستم با افزایش حافظه ی کامپیوتر دستگاه انجام پذیرفت تا بتواند پردازش های پیشرفته تری را از تهدیدهای دشمن به انجام برساند. در این پروژه ی ارتقاء، همچنین نمایشگر تلویزیونی جدیدی برای این سیستم در نظر گرفته شد. ضمنن سیستم عمل ضد الکترونیک (خنثا کننده ی عملیات الکترونیکی دشمن) برای مقابله با طیف بیشتری از ادوات دفاع هوایی زمینی و همچنین پخش پارازیت و عملگر ضد حرارت موتورها (Infrared) توسعه یافت. (برای جلوگیری از رهگیری توسط ادوات زمینی که به دنبال شکار هواپیما توسط حرارت ایجاد شده توسط موتورها می گردند و موشکهای زمین به هوایی شلیک می کنند که قادر به ردیابی به طریقه ی مادون قرمز یا Infrared هستند)

بمب افكن استراتژیک B-52، همچنین سیستم بسیار جالب توجهی برای کشف و حتی یافتن تعداد موشکهای ارسال شده در پشت هواپیما دارد. این سیستم همواره دستخوش تحول مداوم جهت بهبود عملکرد در شناسایی سیستم های تهدید کننده هواپیما می باشد.

حفظ وضعیت در بالاترین میزان آمادگی عملیاتی، بزرگترین تغییر و بهسازی ای است که مورد نیاز بی52 می باشد. برای مثال نیاز به ارتقاء سیستم ضد عمل الکترونیکی که از دهه 1960 به یادگار مانده اند و امروزه برای استفاده تقریبن غیرممکن هستند.

بمب افکنهای B-52 در عملیات طوفان صحرا

در سال 1991 زمانی که ایالات متحده و هم پیمانانش تصمیم گرفتند تا کویت اشغال شده توسط عراق را بازپس گیری کنند در میان بمب افکن های موجود در زرادخانه آمریکا بمب افکن نامریی از چشم رادار B-2 معروف به شبح هنوز آماده خدمت نشده بود و بمب افکن B-1 نیز دچار مشکلات عملیاتی جدی بود. بعضی از این مشکلات عبارت بود از نبود فرصت کافی برای آموزش خدمه – مشکلات جدی در زمینه پایداری مکانیکی هواپیما – عدم توانایی این هواپیما در حمل موشک های کروز به دلیل توافقنامه کنترل تسلیحات .

بمب افکنB-1، همچنین توانایی کمی در حمل بمب های سقوط آزاد داشت بطوری که فقط می توانست 84 بمب 500 پوندی MK-84 را حمل کنند . این مسایل باعث شد تا بمب افکن قدیمی B-52 مجددا وارد عملیات شود. در مقایسه با B-1، بمب افکن استراتژیک B-52 دارای قابلیت حمل مقادیر زیادی مهمات را در شب و روز و حتی در آب و هوای بسیار بد بود . این بمب افکن مجهز به تجهیزات جنگ الکترونیکی جدید شده بود اویونیک به روز آن قابلیت استفاده از رادار را به آن اضافه کرده بود . هر بمب افکن قادر بود تا 75000 پوند تسلیحات را با خود حمل کند به عنوان مثال 51 بمب 750 پوندی یا 18 بمب MK84 2000 پوندی .

نیروی هوایی آمریکا از 68 فروند B-52G در عملیات طوفان صحرا استفاده کرد. این 68 فروند در حدود  1741 سورتی عملیات انجام دادند و مجموعا 27000 تن مهمات را بر فراز عراق پرتاب نمودند . این میزان مهمات 29 درصد کل مهماتی بود که در کل جنگ استفاده شد . 1741 سورتی پروازی که این بمب افکن ها انجام دادند برابر با 3.2 درصد کل پروازهای عملیاتی بود .از این تعداد کل  79 سورتی عملیات بر علیه پایگاه های هوایی و هواپیماهای پارک شده روی زمین انجام شد. 759 سورتی عملیات به ادعای آمریکا بر علیه سایتهای تولید تسلیحات شیمیایی و اتمی، خطوط راه آهن، پادگان ها، مراکز پشتیبانی و لجستیکی، سایتهای موشک های اسکاد، نیروگاههای برق، صنایع نظامی و سیستم دفاع هوایی عراق انجام شد. همچنین 527 سورتی پرواز عملیاتی نیز بر علیه یگانهای زرهی و پیاده نظام ارتش عراق انجام شد. همچنین این بمب افکن ها 37 درصد از ماموریتهای خود را بر علیه نیروهای گارد ریاست جمهوری عراق انجام دادند. ماموریتهایی که در اکثر آنها، از بمب 500 پوندی MK-82 یا بمب خوشه ای CBU-87 استفاده می شد.

قابلیت این بمب افکن در حمل مقادیر عظیم سلاح در شب و روز و حتی در آب و هوای بسیار بد مهاجمان را مطمئن کرده بود که نیروهای عراقی در طول 24 ساعت شبانه روز تحت فشار خواهند بود .

در اولین ساعات عملیات 7 بمب افکن 14000 مایل مسیر را طی 35 ساعت طی کردند تا 35 موشک AGM-86C CALCM را شلیک کنند . این موشک نوع تغییر یافته ای از موشک AGM-86C بود که در آن به جای کلاهک اتمی از مواد انفجاری با قابلیت بالا استفاده شده بود .

در نخستین روز های جنگ بمب افکن ها روش حمله خود را تغییر داند تغییری که کمی به کاهش تاثیر گذاری آنها انجامید .

در 3 روز اول جنگ خدمه بمب افکن ها پرواز های شبانه در ارتفاع پایین را با استفاده از GPS و دوربین های دید در شب انجام داند.  از روز چهارم روش حمله به عملیات های بمباران از ارتفاع بالا تغییر کرد. 

اکثر ماموریتهایی که این بمب افکن ها انجام میدادند بصورت پرواز گروهی بود از این رو نیاز به اسکورت از سوی جنگنده های دیگر احساس می شد. در هر عملیات هواپیماهایی مانند جنگنده F-15 Eagle، جنگنده EF-111 و جنگنده F-4G و همچنین تانکرهای سوخت رسان KC-10 یا KC-135، گروه بمب افکن ها را همراهی می کردند . تعداد هواپیماهای شرکت کننده در هر ماموریت با حساب جنگنده های اسکورت و تانکر ها از 24 تا 36 فروند متغیر بود . در هر روز حداقل یک دوجین از این گروهها عملیات انجام می دادند .

بمباران ها اکثر در ارتفاع 30000 پایی یا بیشتر انجام می شد . استفاده از این روش باعث شده بود تا کار بمب افکن ها آسانتر شود  با این وجود بمباران از ارتفاع بالا مشکلاتی همچون کمبود دقت را نیز در بر داشت .

تحقیقات نیروی هوایی آمریکا در مورد خسارات وارده بعد از بمباران های این بمب افکن به جایی نرسید یا حداقل به طور عمومی اعلام نشد ولی یکی از آنالیست های نیروی هوایی کار آنها را اینگونه توصیف کرده بود : آنقدر مهیب و ترسناک که دیگر راهی وجود ندارد تا خساراتی که آنها وارد کردند را تعمیر و نوسازی کرد.

نیروی هوایی عراق بعد از عملیات طوفان صحرا اعلام کرد که باید از نقش بمب افكن های استراتژیک B-52 در عملیات تقدیر شود، نه به خاطر عملیات هایی که انجام داد و خساراتی که وارد کرد بلکه به خاطر تاثیرات روانی که در بین نیروها داشت. ذکر این نکته نیز شاید جالب باشد که از بین 68 فروند بمب افکن حاضر در عملیات، فقط به یک فروند آسیب وارد شده بود.

مشخصات بمب افکن B-52H

ماموریت: بمب افکن سنگین

سازنده: کمپانی بوئینگ

قوای محرکه: تعداد 8 دستگاه موتور توربوفن TF-33 P-3\103 ساخت پرات اند ویتنی

کشش: هر موتور 17000 پوند (7650 کیلوگرم)

طول: 48.5 متر

ارتفاع: 12.4 متر

فاصله دو سر بال: 56.4 متر

حداکثر سرعت: 650 مایل بر ساعت برابر 950 km/h برابر با 0.86 ماخ

سقف پرواز: 50000 فوت یا حدود 15000 متر

وزن خالص: 83250 کیلوگرم

حداکثر وزن مجاز: 219600 کیلوگرم

برد پروازی: 8800 مایل بدون سوخت گیری هوایی

مهمات: 70000 پوند (31500 کیلوگرم) انواع بمب و موشک

خدمه: 5 نفر

فرمانده هواپیما، خلبان، ناوبر رادار، ناوبر و افسر مهمات و الکترونیک

6 صندلی پرتاب شونده

قیمت: 30 میلیون دلار

سال ورود به خدمت: فوریه 1952

تسلیحات

بمب هسته ای:

20 عدد ALCM

12 عدد SRAM (مقر حمل خارجی)

12 عدد AMC (مقر حمل خارجی)

2 عدد B53 (مقر حمل داخلی)

8 عدد B61 Mod11 (مقر حمل داخلی)

8 عددB83 (مقر حمل داخلی)

بمب متعارف (غیرهسته ای) :

51 عدد CBU-52 (27 در داخل و 18 در خارج)

51 عدد CBU-58 (27 در داخل و 18 در خارج)

51 عدد CBU-71 (27 در داخل و 18 در خارج)

51 عدد CBU 87 (6 در داخل و 18 در خارج)

51 عدد CBU 89 (6 در داخل و 18 در خارج)

51 عدد CBU 97 (6 در داخل و 18 در خارج)

51 عدد M117

18 عدد MK20 (مقر خارجی)

51 عدد MK36

8 عدد MK41

12 عدد MK52

8 عدد MK55

8 عدد MK56

51 عدد MK59

8 عدد MK60 (مقر خارجی)

51 عدد MK62

8 عدد MK64

8 عدد MK65

51 عدد MK82

و 18 عدد MK84 (مقر خارجی)

سلاح های هدایت شونده:

18 عدد JDAM (12 عدد در مقر خارجی)

30 عدد WCMD (16 عدد مقر خارجی)

8 فروند موشک AGM-84 (هارپون)

20 فروند AGM-86C CALCM

8 فروند AGM-142 Popeye (سه فروند در مقر خارجی)

18 فروند AGM-154 JSOW (12 فروند در مقر خارجی)

12 فروند AGM-158 JASSSM (فقط مقر خارجی)

12 فروند TSSAM

سیستم ها:

مجموعه فعال اقدام متقابل الکترونیک AN/ALQ-117 PAVE MINT

مجموعه ی ایجاد خطا در رادار دشمن (ساخت موتورلا) AN/ALQ-122

اخطار دهنده ی نصب شده در قسمت پشت هواپیما (ساخت نورث روپ) AN/ALQ-153

پخش کننده ی پرقدرت پارازیت (ساخت نورث روپ) AN/ALQ-155

سیستم ضدعمل الکترونیک AN/ALQ-172 (Version 2)

اخطار دهنده ی تصویری عمل الکترونیک دشمن AN/ALR-20A

اخطار دهنده ی دیجیتال AN/ALR-46

پارازیت ساز رادیویی AN/ALT-32

12 (Flare) عدد منحرف کننده ی موشک های حرارت یاب AN/ALE-20

6 عدد (Chaff) منحرف کننده موشک AN/ALE-24

سیستم ناوبری AN/ANS-136

ارتفاع سنج راداری AN/APN-224

جهت یاب AN/ASN-134

رادار استراتژیک AN/APQ-156

مجموعه ی نمایشگر کنترلها AN/ASQ-175

نمایشگر دیجیتالی اطلاعات AN/AYK-17

کامپیوتر بالستیک AN/AYQ-10

نمایشگر الکترواپتیکالی وضعیت سیستم ها AN/AAQ-6 FLIR

نمایشگر تلویزیونی الکترواپتیکالی دید پائین – دید بالای سیستم ها AN/AVQ-22

ارتباط دهنده ی باند UHF و VHF به نام AN/ARC-210

ارتباط دهنده ی رادیویی AN/ARC-310 HF

 

• قبلی
• بعدی