کریستف کلمب ، کاشف آمریکا
کریستف کلمب
| تولد: | ۲۶ اوت ۱۴۵۱ جنوا ایتالیا |
| وفات: | ۲۰ مه ۱۵۰۶ والادولید اسپانیا |
| آرامگاه: | کلیسای جامع سبیا یا کلیسای جامع سانتا دومینگو |
| ملیت: | ایتالیایی |
| پیشه: | سوداگر و دریانورد |
| مذهب: | کاتولیک رومی یا یهودی |
| همسر: | فیلیپا مونیتز (۸۵-۱۴۷۶) |
| شریک زندگی: | بئاتریس انریکه د آرنا ۱۵۰۶-۱۴۸۵) |
| فرزندان: | دیگو ، فرناندو |
کریستف کلمب، کسی است که نامش با آمریکا عجین شده است و نزد جهانیان، به کاشف قاره آمریکا شهرت دارد. کریستف کلمب ، سوداگر و دریانورد جنُوایی در روزی بین ۲۶ اوت تا ۳۱ اکتبر سال ۱۴۵۱ در جنُوا ایتالیا چشم به جهان گشود ، اگر چه به زعم تاریخ نویسان ، فرض بر جنوایی بودن کلمب است ولی ملیت واقعی او به طور دقیق روشن نیست و دانسته‌های ما از زندگانی کلمب تا میانهٔ دههٔ ۱۴۷۰ میلادی بسیار ناچیز است. به گمان برخی، کلمب که بیشتر مایل بوده او را اسپانیایی بدانند خود عمدا ًاین اطلاعات را پنهان می‌کرده تا آنجا که حتی برای مکاتبه با ایتالیایی‌ها زبان کاستیلی را به کار می‌برده است.
با رشد ملی‌گرایی در غرب، قضیهٔ ملیت کلمب صورت جدی‌تری به خود گرفت. این مسأله برای جامعهٔ ایتالیایی ایالات متحده از چنان اهمیتی برخوردار بود که در سال ۱۸۹۲ میلادی در خلال جشن‌های آغاز سدهٔ پنجم کشف آمریکا، مسئولان شهرداری نیویورک مجبور شدند دو مجسمهٔ یادبود کلمب در دو محل، یکی با زیرنویس اسپانیایی و دیگری به ایتالیایی نصب کنند.
شماری از تاریخ نگاران باسک او را یک باسکی می‌دانند. برخی مدعی‌اند که او اهل جزیرهٔ کورس که در آن زمان تحت سلطهٔ امپراتوری جنوا بوده، می باشد و بعلت شهرت بد اهالی این جزیره صلاح خود را در کتمان پیشینه‌اش می‌دیده و بالاخره کسانی هم بر این باور هستند که وی اصولا کاتالونیایی، یونانی یا پرتغالی بوده است.
به لحاظ مذهب ، اکثریت قریب به اتفاق پژوهشگران با رجوع به وصیت نامه او و اسناد بایگانی شده در جِنُوا و ساوونا، معتقدند که او در جنوا در یک خانواده مسیحی به دنیا آمد. با این حال برخی هم مدعی هستند که او از گروندگان به یهودیت بوده است و وجود دو کلمه Beth و ha که بر عبارت مقدس است خدای یهود دلالت دارد ، در گوشه سمت چپ بالای کلیه نامه‌های ارسالی کلمب برای خانواده اش و ذکر این نکته که این دو کلمه را هر یهودی در بالای تمام نوشته‌های خود مینوشته است ، شاهدی بر این مدعاست. نکته دیگری که ثابت می‌کند که او یک یهودی پنهانکار بوده، نحوه نگه داشتن دست چپ خود(به صورت پنجه باز بر روی قفسه سینه سمت راست) در تصاویر و تابلوهای اوست. این عمل، اقدام رمز آلودی بود که مارانوها جهت شناسایی یکدیگر به کار می‌بردند
پدر کریستف کلمب ، دومنیکو کلمبو تاجر پشم و مادرش سوزانا فونتاناروسا دختر یک بازرگان پشم بود. کلمب سه برادر کوچکتر به نام‌های بارتولومئو، جیووانی په لِگرینو و جیاکامو و خواهری به نام بیانچینِتا داشت. در سال ۱۴۷۰ م. خانواده‌اش برای کار به ساوانو کوچ کردند جایی که کریستف و برادرش بارتولومئو توانستند در کنار پیشه خانوادگی کارتوگرافی (نقشه‌کشی) نیز بیاموزند. کلمب تحصیلات رسمی نداشت و تا حدود بیست و چهار سالگی خواندن و نوشتن نمی‌دانست اما چون آرزو داشت که ناخدای کشتی شود در این دوره و بعد از آن کوشید تا با مطالعهٔ فراوان ، این کمبود علمی را جبران کند.
کریستف کلمب در سال۱۴۷۴ میلادی کلمب در شمار کارکنان کشتی گروه سرمایه‌داران اسپنولا که از مشتریان جنوایی پدرش بودند درآمد. پس از آن یک سالی را روی یک کشتی در حوالی آبهای جزیرهٔ خیوس واقع در دریای اژه خدمت کرد. کلمب پس از دیداری کوتاه از خانه دوباره رهسپار خیوس شد و یک سال دیگر را آنجا گذراند. در ۱۴۷۶ همراهی با یک هیأت بازرگانی ، این فرصت را نصیب کلمب کرد تا برای نخستین بار به اقیانوس اطلس سفر کند ولی در حوالی خلیج سنت وینسنت دزدان دریایی فرانسوی به ناوگان حمله‌ور شدند و آن را به آتش کشیدند و کلمب که جان بدر برده بود، به ناچار شش مایل شنا کرد تا خود را به ساحل برساند. در ۱۴۷۷ کلمب مقیم پرتغال شد که در آن زمان قطب بازرگانی دریایی اروپا بود و کشتی‌های زیادی از آنجا به مقصد انگلستان، ایرلند، ایسلند، جزیرهٔ مادئیرا، مجمع‌الجزایر آزور و آفریقا عازم می‌شدند. کریستف و بارتولومئو کار خود را در لیسبون (پایتخت) با نقشه‌کشی آغاز کردند. پس از مدت کلمب به عنوان تاجر ملوان به یک ناوگان پرتغالی پیوست و طی دو سال برای خرید شکر به مادئیرا و از طریق ایرلند به ایسلند سفر کرد. او پس از سفری به سواحل غرب آفریقا به مقام نمایندگی تجاری پرتغال در کرانهٔ گینه منصوب شد.
کلمب در پرتغال با دختر يكي از ناخداياني كه در خدمت شاهزاده هِنـريِ دريانورد بود آشنا شد و با او ازدواج كرد. هنريِ دريانورد نخستين كسي بود كه در غرب اروپا و افريقا در اقيانوس اطلس به كاوش پرداخت. كلمب با مطالعه نقشه هاي پدرزنش و دريانوردان ديگر وسوسه شد تا با حركت به سوي غرب راه جديدي براي دستيابي به ثروتهاي خاور دور بيابد. به عقيده يكي از كاوشگران معاصر به نام تورهيردال، كلمب از نامه هايي كه كشيشان اسكانديناوي ساكن گروئنلند ، چهار قرن پيش از آن به واتيكان نوشته بودند اطلاع داشت. ظاهراً در اين نامه ها كشيشان از سرزمينهايي كه به هنگام سفر به سوي غرب ديده مي شدند چيزهايي نوشته بودند.
كلمب مي دانست كه براي انجام سفر اكتشافي بلند پروازانه اش احتياج به حمايت دستگاه سلطنت دارد. وي با پشتكار كوشيد اين حمايت را از پادشاهان حاكم در پرتغال، اسپانيا، فرانسه و انگلستان بگيرد. هنري هفتم، پادشاه انگلستان، تقاضاي او را رد كرد اما ايزابلا و فرديناند، ملكه و پادشاه اسپانيا، پیشنهاد او را پذیرفتند و بدین ترتیب بود که کریستف کلمب بر حسب اتفاق قارهٔ آمریکا را کشف کرد. او که مأموریت داشت تا راهی از سمت غرب به سوی هندوستان بیابد در سال ۱۴۹۲ میلادی با سه کشتی از عرض اقیانوس اطلس گذشت اما به جای آسیا به آمریکا رسید. کلمب هرگز ندانست که قاره‌ای ناشناخته را کشف کرده است زیرا ارزيابي او از ابعاد كره زمين نادرست بود. گرچه او به درستي بر اين باور بود كه زمين كروي است، اما اندازه آن را دست كم گرفت و تصور میكرد که قاره آسيا بزرگتر و به اسپانيا نزديكتر از آني است كه واقعاً هست. او بر اساس بهترين كره جغرافيايي زمان خود ، اندازه زمين را تخمين زد. اما مارتين بهايم كه طراح اين كره بود از محيطي كه بطلميوس براي زمين فرض كرد و 25% كمتر از مقدار واقعي بود استفاده كرد (كره بهايم هنوز هم موجود است و در حال حاضر در موزه اي در نورنبرگ آلمان نگهداري مي شود). كلمب پس از حدود 5000 كيلومتر مسافرت، تصور كرد به نحوي از ژاپن رد شده است و اگر چه ساحلي كه به آن رسيده بود در واقع هزاران كيلومتر در سمت غرب قرار داشت، اما گمان كرد ساحل هند شرقي در جنوب ژاپن است. به هرحال كلمب گرچه كاوشگر شجاعي بود اما او در حالي از دنيا رفت كه تصور مي كرد نواحي جديدي از خاور دور را كشف كرده است نه قاره اي جديد.
کریستف کلمب از چهره‌های بحث برانگیز تاریخ است. برخی از جمله اکثر سرخ‌پوستان آمریکا او را مسئول مستقیم یا غیرمستقیم کشتار ده‌ها میلیون نفر از مردم بومی و عامل استثمار آمریکا از سوی اروپا می‌دانند؛ در حالیکه دیگران وی را به خاطر نقش مؤثری که در گسترش فرهنگ و تمدن غرب ایفا کرد می‌ستایند.
