نام روزهای ماه در ایران باستان
نامگذاری روزهای ماه در ایران باستان، ریشه در تمدن پیشرفته و تاریخ شکوهمند سرزمین جاوید پارس دارد که مبتنی بر جشن و شادی بعنوان تکلیف الهی انسانها در مقابل آفریدگار هستی می باشد. در روزشمار ایرانیان باستان، هریک از سی روز ماه را نامی است که نام دوازده ماه سال نیز در بین آنهاست.
ایرانیان باستان در هر ماه که نام روز با نام ماه منطبق و یکی میشدند، آن را به فال نیک گرفته و آن روز را جشن میگرفتند. اغلب جشن های ایرانیان اریایی چه آنهایی که امروز برگزار میشوند و چه آنهایی که فراموش شده اند، ریشه در آیین کهن زرتشتی دارد و به قول پروفسور مری بریس، «شادی کردن تکلیف دلپذیر دینی این جماعت است». در کتیبه های بجا مانده از سلسله شکوهمند هخامنشیان هم، شادی و جشن، ودیعه الهی اهورایی خوانده شده است.
پیوند ایرانیان آریایی قبل از زرتشت با یزدان خود نه بر پایه جهل و ترس از آنان، بلکه بر اساس مهر و دوستی استوار بود و مردم در مقابل نعمات و سلامتی عطا شده به آنان به یزشن یا همان «نیایش شادمانه» می پرداختند و آنان بایستی با خوشنودی و شادی و پایکوبی و در عرصه روشنایی و آگاهی به نیایش ایزدان می پرداختند نه با غم و سوگ و گریه و زاری که صفات و علامات اهریمنی می باشد.
روزهای هشتم و پانزدهم و بیست و سوم به نام دی میباشد که به مفهوم آفریدگار است. برای اینکه در شمارش روزها این سه روز از هم بازشناخته شوند آنها را با نام روزهای پشت سرشان میخوانند.
روزشمار |
نام روز |
مترادف |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 |
اورمزد بهمن اردیبهشت شهریور سپندارمد خورداد امرداد دی به آذر آذر آبان خیرخور ماه تیر گوشگؤش دی به مهر مهر سروش رشن فروردین ورهرام رام باد دی به دین دین ارداشی اشتاد آسمان زامیاد مانتره سپند انارام |
ساده شده اهورامزدا اندیشه نیک بهترن راستی و پاکی شهریاری نیرومند فروتنی و مهر پاک تندرستی بی مرگی و جاودانگی آفریدگار آتش - فروغ آبها - هنگام آب آفتاب ماه نام ستاره باران جهان - زندگی هستی آفریدگار دوستی پیمان فرمانبرداری دادگری فَروَهَر - نیروی پیشرفت پیروزی رامش - شادمانی باد آفریدگار بینش درونی خوشبختی - دارایی راستی آسمان زمین گفتار پاک فروغ و روشنی های بی پایان |