دانستنیهای شکر
شکر عبارتست ازیک ماده کریستالی سفیدرنگ مصنوعی و فرآیند شده با ماهیت خوراکی و طعم شیرین که از عصارهٔ نیشکر و یا چغندر قند به دست می‌آید به گونه ای که قند موجود در نیشکر و چغندر قند بعد از جداسازی تمام املاح، ویتامین ها، پروتئین، آنزیم و سایر مواد مغذی مفید، در کارخانه تصفیه شده و به ساکاروز خالص تبدیل می شود.
شکر یکی از قدیمی ترین فرآورده هایی است که بشر توانسته آن را از طبیعت به دست آورد لیکن در عین حالیکه شکر برای هزاران سال در اطراف دنیا در مقادیر کم استفاده می شده ، ولی تا مدتهای مدیدی ناشناخته بوده و بخش کوچکی از برنامه غذایی تمدن های اولیه مثل مصر، یونان و روم را تشکیل می داد. با اینکه یونانی ها برای هر چیزی یک کلمه داشتند، هیچ لغتی برای شکر نداشتند. شکر حتی در اروپای قرون وسطی نیز ناشناخته بود و فقط به مقادیر خیلی کم برای طعم دادن به غذاهای سلطنتی یا به عنوان دارو مصرف می شد، اما امروزه از خوراکی های ارزان قیمت به شمار می رود و به وفور در دسترس همگان قرار دارد.
شکر مانند همه نعمتهای خداوند ، کاملا هدفمند آفریده شده است به گونه ای که فقدان یا کمبود آن در بدن ، ایجاد نارسایی و بیماری میکند که لاجرم بسته به شدت و ضعف نارسایی باید آنرا از طریق دارو یا تغذیه مهار کرد اما در عین حال شکر هم مانند هر چیز دیگری در طبیعت نباید در مصرفش از حد اعتدال خارج شویم که در آن صورت ، سیستم سلامتی بدن را به نحوی تحت تاثیر قرار میدهد که جبران صدمات ناشی از سوء مصرف آن ، بسیار سخت خواهد شد که در این مطلب از سایت نگارستان سعی داریم نتیجه پژوهشها و تحقیقات انجام گرفته در مورد شکر و تاثیرات مثبت و منفی آن روی سلامتی انسان را بررسی کنیم.
مکانیسم شکر
وقتی که صحبت از قند میشود ، مقصود قندان بلور پر از قند یا شکرپاش سر صفره صبحانه که برای همه از کودک 3 ساله گرفته تا پیرمرد 80 ساله وسوسه‌انگیز است، نیست. بلکه مقصود از این واژه بیش از صد نوع ماده شیرین مزه است که به لحاظ ترکیب شیمیایی ، از سه عنصر کربن ، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند که این سه عنصر از حیث مقدار در مورد هیدروژن و اکسیژن به نسبت دو بر یک و در مورد کربن با نسبت متغیر در قند موجود هستند.
قند انواع گوناگونی دارد و هر قندی از منبع خاصی پدید می آید.
لاکتوز: قند موجود درشیر است که کودک آن را به همراه شیر وارد بدن خود می کند.
فروکتوز: قندی است که از میوه ها به دست می آید.
گلوکز: قندی است که از سبزیجات، حبوبات و از سیب زمینی به دست می آید.
ساکارز: متداول ترین قندی است که انسان مصرف می کند که از چغندرقند یا نیشکر تهیه می شود.
طرز تهیه شکر
نیشکر به تیره گندمیان تعلق دارد که گاه بلندی آن به شش متر می رسد و در آب و هوای گرم و مرطوب و در مناطق گرمسیری یا حوالی آن به عمل می آید. برای تهیه شکر، ساقه های نیشکر را بُریده ، تمیز کرده و به کارخانه های تصفیه شکر می برند. در آن جا ساقه ها را خوب شسته ، ریز ریز و خرد کرده و از لای غلتک های بسیار سنگینی عبورشان می دهند که در اثر بهم فشردن نیشکرها ، مایعی به رنگ سبز یا خاکستری تیره که حالت اسیدی نیز دارد ، به دست می آید. آن گاه برای تصفیه کردن این مایع و گرفتن مواد زائدش، مواد شیمیایی مخصوصی بر آن می افزایند که در نهایت شیره تمیز و پالایش یافته موجود را از درون تغارهای خلأ ، عبور میدهند که در آنجا بر اثر تبخیر، به صورت مایع غلیظی در می آید. اکنون این مایع ، مخلوطی از بلورهای شکر و ملاس یعنی «شیره قند» است که باید آن را از استوانه هایی عبور داد تا شیره قندش جدا شود و فقط شکر قهوه ای رنگ و خامی از آن باقی بماند. این شکر خام را به تصفیه خانه می برند تا در آنجا ذوبش کرده و به وسیله مواد شیمیایی نیز تصفیه اش کنند تا سرانجام شکر خالص و تصفیه شده و سفید رنگی که در دسترس ما قرار گرفته را به اشکال گوناگونی مانند حبه، گرد و یا کلوخه درآوریم.
خواص شكر
افسانه ها و باورهاي كهن دال بر اين است كه خوردن شكر موجب مي شود كه انرژي بيشتري ايجاد شود و شكر يك ماده تحرك زا مي باشد که بخصوص در اطفال ايجاد فعاليت مفرط مي كند. ولي طبق صدها تجربه علمي كه در M.I.T انجام شده ، نشان داده مي شود كه مقدار قند در خون هيچ رابطه اي با سرحال بودن و يا انرژي ندارد و برعكس قند و شکر يكي از آرامبخش ها مي باشد و در مورد اغلب سيستمهاي اعصاب ، آثار آرام كننده دارد بطوریکه شخص را آرام مي كند ، تمركز را افزايش مي دهد و انسان را خواب آلود مي كند و مانند عسل در اغلب زخمها التيام بخش است.
با خوردن شكر و ساير انواع هيدراتهاي كربن ، ورود انسولين به خون تحريك و تشديد مي شود و نسبت تريپتوفان را افزايش مي دهد که تريپتوفان به سرعت به داخل مغز رفته و در آنجا سروتونين توليد مي كند که سروتونين يك ماده نروترانس ميتر است كه به عنوان ماده شيميايي آرامبخش شناخته شده است. طبق نظر محققان M.I.T ، هر چه مقدار بيشتري تريپتوفان در اختيار مغز قرار گيرد به همان نسبت مقدار بيشتري سروتونين توليد مي شود و در نتيجه شخص كمتر احساس اضطراب و نگراني كرده و بيشتر متمركز مي شود گرچه درصورتیکه شكر به عنوان دارو استفاده مي شود ، مقدار دقيق مصرف آن خيلي مهم است.
در بعضي اشخاص شكر مانند داروي ضد ديرسيون و افسردگي عمل مي كند بنحویکه كارشناسان در تحقيقات خود دريافته اند اشخاصي كه مقدار سروتونين توليد شده در اثر شكر ، در مغز آنها كمتر است بيشتر افسرده شده و حتي ممكن است خودكشي كنند. آنان در بررسي ها و تحقيقات خود با نوعي افسردگي كه معمولا در پزشكي به SAD معروف است برخورد کرده اند كه ناشي از آثار تغييرات فصلي و ظاهرا به علت كوتاهي روز در فصل زمستان است. آنان معتقدند که محروميت از روشنايي روز ، سطح توليد سروتونين درمغز را در اشخاصي كه به اين تغييرات مقدار نور حساسيت دارند ، پايين مي آورد که عده زيادي از اين قبيل اشخاص در كوشش براي افزایش توليد سروتونين و كاهش افسردگي ، مقدار زيادي هيدراتهاي كربن مي خورند. انها همچنین معتقدند که چون مكانيسم تاثير شكر براي كاهش افسردگي ظاهرا شبيه داروهاي ضد افسردگي است ، ديده شده است که در بعضي جوامع همين كه مصرف هيدراتهاي كربن افزايش مي يابد نرخ خودكشي كاهش مي يابد.
مضرات شکر
امروزه شاهد افزایش روزافزون مصرف شکر و غذاهای شیرین در زندگی روزمره انسانها هستیم ، بخصوص ما ایرانیها که چای شیرین ، جای پای ثابتی در صبحانه ما دارد و خوردن چای که علاوه بر اینکه به عنوان اولین پذیرایی از مهمان تلقی میشود ، بعنوان تفریح ، رفع خستگی ، هضم غذا و ... ، در هر فرصتی از کار در اداره گرفته تا کار در صحرا و گپهای خودمانی و در چندین وعده روزانه مورد استفاده قرار میگیرد.
در نظام سلامت همواره از نمک ، شکر و هروئین به عنوان سه ماده سفید کشنده یاد میشود، گرچه در نگاه اول ، نقش هروئین در این بین بسیار خطرناکتر است اما به اعتقاد کارشناسان شاید بتوان نمک و شکر را بسی خطرناکتر از هروئین به حساب آورد زیرا تاثیرکشنده هروئین بر هیچ فردی پنهان نیست اما با توجه به اینکه آثار سوء مصرف نمک و شکر در دراز مدت خودنمایی میکند ، در بسیاری از موارد ، مورد غفلت واقع میشود و وحشتی که مردم از استعمال هروئین دارند ، هیچ گاه در مورد قند و شکر احساس نمی‌کنند. از طرفی به تدریج که ذائقه مردم به غذاهای شیرین عادت می کند، کارخانجات مواد غذایی نیز روز به روز، محصولات شیرین تری به بازار روانه می کنند و این سیکل معیوب، پبوسته در حال چرخش است. با یک محاسبه سرانگشتی و ساده به طور متوسط هر فرد بین 20-15 قاشق چای خوری شکر ( مجموع قند مصرفی روزانه و قند به کار رفته در محصولات غذایی ) در روز مصرف می کند که این مقدار، بسیار بیشتر از نیاز بدن است و در بلندمدت عوارض فراوانی را برای انسان به ارمغان می آورد که در ادامه تعدادی از آنها را ملاحظه میفرمائید.
1- شکر سیستم ایمنی بدن را از کار می اندازد. پس از هر بار مصرف محصولات شکردار، گلبولهای سفید بدن (نوتروفیلها) از کار می افتند و تا ۲ الی ۵ ساعت بدن کاملا آماده آلوده شدن به هر نوع ویروس یا باکتری خواهد بود. طبق تحقیقات پس از هر بار خوردن چیزی شیرین سیستم ایمنی بدن تا ۷۵٪ کارایی خود را از دست می دهد و این دقیقا بهترین زمان برای فعال شدن میکروبها و ویروسها است.
2- شکر تعادل مواد معدنی بدن را بر هم می ریزد. چرا ؟ شکر ماده ای است فاقد ویتامین- فاقد مواد معدنی و فاقد فیبر. شکر ماده ای زائد است که بدن انسان قادر به هضم و جذب آن نیست از این رو برای اینکه ساختار ملکولی شکر شکسته شود بدن مجبور است از مواد معدنی محلول در بدن مصرف کند تا بتواند شکر را هضم کند . در نتیجه تعادل عناصر معدنی مثل کلسیم- منیزیوم - پتاسیم - سدیم و... را بر هم می ریزد.
3- شکر سبب ترشح بیش از اندازه هورمون آدرنالین در بدن می شود. احساس اضطراب بیش از اندازه - آشفتگی و بد خلقی از نتایج آن هستند.
4- شکر سبب بی حوصلگی است و کسانی که شکر مصرف می کند به هیچ عنوان میلی به ورزش کردن و فعالیت های بدنی ندارند.
5- شکر در کودکان سبب کاهش هوش و پایین آمدن نمره های درسی است.
6- برخلاف آنچه پزشکان به شما می گویند خوردن چیزهای چرب تری گلیسیرید را بالا نمی برد بلکه این خوردن شکر است که تری گلیسیرید را بالا می برد !
7- شکر باعث ضعف سیستم دفاعی بدن در برابر کلیه بیماریها میگردد.
8- شکر به کلیه ها آسیب می زند. عامل اصلی ایجاد سنگ کلیه مصرف شکر است.
9- عامل اصلی سنگ مثانه مصرف شکر است.
10- بر خلاف تصور همگان این شکر است که کلسترول بد خون LDL را به شدت بالا می برد و کلسترول خوب را پایین می آورد و در کل سبب بالا رفتن کلسترول می شود. این روغن حیوانی نیست که کلسترول را بالا می برد.
11- شکر مقدار عناصر کروم و مس بدن را کاهش می دهد.
12- شکر در جذب شدن کلسیم و منیزیوم اختلال ایجاد می کند. یعنی اگر لیوان شیر خود را با کیک یا شکلات میل می کنید هیچ کلسیمی در استخوانهای شما ذخیره نخواهد شد.
13- شکر عامل اصلی سرطان از جمله سرطانهای سینه و پروستات و کلون و رکتوم است.
14- شکر مقدار گلوکز خون را بی جهت افزایش می دهد.
15- شکر باعث ضعیف شدن بینایی است.
16- شکر باعث باریک شدن رگهای خونی و در نهایت سکته می شود.
17- شکر باعث ترش کردن معده است. برخلاف تصور عامه که وقتی ترش می کنند چیزی شیرین می خورند تا آن را رفع کند!
18- شکر ریسک مبتلا شدن به بیماریهای قلبی را زیاد می کند.
19- پیر شدن زود هنگام بدن ، سفید شدن موها و چین و چروک پوست به دلیل مصرف خوراکیهای شیرین است نه مصرف گوشت و پروتئین.
20- شکر سرعت اعتیاد به الکل و میل به اعتیاد به مواد مخدر را زیاد می کند.
21- شکر تنها عامل پوسیده شدن دندانهاست یعنی اگر شکر مصرف نشود کسی به دندانپزشک نیاز نخواهد داشت.
22- شکر عامل اصلی چاق شدن است.
23- شکر عامل آرتروز مفاصل است. کسانی که آرتروز دارند و مواد شیرین زیاد می خورند روز به روز بدتر می شوند.
24- یکی از عوامل اصلی بیماری آسم مصرف شکر است.
25- شکر باعث آپاندیسیت می شود.
26- شکر عامل اصلی پوکی استخوان است.
شکر ماده ای زائد است که فاقد هر گونه ویتامین یا مواد معدنی است و بدن قادر به هضم و جذب آن نیست. از این رو سلولها مجبور هستند برای شکستن ملکولهای شکر از املاح کلسیم و منیزیوم ذخیره در استخوانها استفاده کنند. هر چه بیشتر چیزهای شیرین مصرف شود کلسیم بیشتری از استخوانها خارج شده و در فرایند هضم شکر مصرف می شود. در نهایت استخوانها بعد از چند سال پوک می شوند. دلیل اصلی خرابی دندانها نیز همین است. کلسیم از دندانها استخراج شده و دندان به مرور پوسیده و خراب می شود. مصرف شیر در این هنگام سودی ندارد مخصوصا اگر همراه کیک و شیرینی باشد.
27- شکر آب بذاق دهان را اسیدی می کند که برای دندانها ضرر دارد.
28- شکر میزان ترشح هورمون رشد را کم می کند. جوانان کوتاه قد نتیجه مصرف شکر هستند.
29- شکر عامل اصلی بالا رفتن فشار خون است.
30- شکر ساختار پروتئین ها را به هم می ریزد در نتیجه بدن قادر به جذب آنها نخواهد بود.
31- آلرژی به غذاهای گوناگون نتیجه مصرف شکر است.
32- ایجاد اگزما در کودکان از عواقب مصرف شکر است.
33- آب مروارید بر اثر مصرف شکر به وجود می آید.
34- بزرگترین خطر شکر این است که ساختمان DNA را می شکند و آن را تغییر می دهد که در نتیجه سلولها سرطانی می شوند.
35- شکر سبب تولید رادیکالهای آزاد در خون و افزایش ریسک سرطان است.
36- شکر فعالیت هورمونها را بر هم میزند.
37- مصرف شکر انعطاف پذیری ماهیچه ها و اندام بدن را کم می کند به طوریکه با کوچکترین حرکت ورزشی عضلات منقبض می شوند و درد می گیرند.
38- شکر سبب افزایش تقسیم سلولهای کبد و سرطان کبد می شود.
39- شکر مقدار چربی کبد را زیاد می کند.
40- شکر اندازه کلیه ها را بزرگ می کند.
41- اختلال در کار پانکراس از اثرات شکر است.
42- عامل یبوست و خشکی روده شکر است.
43- سردردهای بی موقع و بی دلیل و میگرن بر اثر مصرف چیزهای شیرین است.
44- شکر امواج مغزی دلتا- آلفا و تتا را زیاد می کند که در نتیجه این افزایش قدرت تمرکز و تصمیم گیری در انسان از بین می رود.
45- عامل اصلی افسردگی شکر است. مردم عامی تصور می کنند با خوردن چیزی شیرین روحیه شان شاد خواهد شد در حالیکه کاملا بر عکس است. شادی حاصل از خوردن شیرینی به خاطر اعتیادی است که به آن دارید و با خوردن آن آرامش می یابید اما در روحیه و امواج مغزی شما اثر متضاد دارد.
46- شکر ریسک بسته شدن رگهای خونی را زیاد می کند.
47- وحشتناکترین بیماری قرن یعنی آلزایمر که با حواس پرتی های کوچک شروع می شود بر اثر مصرف شکر به وجود می آید. این به آن معناست که تا ۲۵ سال دیگر نیمی از جمعیت میانسال کره زمین آلزایمر خواهند داشت و مرگ زجرآوری در انتظارشان است.
اکنون که میدانید این شکرهای سفید، علیرغم مفید بودنشان در صورتیکه مصرف آن از حالت استاندارد تجاوز کند ، چگونه روزگار سلامتتان را سیاه میکند ، لطفا در مصرف قند و شکر احتیاط بیشتری به خرج داده و برای تامین نیاز بدن خود به قند ، از جایگزین های طبیعی که میوه ها از بهترین نمونه های آن هستند ، بهره ببرید. استفاده از این راهکارهای مفید و همچنین نهادینه کردن عدم زیاده روی در مصرف شکر در فرهنگ خانواده ، باعث میشود تا با شیرینی آن ، کام زندگی خود را تلخ نکنید.
اين مقاله را از طریق آیکون پست الکترونیک، واقع در بالای همین مطلب براي هر کسي که در زندگيتان اهميت دارد، ارسال کنيد
