خودمراقبتی، یکی از مهارت های مهم و کلیدی در زندگی است و به مجموعه اقدامات و فعالیت های آگاهانه، آموخته شده و هدفداری اطلاق میشود که فرد به منظور حفظ حیات و ارتقای سلامت خود و خانواده اش بصورت مستقل از پزشک انجام میدهد.
خودمراقبتی، یکی از مهارت های مهم و کلیدی در زندگی است و به مجموعه اقدامات و فعالیت های آگاهانه، آموخته شده و هدفداری اطلاق میشود که فرد به منظور حفظ حیات و ارتقای سلامت خود و خانواده اش بصورت مستقل از پزشک انجام میدهد.
خود مراقبتي قسمتي از زندگي روزانه مردم و شامل مراقبتي است كه به فرزندان، خانواده، دوستان، همسايگان واجتماعات محلي نيز گسترش مي يابد. در واقع خود مراقبتي شامل اعمالي است كه مردم انجام مي دهند تا تندرست بمانند، از سلامت جسمي خود نگه داري كنند، نيازهاي اجتماعي و رواني خود را برآورده سازند، از بيماري ها يا حوادث پيشگيري كنند، ناخوشي ها و وضعيت هاي مزمن را بهبود بخشند و نيز از سلامت خود بعد از بيماري حاد ويا ترخيص از بيمارستان حفاظت كنند.
خودمراقبتي باعث كاهش مراجعات پزشكي، و جلب مشاركت افراد در برنامه ريزي و تصميم گيري براي اقدامات سلامتي خود، مي شود. گاهي اوقات از مفهوم خودمراقبتي برداشت غلطي صورت مي گيرد و با خود درماني اشتباه مي شود. خود درماني به مفهوم اقدام به درمان بدون داشتن اطلاعات كافي در زمينه علائم و بيماري ها يا تصميم گيري هاي خود سرانه و غير استاندارد درماني است .از جمله رفتارهاي خودسرانه اي كه با استانداردهاي خودمراقبتي تطبيق ندارد استفاده نابجا از دارو مي باشد كه نه تنها موجب درمان بيماري نمي شود بلكه باعث ايجاد عوارض دارويي در طولاني مدت نيز مي گردد.
جنبه هاي مختلف خودمراقبتي
• توجه به وزن خود و نگه داشتن آن در محدوده مناسب
• آشنايي با تغذيه سالم و پيروي از رژيم غذايي صحيح
• توجه به اهميت فعاليت بدني و نقش آن در سلامت افراد
• توجه به مضرات دخانيات و اقدام جهت ترك سيگار
• آگاهي از تاثير استرس بر سلامتي و اهميت كنترل آن
• توجه به نقش خواب در سلامت جسمي و رواني و آگاهي از بهداشت خواب
• آشنايي با علائم و نشانه هاي افسردگي
• آشنايي با علائم و نشانه هاي اضطراب
• آشنايي با راه هاي تقويت حافظه
• توجه به سلامت قلب و عروق و آشنايي با عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي
• توجه به عوامل خطر ابتلا به پوكي استخوان و آشنايي با راه هاي پيشگيري از آن
• توجه به عوامل خطر ابتلا به آرتروز و كمر درد و آشنايي با راه هاي پيشگيري از آن
• آشنايي با سرطان هاي شايع و عوامل خطر و راه هاي پيشگيري از آن ها
• توجه به اهميت ارزيابي هاي پاراكلينيك و انجام به موقع آن
