نگارستان

تانک پیشرفته مرکاوا 

تانک پیشرفته مرکاوا - Merkava

در سال 1967 پس از جنگ شش روزه  که جنگ اعراب و اسرائيل يا جنگ ماه ژوئن نيز ناميده مي شود و در واقع نبرد اسرائيل با كشورهاي عربي نظير مصر، اردن، عراق و سوريه بود كه طي آن اسرائيل موفق شد با استفاده توان فوق العاده نیروی هوایی خود ، نوارغزه، شبه جزيره سينا در مصر، نواحي غربي اردن و فلات جولان در سوريه را به تصرف خود در آورد. اسرائيل توسط كشور فرانسه تحریم شد لذا وزارت دفاع اسرائيل قراردادي مبني بر همكاري و مشاركت با كشور انگلستان در ساخت نوعي تانك جنگي به نام چيفتن (Chieftain) را به امضاء رساند. در سال 1969 با فشار كشور هاي عربي، انگلستان مجبور به لغو اين قرارداد و كنار گذاشتن اسرائيل از اين پروژه شد. اين كار اسرائيل را متوجه اين نكته كرد كه به منظور تامين تسليحات نظامي اش نمي تواند به كمك ديگر كشورها تكيه كند. بدين منظور یک ژنرال ارشد اسرائيلي بنام  ژنرال تال،رهبري يك تيم طراحي را جهت ساخت يك تانك با مشخصات عالي ويژه ميدان نبرد بر اساس تجربياتي كه از جنگهاي 1967 و 1973 بدست آورده بود، آغاز كرد. در نهایت اسرائیل در تاريخ 13 مارس 1977، با استفاده بهينه از نيروهاي داخلي ، ساخت و تكميل تانك مركاوا را اعلام نمود كه عملا تبدیل به يكي از مخرب ترين جنگ افزارهاي نظامي جهان شد.مرکاوا به معنای کالسکه ، یک تانک جنگی تولید صنایع دفاعی ارتش اسرائیل است که طراحی آن از سال ۱۹۷۳ آغاز و اولین مدل آن در سال ۱۹۷۸ وارد فعالیت در ارتش این کشور شد. مرکاوا از مدرن‌ترین تانک‌های دنیاست که ویژگی منحصر به‌فرد آن ، اهمیت بسیار بالایی است که در طراحی آن برای حفظ جان سرنشینانش در نظر گرفته شده‌است. برای این منظور علاوه بر زره بسیار پیچیده، موتور تانک در قسمت جلو قرار گرفته که باعث افزایش حفاظت از سرنشینان تانک می‌شود. قرار گرفتن موتور تانک در جلو برخلاف تانک‌های دیگر که اغلب موتور آن‌ها در قسمت عقب جای دارد و وجود یک خمپاره‌انداز ۶۰ میلی‌متری در داخل تانک از ویژگی‌های منحصر به فرد مرکاوا است. از آنجايي كه موتور تانك در قسمت جلوي آن قرار دارد، در نتيجه جرم بيشتر تانك در اين قسمت جمع شده و در نتیجه مركاوا سريعتر حركت مي كند. مرکاوا تانک بسيار پر قدرتی است که بدنه آن از نوعي فلز ضد ضربه كم نظير ساخته شده است. مجموعه اين خصوصيات Merkava را به يكي از ايمن ترين تانك هاي جهان براي سربازان تبديل كرده است. مرکاوا در كارخانه اي واقع در يكي از شهر هاي مركزي اسرائيل به نام تلاشومر (Tel HaShomer) توليد و نگهداري مي شوند. به علاوه قطعات لازم براي ساخت نيز در اسرائيل و توسط شركت هاي فعال در زمينه صنايع نظامي از جمله IMI, Elbit, Soltam  ساخته مي شوند.

ژنرال تال یکی از افسران ارشد اسرائيل است كه فرماندهي نبرد تانكها را در جريان جنگ 1967 در صحراي سينا و سپس فرماندهي مرحله آخر جنگ 1973 را جهت در هم شکستن و  راندن نيروهاي زرهي سوريه به پشت بلندي‏هاي جولان برعهده داشته است.  وي  در  صحراي  سينا به مانند اروین رومل در شمال آفريقا عمل نمود و به عنوان دارنده بالاترين دانش نبرد تانكها در اسرائيل شناخته مي‏شود.

نسل اول تانک های مرکاوا  (Merkava Mk1)

نسل اول تانک های مرکاوا ، اولين بار به تاريخ آوريل 1979، به طور رسمي وارد خدمت در ارتش اسرائيل شد و در جنگ سال 1982 با لبنان مورد استفاده واقع شد. اين تانك ويژه مناطق سخت و ناهموار شمال اسرائيل و بلندي‏هاي جولان ساخته شد. در اين تانك، يك توپ 105 ميلي‏متري، موتوري نصب شده در جلوي تانك و درهاي خروج اضطراري در عقب استفاده تعبيه شده بود. در نبرد سال 1982، مشكلات عديده اين تانك نمايان گشت كه از آن جمله، مشكلات سيستم ترمز بود.

نسل دوم تانک های مرکاوا  (Merkava Mk2)

نسل دوم تانک های مرکاوا ، براي اولين بار به سال 1983 وارد خدمت شد. در اين تانك ، اشكالات Mk 1  برطرف و بهسازي شد ولي عمده تمركز وظيفه تانك، بر جنگ شهري استوار بود. براي ايجاد قابليت مقاومت و پايداري خدمه، از يك مسلسل بسيار پرقدرت داخلي 60 ميلي‏متري استفاده شده بود؛ اين تغييرات به دنبال جنگ با لبنان به سال 1982 و نبرد شهري سنگين در بيروت، انجام شدند.

نسل سوم تانک‌های مرکاوا  (Merkava Mk3 )

نسل سوم تانک‌های مرکاوا  ، داراي موتوري به قدرت 1200 اسب بخار (معادل 895 كيلووات)، سيستم تعليق و جعبه دنده جديد و يك توپ 120 ميلي‏متري بسيار پرقدرت شده بود و در عین حال داراي يك سيستم كنترل آتش بسيار پيشرفته، حفاظت كننده بسيار موثر خدمه در برابر حملات NBC (اتمي، ميكروبي و شيميايي)، تهويه مطبوع بسيار مناسب با درجه دماي قابل تنظيم، زره چندتكه يا ماجولار به نام Kasag (يعني خسارت وارده، با تعويض قطعه زره آسيب ديده، سريعا برطرف مي‏شود) مي‏باشد؛ بدين ترتيب نسل سوم تانک‌های مرکاوا ، بهترين و مقاوم‏ترين زره را در بين تانكهاي حال حاضر جهان، داراست و در برابر سلاح‏هاي ضدتانك معمول نظير انواع RPG، كاملا مقاوم مي‏باشد که به ویژه برای حملات مختلف و عملیات نظامی در نواحی شهری مناسب است. این تانک دارای تیرک‌هایی است که با استفاده از آنها راننده و فرمانده تانک می‌توانند حرکات خود در خیابانهای تنگ را تنظیم کرده و میزان خسارات به محیط شهری را به حداقل برسانند. به منظور مقابله با مواد انفجاری که از بیرون بر روی این تانکها انداخته می‌شود، تورهای سیمی در برخی نقاط این تانک قرار داده شده‌است. برجک فرماندهی این تانک نیز مجدداً طراحی و نصب شده‌است و امکان دید از بالا در ارتفاعی بالاتر را به فرمانده می‌دهد. مسلسل کالیبر ۵۰ نیز بر روی این تانک نصب شده که با سیستم کنترل آتش تانک در ارتباط است و با استفاده از یک سیستم تخریب الکترونیک که در زیر تجهیزات زرهی این تانک نصب شده آغاز به کار می‌کند. ارتش اسرائیل بر این باور است که مسلسلهای کالیبر ۵۰ برای محیط‌های شهری مناسب‌تر است. یک دریچه آتش و یک پنجره برای مشاهده محیط اطراف نیز بر روی این تانک نصب شده و تک‌تیرانداز با استفاده از آن می‌تواند به هدف شلیک کند. این تانک می‌تواند از گلوله‌های غیرمرگبار نیز استفاده کند که تا فاصله ۳۰ متری مؤثر هستند.

سیستم جدید دیگری که در تانکهای LIC-۲۰۰۴ به کار گرفته شده یک دوربین ۳۶۰ درجه‌است که مجهز به عدسی گردنده بود و از دورنمای صحنه‌ای که در دید مسلسل است عکس برمی دارد. این دوربین در صورت مشاهده هر تحرک مشکوک یا فعالیت مشکوک در اطراف تانک آن را به خدمه اطلاع می‌دهد. این سیستم برای تأمین ایمنی تانک در محیطهای خطرناک بسیار مناسب است.

نسل چهارم تانک‌های مرکاوا  (Merkava Mk4)

نسل چهارم تانک‌های مرکاوا ، که اصطلاحا  Dor-Dalet (نسل چهارم) ناميده مي‏شود آخرين نسل ‌ تانکهای مرکاوا  و بسیار پیشرفته تر از نسل سوم تانک‌های مرکاوا  است که هم اکنون در ابعاد وسیع ، مورد استفاده ارتش اسرائیل قرار دارد.  اين تانك ويژه ميدان نبرد در اسرائيل مي‏باشد كه از سال 2004 وارد خدمت در نيروي زميني اسرائيل شده است و هم اكنون در جنوب لبنان فعال مي‏باشد. اين تانك داراي پوشش حفاظتي بسيار مقاوم‎تري جهت خدمه نسبت به انواع قبلي بوده و داراي موتور بسيار پرقدرت و سيستم كنترل آتش دقيق‏تر مي‏باشد.  حداکثر سرعت نسل چهارم مرکاوا بعنوان آخرین مدل این تانک در جاده ۶۴ کیلومتر در ساعت، قدرت موتور دیزلی آن ۱۵۰۰ اسب بخار، وزن آن حدود ۶۵ تن، ظرفیت سوخت آن ۱۴۰۰ لیتر، و برد عملیاتی آن ۵۰۰ کیلومتر است.  این نوع از تانکهای ارتش اسرائیل دارای سیستم فوق پیشرفته (Global Positioning System) است که امکان رهیابی اهداف با استفاده از سیستم رهیابی ماهواره‌ای را می‌دهد.

تانک مرکاوا  مدل MK 4 همانند مدلهاي قبلي، داراي سيستم تهويهء مطبوع با كيفيت عالي، حفاظت كننده جان خدمه در برابر حملات اتمي، ميكروبي و شيمياييو محل ضدحريق و ضدضربه‌ نگهداري مهمات مي‏باشد. در MK 4 يك سيستم كنترل آتش بسيار پيشرفته با يك توپ پرقدرت 120 ميلي‏متري بدون خان و يك سيستم بسيار پيشرفتهء هدف‏ياب تعبيه شده است. اين سيستم هدف‏ياب، به خدمه تانك كمك مي‏كند تا به راحتي هليكوپترهاي ضدتانك نظير هليكوپتر فرانسوي SA342L Gazelle (غزال) و هليكوپتر روسي Mil Mi-24 Hind (هايند) را در آسمان شناسايي كرده و سرنگون سازد. توپ 120 میلی متری اين تانك، قابليت استفاده از مهمات اسرائيلي، فرانسوي، آلماني و آمريكايي را داراست. در اين تانك همچنين يك مسلسل بسيار پرقدرت 12.7 ميلي‏متري ساخت Rafael و يك خمپاره‏انداز 60 ميلي‏متري داخلي تعبيه شده است. مسلسل تعبيه شده داخلي و همچنين درب خروج تعبيه شده در قسمت عقب تانك (كه در تمامي مدلهاي مركاوا موجود است) ثابت كرده‎‏اند كه در جنگهاي شهري، بسيار كارآمد هستند.  مركاوا همچنين از قابليت تحرك پيشرفته‏اي برخوردار است كه امكان مانورپذيري خوبي در مناطق صعب العبور بلندي‏هاي جولان كه عوارض طبيعي زمين، امكان تحرك كمي براي تانكها ايجاد مي‏كنند را مي‏دهد. همچنين سيستم جديد شني تانك كه به اختصار Mazkom ناميده مي‏شود ، بهبود يافته است و تانك را قادر مي‏سازد به راحتي در سطوح ناهموار حركت كند و رد كمتري برجاي بگذارد.

امكان پيشرفته ديگر،نصب سامانه‏اي بسيار پيشرفته به نام سيستم مديريت ميدان جنگ،ساخت البيت سيستمز (Elbit Systems) مي‏باشد كه از اطلاعات ديجيتالي كسب شده از ساير نيروهاي عمل كننده مانند تانكها يا هواپيماهاي جاسوسي بدون خلبان، جهت به روزآوري برنامه عملياتي، جهت يابي صحيح و توجيه خدمه جهت انجام نبرد صحيح، بهره مي‏برد. اين سيستم فوق پيشرفته، همچنين قادر است اطلاعات باارزش كسب شده در ميدان جنگ را ذخيره كرده و آنها را به ساير نيروهاي عمل كنندهء ميدان نبرد، انتقال دهد.

دوربین نشانه‌روی تانک

دوربین نشانه روی TTS  که در تانکهای مرکاوا MK۳ و MK۴ استفاده شده ، توسط شرکت Vectop Battlefield Imaging Systems ساخته شده که یک رشته از دوربینهای ویدیویی CCD/ICCD را یکپارچه می‌کند که در موقعیت‌های مختلف یک خودروی زرهی به منظور توانمند سازی سرنشین جهت پوشش کلی استفاده می‌شود. TTS که برای تقویت سیستم بصری مسلسل‌های تانک به کار می‌رود قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه را دارد و یک تصویر دقیق از صحنه‌ای که پیش روی مسلسل آماده شلیک است را ارئه می‌دهد. جالب اینکه برای این کار نیازی به چرخاندن این دوربین نیست، بلکه این دوربین اساساً از ساختار پوششی ۳۶۰ درجه برخوردار است و تصاویر آنی از محیط را در اختیار خدمه تانک قرار می‌دهد که به آگاهی آنها از محیط اطراف و تهدیدات احتمالی پیرامون وسیله نقلیه می‌افزاید. این دوربین دارای ابزاری ویدئویی برای کشف کلیه تحرکات اطراف تانک بوده و می‌توان نواحی ضروری را برای مشاهده آن برنامه ریزی نمود. این ابزار ویدئویی به محض مشاهده تهدید یک اخطار آنی را ارسال می‌دارد. این سیستم از یک دوربین دیجیتال با کیفیت بالا نیز بهره می‌برد که بر یک تیرک در عقبه برجک تانک نصب می‌شود. این سیستم تصاویر گرفته شده را برای نمایش به سیستم‌های کامپیوتری نصب شده در درون تانک ارسال می‌دارد.

اين تانك بسيار پيشرفته، شامل ويژگي‏هاي زير است:

زره چندتكه قابل افزايش (از نوع ماجولار)

مسافت ياب بهبود يافته

مسلسل بسيار پيشرفته با قدرت نفوذ و نواخت بالا

تهويه مطبوع داخلي و پرقدرت (ايركانديشن)

حفاظت كننده خدمه در برابر حملات اتمي، ميكروبي و شيميايي

شايعاتي وجود دارد مبني بر اينكه اسرائيلي‏ها بر روي توپي 140 ميلي‏متري كار مي‏كنند كه بر روي گونه‏اي جديد از مركاوا (شايد مدل MK 5) نصب شود. گمانه‏زني‏ها حاکی از این است که چنين تانكي ممكن است وجود داشته باشد و به زودي پديدار خواهد گشت.

مشخصات تانک پیشرفته مرکاوا

نگارستان

• قبلی
• بعدی