نگارستان

آشنایی با کشور ترکیه

 

جمهوری ترکیه  Türkiye Cumhuriyeti

شعار ملی	آشتی در میهن ، آشتی در جهان
سرود ملی	مارش استقلال
پایتخت	آنکارا
بزرگترین شهر	استانبول
زبان رسمی	ترکی
نوع حکومت	جمهوری با پارلمان واحد
تاسیس جمهوری	۶ آبان ۱۳۰۲ (۲۹ اکتبر ۱۹۲۳)
مساحت	562783   کیلومترمربع
جمعیت	۷۱٬۵۱۷٬۱۰۰
واحد پول	لیر ترکیه (TL)

ترکیه کشوری آسیایی – اروپایی است که قسمت اعظم آن در جنوب غربی آسیا و قسمت دیگر آن در جنوب شرقی اروپا واقع شده است و به نوعی فصل مشترک قاره‌های آسیا و اروپاست و به همین دلیل فرهنگ آن هم تلفیقی از هر دو فرهنگ شرق و غرب کره زمین است با وجود این سیاست و تمایل رهبران ترکیه به سمت فرهنگ و اقتصاد اروپا گرایش پیدا کرد از اینرو درعین حالی که اکثریت مسلمان هستند در دین ، سیاست ، اقتصاد و فرهنگ گرایشی محسوس به غرب داشته و با تکیه بر اقتصادی مرکب از صنایع بومی و مدرن که روز به روز بر دامنه اش افزوده می‌شود ، تولیدات فراوان کشاورزی که موفق شد درسال ۲۰۰۵ رتبه هفتم جهان را بدست آورد و در سال ۲۰۰۶ برای 11%  از مردم ترکیه اشتغال ایجاد کرد و همچنین بخش خصوصی بسیار قوی و اقتصادی به سرعت در حال رشد و نقش مهمّی که در بانکداری، حمل و نقل و ارتباطات دارد ، توانست در بین قدرتهای اقتصادی جهان با وجود محرومیت از منابع طبیعی مانند نفت و گاز و دیگر معادن ، رتبه قابل قبولی برای خود کسب کند و در جایگاه شانزدهم  قدرتهای اقتصادی جهان قرار بگیرد. اما مهمترین منبع اقتصادی ترکیه که توانسته سهم بسزایی در شکوفایی اقتصاد آن داشته باشد آگاهی و شناخت مسئولان ترکیه از درآمدهای سرشار و رایگان صنعت توریسم و گردشگری است که با آماده سازی بستر این صنعت و همچنین اطلاع رسانی موثر توانسته است میلیونها توریست را از سرتاسر جهان به ترکیه بکشاند که سهم بسزایی در اشتغال زایی ، چرخه روان اقتصاد و گردش مالی فراوانی برای این کشور به همراه دارد.

ترکیه شش همسایهٔ آسیایی و دو همسایهٔ اروپایی دارد به گونه ای که از شمال‌غربی با بلغارستان، از غرب با یونان، از شمال‌شرقی با گرجستان، از شرق با ارمنستان، آذربایجان و ایران، از جنوب‌شرقی با عراق و سوریه و از جنوب با دریای مدیترانه و به تبع آن با قبرس همسایه است. شکل گیری ترکیه در ساختار امروزی ریشه در تبعات جنگ جهانی اول دارد به گونه ای که امپراطوری عثمانی به دلیل شکست در جنگ اول جهانی از هم پاشید و مورد تهاجم بریتانیا و متحدانش واقع شد اما در همین زمان مصطفی کمال پاشا مقاومت ملی را علیه این کشورها طراحی کرد که در نتیجه آن جمهوری ترکیه بر پایه اصل جدایی دین از سیاست بنا شد و در سال ۱۹۲۳ به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاترک) جانشین امپراطوری عثمانی گردید. ترکیه در سال ۱۹۴۶ میلادی عضو سازمان ملل متحد شد و در سال ۱۹۵۲ به ناتو پیوست. این کشور عضو جنبی اتحادیه اروپا است و یکی از اعضای اکو نیز به شمار می‌آید و هم اکنون جزو کشورهای توسعه‌یافته رده‌بندی می‌شود.

طرح اصلی پرچم ترکیه ماه و ستاره سفید با زمینه سرخ رنگ است. این طرح مربوط می‌شود به علایمی که امپراطوری‌های ترک سلجوقی و عثمانی به عنوان پرچم استفاده می‌‌کردند.

سیاست در ترکیه

دموکراسی در ترکیه بر پایه مجلس استوار شده است. رئیس حکومت دراین کشور رئیس‌جمهور است. مجلس رئیس‌جمهور را برای مدت هفت سال انتخاب می‌کند اما نیازی نیست که رئیس‌جمهور از اعضای مجلس باشد و نخست‌وزیر را هم در این کشور اعضای مجلس انتخاب می‌کنند و معمولا رئیس حزبی که بیشترین کرسی را در مجلس دارد بعنوان نخست وزیر برگزیده میشود.

تعداد نمایندگان مجلس ترکیه 550 نفر است که از طریق حزب‌های مختلف در 85 ناحیه انتخاباتی معرفی شده‌اند، در انتخابات شرکت می‌کنند. حزب‌ها برای حضور در مجلس ملی باید حداقل 10 درصد آرا را به دست آورند.

اقتصاد در ترکیه

اقتصاد در ترکیه ترکیبی از اقتصاد مدرن و اقتصاد سنتی بر پایه کشاورزی است که در حال حاضر 35 درصد از نیروی کار این کشور در بخش کشاورزی مشغول به کارند که تنباکو، کتان، زیتون، جغندر قند و مرکبات مهمترین محصولات کشاورزی و پوشاک، مواد غذایی، منسوجات و تجهیزات حمل و نقل مهمترین محصولات صادراتی این کشور را تشکیل میدهند و مهمترین

شرکای تجاری در صادرات ترکیه ، کشورهای آلمان 11.3 درصد، انگلیس 8 درصد، ایتالیا 7.9 درصد، آمریکا 6 درصد، فرانسه 5.4 درصد و اسپانیا 4.4 درصد هستند. از طرفی مهمترین محصولات وارداتی این کشور ماشین‌آلات، مواد شیمیایی، سوخت و تجهیزات حمل و نقل است که مهمترین شرکای تجاری ترکیه در واردات ، روسیه 12.8 درصد، آلمان 10.6 درصد، چین 6.9 درصد، ایتالیا 6.2 درصد، فرانسه 5.2 درصد، آمریکا 4.5 درصد و ایران 4 درصد هستند.

اقتصاد ترکیه با پیروی از متد اقتصادی قدرتهای اقتصادی جهان همچون آمریکا و اروپا ، با سرعت در حال خصوصی‌سازی است گرچه هنوز در بخش‌هایی چون بانک‌داری، حمل‌و‌نقل و ارتباطات ، دولت نقش اصلی را ایفا می‌کند.

فرهنگ و مذهب

در کشور ترکیه علاوه بر قوم ترک که 80 درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند گروهی از کردها در جنوب شرقی و شرق کشور زندگی می‌کنند که نزدیک به 20 درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند و دیگر گروهها ، ترک‌های آذربایجانی در شمال‌شرق، لازها در شمال، عرب‌ها در جنوب و ارمنی‌ها در استانبول هستند. میانگین سنی مردم این کشور 28.6 سال است و امید به زندگی 72.88 سال. زبان رسمی این کشور ترکی است. به لحاظ مذهبی اکثریت 99.8 درصد مردم این کشور مسلمان با اکثریت سنی و بقیه مسیحی و یهودی هستند.

جاذبه های توریستی

جاذبه های توریستی استانبول

محبوب‌ترین جذابیت استانبول برای مسافران، کاخ‌ها، مسجدها، کلیساها و قصرهایی است که قدمت آن‌ها به امپراطوری رومی‌ها، بیزانس و دوره‌ی عثمانی‌ها می‌رسد. استانبول یکی از شهرهایی است که تقریباً تمام وسایل نقلیه‌ عمومی را داراست تاکسی‌های شخصی، تاکسی‌های اشتراکی یا همان دولموش‌ها، تراموا، اتوبوس و مینی‌بوس، مترو و حتی قایق برای عبور و مرور بین بخش آسیایی و اروپایی. ولی یکی از جاهایی که به تاکسی نیازی نیست و پیاده‌روی خوش می‌گذرد، خیابان معروف استقلال در استانبول است؛ خیابانی طولانی که از میدان تقسیم شروع می‌شود و ورود ماشین به آن ممنوع است و تنها یک تراموای قدیمی اجازه دارد طول خیابان را طی کند. دو طرف خیابان سنگ‌فرش استقلال مملو از فروشگاه‌ها، کافه‌ها، قهوه‌خانه‌ها و رستوران‌ است و گروه‌های موسیقی در پیاده‌رو برنامه اجرا می‌کنند. اگر دوست داشته باشید، هنرمندانی هستند که با کمتر از پنجاه لیر چهره‌ شما را نقاشی می‌کنند. اگر خریدکردن از فروشگاه‌های این خیابان شما را راضی نمی‌کند، سری به دو مرکز خرید بزرگ کانیون و جواهیر در خیابان بویوکدر بزنید. جواهیر یکی از بزرگ‌ترین مراکز خرید در اروپاست و تمام برندهای مطرح دنیا را این‌جا می‌توان پیدا کرد.

یکی از چیزهایی که همه‌جای استانبول، توی هر خیابان و کوچه‌ای وجود دارد، کافه و رستوران است. رستوران‌های محلی با تنوع غذایی خیلی زیاد، کباب‌سراها، رستوران‌های دریایی و مدیترانه‌ای، پیتزاها و فست‌فودها و رستوران‌های مخصوص گیاه‌خواران، از استانبول یک شهر خوشمزه ساخته‌اند. با این همه رفتن به استانبول بدون خوردن کومپیر و کوفته‌کباب‌های ترکی، لطفی ندارد.

از دریای زیبای مرمره، تنها به آب‌های گرم و ساحل زیبایش اکتفا نکنید؛ اتفاقات زیباتری این‌جا می‌افتد: دریای مرمره دارای نه جزیره‌ی کوچک و دیدنی است که به آن‌ها شبه‌جزایر آدولار می‌گویند. هر روز کشتی‌هایی به این جزیره‌ها رفت و آمد می‌کنند، بلیط رفت و برگشت کم‌تر از بیست‌هزارتومان است و بین یک ساعت تا یک ساعت‌ونیم زمان می‌برد. بزرگ‌ترین جزیره، بیوک‌آدا ست که عبور و مرور وسایل نقلیه‌ی موتوری در آن ممنوع است و رفت و آمد با دوچرخه و درشکه انجام می‌شود. فصل گرما، ورزش‌های آبی در جزیره‌ها ممکن است و خوردن یک ناهار در محیط منحصربه‌فردشان حتماً خوش می‌گذرد.

برج دختر (KIZ KULESI)

برج دختـر (Maiden"s Tower ) به ترکـی اسـتانبولی می شود Kız Kulesi و در یونان باسـتان و قرون وسطـی بیزانس به عنوان برج Leander شناخته شده است . برج دختـر در جزیره کوچکی واقع در تنگه Bosphorus در سواحل Uskudar در استانبول ، ترکیه واقع شده است .

برج دختر طبق یک افسانه زیبای ترکی به این نام شناخته شده است که این افسانه به این صورت است: پیشگویی، امپراطور بیزانس را از گزیده شدن دخترش توسط ماری خبر می دهد. امپراطور این قلعه را بر فراز صخره ای می سازد و دخترش را به آنجا منتقل می کند.اما روزی ماری که در سبد انگور پنهان شده جان دختر را می گیرد. از آن طرف در طول ساخته شدن برج یکی از شاهزاده ها به یـکی از کارگرها دل می بندد اما از آنجا که اختلاف طبقاتی اجازه ی ازدواج به آن ها نمی دهد، پسـر که در آنسـوی دریا زندگـی می کرده هرشب عرض دریا را طی می کند و خودش را به شاهزاده می رساند.یک شب به علت خاموش شدن مشعل برج، پسر راه را گم کرده و غرق می شود. دختر هم در غیاب او خودش را به آب می اندازد. این برج برای قرن ها به عنـوان فانوس دریایی مورد استفاده قرار می گرفت ، امـا در حال حاضـر داخل این برج تغییر شکل داده شده و تبدیل به رستوران ها و کافه های محبویی شده است که منظره فوق العاده زیبایی به بیرون دارد . قایق ها روزی چند مرتبه به سمت این برج در حرکت هستند تا مسافران و گردشگران را به این مکان زیبا برسانند. معماری این برج به ۳۴۱ قبل از میلاد بر میگردد. در این تاریخ فرمانده و کاپیتان "Chares " برای همسرش مقبره یادبودی با ستون های مرمر ساخت. بعد ها در سال 410 قبل از میلاد از قسمت سرای بورنو Seraglio Point/Sarayburnu تا قسمتی که امروز قلعه قرار دارد، زنجیر کشده و به این ترتیب ورود و خروج به این تنگه کنترل میشد و در حقیقت بعنوان گمرک بکار گرفته می شد. سال 1110 بعد از میلاد اولین پایه های بنا (برج) ساخته شد. دستور ساخت برج توسط «امپراتور مانوئل کامنوس "Manuel Comneos " داده شد. از این برج در زمان فتح استانبول (بدست فاتح سلطان محمد) بعنوان برج مراقبت استفاده شد. پس از 1453 به منظورهای مختلفی از این برج استفاده میشد. دسته موزیک (نظامی) در این برج ساکن شده و مارش استفلال (سرود ملی) را مینواختند. این قلعه بر اثر زلزله سال 1509 آسیب دید و طی سالهای بعد دوباره مرمت شد. علاوه بر آن فانوس دریایی (چراغ) نیز به آن اضافه شد تا کشتی ها بتوانند مسیر خود را پیدا کنند. در این زمان هم قلعه ای ایجاد شده بود و هم داخل آن برج قرار داشت حتی داخل این برج سارینچ Sarınç ساخته شد. (آب انبار زیر زمینی که آب باران را در خود ذخیره میکرد). بعد از آن این برج در سال 1719 بر اثر آتش سوزی که در سیستم روشنایی فانوس برج ایجاد شده بود بکلی سوخت اما سال 1725 یکی از استادان معماری تورک از شهر «نوشیهر Nevşehir بنام «داماد ابراهیم پاشا» دوباره این برج را با کمی تغییر باز سازی کرد. در سال 1830 با شیوع «وبا» در شهر اینجا بعنوان بیمارستان و قرنطینه بکار گرفته شد. پس از فروپاشی امپراتوری بزرگ عثمانی دوباره از این برج برای مقاصد نظامی و مراقبت از شهر استفاده و توپهای زیادی را به این جزیره فرستادند.

سالهای بعد خطاط معروف راکیم Rakim روی مرمر سمبل و نشانه «سلطان محمود دوم» را خطاطی نمود. 1857 دوباره بعنوان «فانوس دریایی» از این برج استفاده شد تا اینکه در سال 1920 سیستم روشنایی اتوماتیک به این قلعه آورده شد. 1944 دویاره مرمت و بازسازی این بنا صورت گرفت. 1959 این جزیره و قلعه به ارتش واگذار و به ایستگاه رادار نظامی تبدیل گشت. در سال 1982 به مدیریت دریانوردی ترکیه واگذار شد. در این مدت در زمان کوتاهی به یکی از انبارهای سیانور تبدیل شد. در نهایت در سال 1992 این برج به بخش خصوصی واگذارشد تا به عنوان یک پایگاه گردشگری از آن استفاده شود.

موزه هنرهای اسلامی

این قصر را سلیمان، به دوست ومشاور نزدیک خود ابراهیم پاشا بخشید ، یک سال بعد از آن سلیمان خواهرش را نیز به عقد ابراهیم در آورد اما این دوستی که به دوران کودکی بر میگشت چندان دوام نیاورد.ابراهیم پاشا در کودکی در یونان اسیر ترک‌ها شده بود و به عنوان برده در توپ کاپی کار می‌کرد، در آنجا بود که با سلیمان که هم‌سال او بود دوست شد، هنگامی‌ که سلیمان به پادشاهی رسید او را به مقام صدراعظمی برگزید اما زمانی که نفوذ او بر پادشاه رشک دیگران را برانگیخت، به ویژه وقتی حسد روکسلانا (همسر سلیمان) از حد گذشت کار بر ابراهیم دشوار شد تا جایی که روکسلانا همسرش را متقاعد کرد که ابراهیم پاشا دشمن است و سر انجام سلیمان در ۱۹۵۳ دستور قتل او را صادر کرد. این موزه در سال ۱۵۲۴ به دستور وزیر اعظم سـاخته شـد. در این مـوزه سـرامیک‌های ارزشمند، اشیاء فلزی و چوبی هنری و پارچه‌های کهن رحل‌های قرآن زیبایی از قرن ۱۶، مینیاتور‌های ترکی و مجموعه بسیار نفیسی از کهن‌ترین فرش‌های دنیا نگهداری می‌شوند اما شاخص‌ترین‌ موجودی موزه نیز نمایشگاه بسیار زیبایی از خوشنویسی و ابزار و ادوات آن، فرمان‌های شاهی، طغرا‌ها، و نسخ خطی آرایش یافته است.

مینیا تورک (MINIA TURK)

مینیا تورک با مساحت 60 هزار متر مربع شامل 15 هزار متر مربع فضای ماکت، 40 هزار متر مربع فضای سبز و آزاد و همچنین 3 هزار و 500 متر مربع فضای سرپوشیده و نیز 2 هزار متر مربع استخر و راه آبی و با گنجایش 500 اتومبیل پارکینگ در سال 2003 به عنوان بزرگترین پارک مینیاتوری دنیا افتتاح شد. این پروژه با برنامه ریزی خاص و دقت و ظرافتی خاصی در مدت زمان ۲۲ ماه تکمیل شد. پارک مینیاتوری ترکیه (مینیاتورک) در دنیا از نظر مساحت موجود برای ماکت و مدت زمان اجرا و پایان پروژه دارای رتبه تخست در جهان می باشد و در حفیفت یک شهر مینیاتوری است.

در ابتدا 105 هثر تاریخی شامل ۴۵ اثر تاریخی استانبول، ۴۵ اثر تاریخی آناتولی و ۱۵ اثر تاریخی که امروزه خارج از مرزهای ترکیه قرار دارند و در زمان امپراتوری بزرگ عثمانیها جزء قلمرو انها بحساب میرفتند در معرض دید علاقمندان قرار گرفت. در طول زمان ماکتهای دیگری با همان دقت و ظرافت خاص در فضای خالی این پارک ساخته و به نمایش درآمد. در برنامه این پروزه پیش بینی های لازم برای اضافه کردن ماکتهای دیگر در نظر گرفته شده بود. این یکی دیگر از ویژگیهای مینیاتورک است که همچون یک شهر در طول زمان بر وسعت و ساخته های جدید ان افزوده میشود و این روند همچنان ادامه خواهد داشت.

از ایاصوفیا تا سَلیمیه، از روملی حصار تا برج گالاتا، از خانه های قدیمی صافران بُلو تا معابد راهبه های تارک دنیا، از کعبة الصحرا تا کوه نمرود و بسیاری آثار تاریخی و فرهنگی و تمدن بشر در طول تاریخ همه و همه در پارک زیبای مینیاتورک به نمایش در می آیند. حتی آثاری چون معبد مقدس آرتمیس "Artemis "، هالی کارناس موزولسی "Halikarnas Mozolesi " و قلعه میکیاد "Ecyad " که با گذشت زمان تخریب شده اند را نیز میتوانید در مینیاتورک ببینید.

آثار تمدن و مدنیت آتاتولی و اطراف آن در زمان حکمرانان بزرگ و بناها و معابد بجای مانده تاریخی با دقتی بسیار زیاد در پارک مینیاتورک جای گرفته اند. در مینیاتورک از عصر آنتیک "Antik " تا دوره بیزانس، از دوره سلجوقیان تا امپراتوری عثمانی بالغ بر 3000 سال آثار بجای مانده در اطراف خلیج "Haliç " به نمایش گذاشته شده است.

انتخاب آثار برای این پارک توسط پروفسور دکتر ایلبر اُرتایلی و استادیار دانشگاه دکتر احمد هالوک دورسون و همچنین تایید این نظریات توسط هیآت خاصی انجام شده است. در انتخاب اثرها همچنین توانایی ساخت ماکت و مقاومت ماکت در برابر فضای آزاد با توجه به موقعیت استانبول (بادهای لودوس، بارانهای شدید و ..) دقت شده و برای هر ماکت تکنولوژی بکار گرفته شده و تداخل آن با هنر و فرهنگ و گذشتن هزاران سال و تخریب قسمتهایی از این آثار در طول تاریخ در اجرا و ساخت ماکتها مورد دقت و اجرا قرار گرفته است.

تپه های چاملیجا (CAMLICA)

تپه های چاملیجا در قسمت آسیایی شهر استانبول قرار گرفته اند و به بام استانبول شهرت دارند. از بالای این تپـه ها می توان تنـگه بسفر،قسمت اروپائی و همچنین بندرگاه و کشتی های پهلو گرفته در بندر را دید. شاید بتوان تپه های چاملیجا را با بام تهران (توچال) مقایسه کرد . این تپه بلند دارای مناظر زیبای دیگری از جمله تنگه بسفر و پل بوغاز نیز هست. چاملیجا برای کسایی که مشتاق عکس گرفتن هستند نیز جایی ایده آل خواهد بود. برای رفتن به چاملیجا، میتوان پس از رفتن به میدان تکسیم از اتوبوس هایی که به قسمت آسیایی می روند استفاده کرد.

روملی حصار (RUMELI HISAR)

قلعه روملی حصار این قلعه درتنگه بسفر در ساحل «روملی» در شهر استانبول و در بندر طبیعی شاخ طلایی یا خلیج واقع شده‌است، و یکی از قلعه‌های مشهور کشور ترکیه أست، بنای بسیار بزرگ وزیبا به شکل مستطیل، این قلعهٔ بسیار زیبا در سال (۸۵۶ هـ – ۱۴۵۲ م) توسط سلطان محمد فاتح ساخته شده‌است.

ارتفاع دیوار قلعه در حدود ۸۲ متر أست، قلعه از موقعیت بسیار عالی و سوق الجیشی برخوردار است. این قلعه برای راه یـابی در فتـح قسطـنطنیه ساخته شده أست. «قلـعه مهــیب روملـی» دارای مخـزن سـلاح، اطـاق استقبال، مسجد، زندان، بوابات متعدد و مرافق مختلف است.

علیرغم اینکه این بنا فقط در طول 4 ماه ساخته شد. اما یکی از زیباترین کارهای معماری سبک نظامی در دنیا به شمار می آید. در این قلعه یک موزه روباز و یک آمفی تأتر قرار دارد که همه ساله از این آمفی تأتر بعنوان محلی جهت میزبانی برگزاری فستیوال موسیقی استانبول استفاده می گردد.

در گذشته ها ، پیش از فتح استانبول توسط ترکها قلعه های شهراستانبول که بدست رومی ها ساخته شده بود، در مقابل تمامی حملات و محاصره هایی که دشمنان انجام میدادند از شهر بخوبی محافظت می کرد. در مواردی که محاصره شهر بمدت طولانی ادامه پیدا میکرد مایحتاج و نیازهای مردم توسط راههای دریایی تامین میشد.

در ساحل مقابل قلعه روملی حصار قلعه دیگری توسط ترکها (قبل از محاصره شهر) ساخته شده بود تا از کمک نظامی و تامین مایحتاج مردم که از طریق دریای سیاه انجام میگرفت جلوگیری نموده از میزان مقاومت مردم استانبول کاسته شود.

این قلعه نظامی در سال ۱۴۵۲ در طول ۴ ماه خیلی سریع ساخته شد. قلعه فوق که در قرون وسطی یکی از بزرگترین و مهمترین قلعه های نظامی بود در سال ۱۴۵۳ با حمله ترکها و شکست شهر اهمیت استراتژیک خود را از دست داد. معماری کلاسیک تُرکها در ساخت قلعه خصوصاً در روملی حصار بخوبی نمایان است.

در سالهای 1950 با مرمت و تعمیراتی که انجام شد این قلعه تبدیل به موزه گشت. هر ساله در فستیوال/جشنواره هایی که در استانبول انجام میشود، فضای داخلی قلعه بعنوان صحنه نمایش و تاتر استفاده میشود.

جزیره بیوک آدا (BUYUKADA)

مشـهورترین جزیره استانبول جزیره بـیوک آدا یا پرنسـس است .جالب اسـت بدانید چیـزی که باعـث شهـرت این جزیره شده استفاده از کالسکه به جای ماشین و موتور است .وجود 4 هتل در این جزیره که در ماه های تابستان از مسافرین پذیرایی میکنند سبب میشود مسافران برای اقامت شبانه هم مشکلی نداشته باشند .محیط سرسبز خانه های ویلایی تمیز با باغچه ها و حیاط های زیبای جزیره هم آرامش خاصی را به انسان می دهد. برای شهر نشینانی که از دیدن خودرو و ترافیک به اندازه کافی خسته شده اند بازدید از چنین جزیره ای رشک انگیز است شما میتوانید بوسـیله درشکه در طی مـدت 2 ساعت دور تا دور جزیره را بگردید . اطـراف اسـکله منطقه اصلی جزیره قرار دارد، جایی مملو از رستـوران ، قهوه خانه و فروشگاههایی که با حضور گردشگران گرمتر شده اند . ولی جنوب جزیره بسیار خلـوت است و محوطه های جنگلی این بخش رافقط با قایقها می توانید ببینید.در کناره جزیره یک هتـل قدیمی و خراب متعلق به قرن 19 قراردارد. برای رفتن به جزیره از یکی از اسکله ها در قسمت اروپائی می تونید استفاده کنید،اما به یاد داشته باشید که کشتی ها در ساعت های خاصی فقط چند بار در روز به جزیره تردد می کنند.

هفت برج (YEDIKULE)

دروازه با شکوهی که در نزدیکی ساحل دریای مرمره که از آن به عنوان دروازه باشکوه شهر استانبول یاد میشد دروازه ای است که پیش از این مختص تشریفات امپراطور بود و همچون مدال افتخاری بین دو برج مرمر قرار داشت و سپاهیان و لشگریان که فاتح از جنگ برمیگشتند، از این دروازه وارد استانبول می شدند. در عصر معماری تورکها با اضافه نمودن 5 برج دیگر مجموع این 7 برج "Yedikule "، تبدیل به قلعه درونی مستحکمی شد. در طول زمان بعنوان خزانه دولت، انبار و زندان سفارت استفاده شده است. اکنون این دروازه عجیب و شگفت آور ، یکی از موزههای شهر می باشد.

در عهد عثمانی و بیزانس ها، تنها با داشتن مجوز خاص حق ورود به استانبول داده می شد. افراد در پشت دروازه های مختلف که در سراسر استانبول ایجاد شده بود به نوبت قرار میگرفتن و مجوز آنها تحت بازرسی قرار میگرفت و تنها به این صورت اجازه ورود به استانبول به آنها داده میشد.

دروازه در صبح باز میشدند و غروب بسته میشدند. هر چند دیوارهای دور شهر استانبول و دروازه ها و برجها در طول زمان تخریب شدند منتهی هنوز هم باقیمانده بسیاری از آنها در جای جای شهر قرار دارند و میتوانید ببینید. در حال حاضر 7 برج یدی کوله "Yedikule " روی اتوبان ساحلی استانبول "Sahil Yolu " می باشد.

دروازه مرمر یکی از اولین دروازه های استانبول بشمار میرفت. در مقابل حمله و محاصره شهر از طرف ییلدیریم بیازیت "Yıldırım Beyazıt "، جمع آوری و تدارک حمله به سپاهیان او از این دروازه صورت گرفت. همچنین اینجا به "دروازه دبّاگ" - "Debbag " ، نیز معروف است.

دروازه بعدی که بعد از دروازه مرمر بود "دروازه نارلی (اناری)" نام داشت.مستمندان برای استراحت و تفریح به اطراف این دروازه (دروازه اناری) می آمدند و همچنین میخانه های زیادی برای نوشیدن شراب و آبجو وجود داشت که مردم به این قسمت ییلاق بی پولها "Züğürt Yaylası " میگفتند. در اینجا درختهای انار نیز وجود داشت.

دروازه دیگر، "دروازه ساماتیا" - "Samatya " بود. همانطور که امروزه نیز شاهد هستیم چون گذشته های دور میخانه های مشهوری در اینجا دیده می شود. "دروازه داود پاشا" - "Davutpaşa " در Küçük Langa سومین دروازه ای بود که بطرف دریای مرمره باز می شد. چهارمین دروازه هم در Büyük Langa "دروازه ینی کاپی - دروازه جدید" - "Yenikapı " قرار گرفته بود. در قدیم اینجا برج پاپاز "Papaz " قرار داشت.

دروازه دیگری که بعد از بندرگاه کادیرگاه قرار داشت "دروازه کومکاپی (شنی)" که پنجمین دروازه بود قرار داشت. این اسم نام مرشد رئیس باب کوم بود که بر این دروازه گذاشته شده بود. دروازه کومکاپی در قرن 18 جایی بود که میخانه هایی که بنام سَن "Sen " معروف بود بهمراه یک اسکله و دیگر میخانه هایی که بطرف ماسه زار باز میشدند قرار گرفته بودند. در اطراف میخانه ها نیز کلوپهای بازی تخته نرد و کلیدسازها و خرده فروشها قرار داشتند.

ششمین دروازه که بسمت دریا باز میشد، "دروازه چاتلادی" ویا "چاتلادی سو" نام داشت که نامش را از کلمه "Çatlak " بمعنی آبی که از بالا به پایین شکاف سرازیر می شود گرفته است.

مسجد فاتح

این مسجد ابتدا در فواصل سال‌های ۱۴۶۳ تا ۱۴۷۰ ساخته شد و اولین مسجد امپراطوری پس از پیروزی است. نام این مسجد از نام فاتح سلطان محمّد فاتح، فاتح شهر استانبول، گرفته شده. این بنا نیز در بالاترین نقطه تپه‌ای در استانبول قرار دارد، جایی که پیش از آن کلیسای حواریون و مدفن کنستانتین و سایر امپراطوران بیزانتین وجود داشت. در کنار این مسجد مجموعه‌ای از ساختمان‌های خیریه مذهبی، مدرسه‌ها، آسایشگاه‌ها، حمام‌ها، بیمارستان، کاروانسرا و کتابخانه بنا شد که همگی ارزش بازدید را دارند. متاسفانه مسجد امروزی همانی نیست که محمد فاتح بنا کرد. مسجد اصلی سیصد سال و تا زلزله ۱۷۶۶ بر پای بود، و پس از بازسازی در آتش‌سوزی سال ۱۷۸۲ از بین رفت. در زمان عبدالحمید اول مسجد امروزی با نقشه‌ای متفاوت ساخته شد. گرچه هنوز باقیمانده‌هایی از مسجد اصلی، حیاط و دروازه ورودی، وجود دارند. درست پشت مسجد، آرامگاه‌های محمد فاتح و همسرش، گلبهار، قراردارند. گرچه گفته می‌شود که مزار محمد فاتح زیر منبر مسجد بوده است. محمد فاتح بسیار گرامی داشته می‌شود و همیشه زایرینی در اطراف آرامگاهش دیده می‌شوند. روزهای یکشنبه چمن‌زار حیاط محل پیک‌نیک اهالی استانبول است و روزهای چهارشنبه حیاط و خیابان‌های اطراف میزبان فاتح پازاری، بازار هفتگی البسه و اجناس است.

مسجد رستم پاشا

این مسجد نیز یکی دیگر از شاهکارهای معمارسنیان می باشد. این مسجد در سال ۱۵۶۱ میلادی به دستور رستم پاشا ، وزیر بزرگ و داماد سلیمان اعظم بنا نهاده شد و نمایشگر بهترین معماری و کاشیکاری عثمانی است. گفته می‌شود که این مسجد پیش الگوی شاهکار معمارسنیان، مسجد سلیمیه است. بالای پله‌های ورودی، ایوان زیبای ستون‌دار مسجد است. از میان آنها نمای کاشیکاری شده مسجد با کاشی‌های ایزنیک پیداست، از همان نوع کاشی‌های زیبای داخل. و یک گنبد بسیار زیبا توسط چهار ستون استوار شده است. کاشیکاری‌ها حکایت از ثروت و نفوذ رستم پاشا دارند. کاشی‌های ایزنیک بسیار گرانقیمت و پر اقبال هستند.

مسجد سلیمانیه

مسجد سلیمانیه به همراه گنبد و چهار مناره بلند و باریکش همچون تاجی بر سر یکی از هفت تپه و ناظر بر شاخ طلایی است. این مسجد بدستور بزرگترین، ثروتمند‌ترین و قدرتمند‌ترین سلطان عثمانی، سلیمان اول (۱۵۶۶-۱۵۲۰) و توسط معمار سنیان که معروفترین معمار دوره طلائی امپراطوری عثمانی به شمار می‌آمده، ساخته شد و چهارمین مسجد اشرافی بود که در استانبول بنا شد. گرچه معمار سینان مسجد کوچکتر سلیمیه را بهترین کار خود میدانست اما مسجد سلیمانیه را برای آرامگاهش انتخاب کرد. شاید به این خاطر که می‌دانست این مسجد جایی خواهد بود که بیشتر نامش را جاودان می‌کند. آرامگاه او نزدیک ساختمان مدرسه و درست بیرون باغ مسجد است.

این مسجد که یکی از زیباترین مساجد موجود در شهر استانبول می‌باشد در فاصله سالهای ۱۵۵۰ تا ۱۵۵۷ میلادی و در قسمت غربی خلیج استانبول بنا شد. مدارک نشان می‌دهند که ۳۵۲۳ کارگر در ساخت آن همت گماردند. این مسجد خاطرات تلخی نیز دارد. در سال ۱۶۶۰ در آتش سوخت، ستون‌های بزرگش بعدا نقاشی شد و بعدها در سال ۱۹۵۶ بازسازی شد.

در قسمت داخل مسجد محراب و منبری از سنگ قرمز کنده کاری شده وجود دارد و پنجره‌ها به شیشه های رنگی مزین است. در باغهای این مجموعه، نزدیک دیوارهای ضلع جنوب شرقی، آرامگاه سلیمان و همسرش خرم سلطان قرار دارد که کاشیکاری‌های بسیار زیبایی دارند.

چهار مدرسه دینی‌، یک مدرسه طب‌، یک کاروانسرا‌، حمام ترکی که هنوز کار می‌کند‌، آشپزخانه و آسایشگاهی برای فقرا در این مجموعه به چشم می‌خورد. آشپزخانه امروزه رستورانی بنام ضیافت‌خانه است، مکانی عالی برای یک چای لذت‌بخش.

نکته: اگر پله‌های نگارخانه در ضلع شمال‌شرقی، روبروی شاخ طلایی، در هنگام بازدیدتان باز بودند، حتماً بالا بروید و از تراس، یکی از بهترین منظره‌ها را تماشا کنید.

مسجد سلطان احمد ( مسجد آبی)

مسجد سلطان احمد (مسجد آبی) به ثمر نشستن همه تلاش‌ها برای هماهنگی، تقارن و ظرافت است. با شش مناره و حیاطی که از همه مساجد دوره عثمانی بزرگ‌تر است. فضاهای داخلی نیز همچنین بزرگ هستند، ده‌ها هزار کاشی آبی رنگ ایزنیک (شهری در نزدیکی آنتالیا که کاشی‌ها در آنجا ساخته شد) و دلیل شهرت این مسجد به نام مسجد آبی، ۲۶۰ پنجره با شیشه‌های منقوش و نمازخانه‌ای وسیع و باشکوه. این مسجد در فاصله سالهای ۱۶۰۹ تا ۱۶۱۶، هزار سال پس از مسجد ایاصوفیه، توسط معماری بنام محمت (محمد) ساخته شد.

مسجد ایاصوفیه (AYASOFYA)

ایاصوفیه یا حاجیاسوفیا یونان کلیسای مسیحیت شرق بود که در دوره امپراتوری بیزانس به سال ۵۳۲ میلادی بنا به دستور امپراتور کنستانتین اول ساخته شد. و بعد در قرن ۶ میلادی توسط جاستنیانوس مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. برای بازسازی بنا دو معمار به نام‌های ایسیدوروس (از میلتوس یا سوکلی فعلی) و آنتییوس (ازتراللس یا آیدنلی فعلی) ماموریت یافتند. بنا با کار ۱۰ هزار کارگر در طول پنج سال و تحت نظر ۱۰۰ استاد باشی تکمیل شد و به تاریخ ۲۷ آرالیک ۵۳۷ افتتاح شد. این کلیسـا نخست کلیسای بزرگ نام گرفت. پس از فتح استانبول،سلطان محمد دوم دستور داد کلیسای ایاصوفیه را به مسـجد تـبدیل کنند . سلیـمان اول دستور داد نقاشی   ‌ها و نگارگری‌های داخل ایاصوفیه را بپوشانند تا نماز جمـعه در آنجـا خـوانده شود . سلیـم دوم به معـمار سـنان دستور داد که ایاصوفیه را مرمت کند.در زمان مراد سوم، مناره و منبر و محراب به ساختمان ایاصوفیه افزوده شد. در زمان مراد چهارم، آیاتی از قرآن به خط مصطفی چلبی در دیوارها و سقف ایاصوفیه نگاشته شد؛ علاوه براین لوحه‌هایی دورتا دور سقف ایاصوفیه نصب شد که در آن نام الله، محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی،حسن و  حسین نوشته شده بود. این لوحه‌ها در زمان سلطنت عبدالمجید با الواح مدوری که به خط ابراهیم افندی نوشته شده بود، جایگزین گردید. پـس از اعـلام حکومت جمـهوری در ترکیـه و به قدرت رسیدن آتاترک، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد و تا امروز به همین شکل باقی مانده‌است. ارتفاع گنبد بزرگ این مسجد از سطح زمین ۵۵ مترو قطرآن ۳۱ متر می‌باشد که بوسیله ۴۰ پشت‌بند بزرگ و روی چهار ستون اصلی سوار شده‌است.

مسـجد ایاصـوفـیه مشخصـا یک مسـجد تغیـیر کاربـری یافتـه اسـت.فضـای این مسـجد شباهت کم سابقه ای به یک کلیسای مسیحی دارد.مناره های کوچک درگوشه وکنارساختمان نشان ازکلیسا بودن این مسجددر گذشته دارد اما پس از فتح استانبول، سلطان محمد دوم دستور تبدیل کلیسای ایاصوفیه را به مسجد داد. این‌ بنـا نخسـت‌«مِگـاله‌ اِکلسـیا» - کلیسـای‌ بزرگ ‌- نام‌ گـرفت‌  ولى‌ بعـدها به ‌«ثئاسـوفیا» یعنـى‌ «حکـمت‌ مقـدس‌» تغییـر نام‌ یافت‌ ، امـا تا سـده‌ی 5 میـلادی،‌ مـردم‌ به‌ آن‌ «سوفیا» مى‌گفتند .

رفته‌رفـته‌ این‌ کلیسا به‌ سانتاسوفـیا و یا سـانکـتا سوفیا شـهرت‌ پـیدا کرد که‌ به‌ همـان‌ معنـى‌ حکمت‌ مقـدس‌ است‌ و یونانی ‌ها آن‌ را «هاگیا سوفیا» یا «آگیا سوفـیا» مى‌نامیدند. پـس‌ از فتـح‌ استـانبول‌، ترک‌ها با تغییـر اندکـى‌ نام‌ این‌ کلیسا را «ایاصوفیه» خواندند.

مسجدایا صوفیه استانبول موفق شد در میان ۱۸۰ اثر معرفی شده برای نامـزدی در فهرست نهایی انتخاب عجایب هفتگانه جهان قرار بگیرد.طی یک طرح که از سوی برنهاردوبر، کارگردان سوئیسی، وبا بررسی آثار تاریخـی دویسـت کشـور جهــان، ارائه شـد برای انتـخـاب عجـایب هفـتگانه جـدید جهـان ۲۰ میلیـون نفـر نظر خود را در پایگاه اینترنتی این پروژه اعلام می کنند تا بدین ترتیب با رای گیری سرنوشت انتخاب عجایب هفتگانه مشخص شود.بنابر آخرین نتایج به عمل آمده پس ازبررسـی آراء،مشـخص گردید که موزه ایا صـوفیه از اسـتانبول در فهـرست ۲۱ اثر نهـایی قرارگرفته است.بر اساس گزارش رایزنی سـفارت ج.ا.ایران در آنکـارا، فهـرست عجــایب هفتــگانه جـدید جهـان درسـال ۲۰۰۷ به طـوررسـمی اعــلام خواهـدشــد . مســجد ایاصـوفیـه که هـم اکنـون یکی ازمهمـترین مسـاجـدی اسـت کـه توریستهای سراسـر جهان از آن دیدار می کنـند در ابتدا کلیسـای ارتدوکـس و سپس کلیسای کاتولیک بوده است. امااین کلیسا به مسجد تبدیل می شود و اینـک مـوزه است  . ده هزار کارگـر در پنج سال این بنای عظیم را بر پا کرده اند .

بنای ایاصوفیه که در میدان سـلطان احمد اسـتانبول قرارداردیکی از بزرگترین اثرهای تاریخی دوران بیزانس است و در زمان کنسـتانتینوس اول بنا شـده است. این بنا که ستون بندی آن چـوبی بود در۱۵ شـوبات ۳۶۰ افتـتاح شـد.اما در جـریـان شــورش علیـه دولت تماماً سـوخت. این بنـا مجــددًا به دسـت تئــودوزیوس دوم احــداث و درسال ۴۱۵ مجـددا افتـتاح شد.دردوران جاستینـیانوس اول به دنبـال یک شــورش علیــه دولت مجـدداً دسـتخوش حـریق شد . بـرای بازسازی بنا دو معمار به نامههای ایسیدوروس (از میلتوس یا سوکلی فعلی) و آنتیـیوس (از تراللس یا آیدنلی فعلی) مأموریت یافتند. بنا با کار ۱۰ هــزار کارگــر در طول پنج سال و با نظر ۱۰۰ استـاد باشـی تکمیل شـد و به تاریخ ۲۷ آرالیک ۵۳۷ افتتاح شد. بنایی که امروزه در سال پذیرای صـدها هزار نفر توریست داخلی و خارجـی اسـت، در سـنوات بعـد از آن تاریخ نیز مکرر بازسـازی شده است . این بنـا که به مـدت ۹۱۶ سال بعه نوان کلیسا از آن استفاده شده است پس از فتح استانبول به مسـجد تغییر یافت. این مسـجد به مدت ۴۸۱ سـال در دوران عثمانی ها فعال بود. ایاصوفیه بعداً با اضافه شدن بناها، منـاره ها و بازسـازیها در سال ۱۹۳۵ به مـوزه تـبدیل و در خـدمت توریسم قرار گرفت. این بنای تاریخی و دینی روزانه شاهد حضور هزاران توریست از سراسر دنیاست.

کاخ دولما باغچه (DOLMABAHCE)

این کاخ ۶۰۰ متری در ساحل اروپایی تنگه بسفر قرار گرفته است. قسمت بیرونی این کاخ توسط سلطان عبدالمجید اول در اواسط قرن ۱۹ میلادی ساخته شد.وجود سالن بزرگ در این کاخ با ۵۶ ستون داخل آن و چلچراغ شکیل و ۵/۴ تنی آن با ۷۵۰ لامپ موجود در آن چشـم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. در زمان‌های گذشته جهت خوشایند ساکنین این کاخ پرندگان مختـلف از اقسـاط نقاط جهـان گردآوری و نگهـداری می‌شـده است.تمـامی سـاعت‌های کاخ بر روی ۹:۰۵ متوقف هستند،ساعتی که موسس جمهوری ترکیه، آتاتورک، در این کاخ در تاریخ ۱۰ نوامبر ۱۹۳۸ دیده از جهان فروبست.

این کاخ از آثار معمار سلطان عبدالمجید لعینی کارابیت بالیان می باشد. سلاطین عثمانی در هر دوره کاخ های بسیاری داشتند لیکن کاخ اصلی یعنی توپکاپی پس از تکمیل کاخ های دلما باغچه ترک شده است . کاه دلما باغچه 3 طبقه و بصورت قرینه است . این کاخ دارای 285 اتاق و 43 سالن می باشد. کاخ ساحلی به طول 600 متر در کنار تنگه دارد.

از طرف خشکی نیز دارای 2 درب که یکی از آنها دارای تزئینات فراوان است می باشد. در وسط این کاخ ساحل که باغچه ای تمیز و زیبا آن را احاطه کرده یک سالن مراسم و باله که از سایر قسمتها مرتفع تر است دیده میشود. لوستر بسیار عظیم کریستالی با 750 لامپ با وزنی حدود 5/4 تن که سالن استقبال بزرگ با 56 ستون را روشن می کند همه را به تعجب وا میدارد.

مدخل ورودی کاخ بعنوان سالن مقدمات سلطان و بال دیگر سالن مراسم نیز بعنوان حرم مورد استفاده قرار گرفته است . دکوراسیون داخلی ، مبلمان ، پرده ها ، قالی های ابریشمی و سایر اشیاء به همانگونه بوده تا به امروز محافظت شده است.

کاخ دلما باغچه دارای عظمت و ثروت بی مانندی در میان کاخ های موجود است. دیوارها و سقف این کاخ با نقاشیهای هنرمندان اروپایی و با استفاده از چندین تن تزئینات طلایی دکور بندی شده است .

در سالن و اتاقهای مهم همه اشیاء به یک رنگ می باشد. کف کاخ در نقاط مختلف با یکدیگر متفاوت و با پارکت های چوبی منقوش مفروش شده است . قالیهای پشمی و ابریشمی مشهور Hereke بعنوان زیباترین آثار هنری ترکیه در جای جای کاخ گسترده شده است .

آثار هنرهای دستی نادر اروپایی و خاور دور نیز نقاط مختلف کاخ را تزیین نموده است . لوستر کریستالی ، شمعدان و شومینه ها نیز در بیشتر اتاقها خودنمایی می کند . بزرگترین سالن باله کاخ های دنیا در این کاخ است .یک لوستر عظیم کریستالی 5/4 تن از سقفی به ارتفاع 36 متر آویزان شده است . این سالن که در هنگام جلسات مهم سیاسی ، مراسم تبریک و باله مورد استفاده قرار می گرفت قبلا" بوسیله سیستمی همانند فر گرم می شد.

سیستم شوفاژ و برق بعدا" اضافه شده است . از میان 6 حمام موجود ، حمام بخش اندرونی با مرمرهای حجاری شده و بی نظیر alabaster تزیین شده است. گالری های فوقانی سالن بزرگ ویژه ارکستر و دیپلمات ها بوده است . به بخش حرم پس از عبور از راهروهای طولانی وارد می شویم . در این بخش اتاقهای خواب سلطان و بخش ویژه مادر سلطان و سایر زنان و خدمتکاران وجود دارد. بخش ضمیمه شده به قسمت شمالی کاخ نیز به شاهزادگان اختصاص یافته است.

از این ساختمان که درب ورودی آن از طرف بشیکتاش می باشد اکنون بعنوان موزه هیکل و نقاشی استفاده می شود. در دوره جمهوری و در زمان بازدید آتاتورک از استانبول ، این کاخ بعنوان محل سکونت وی مورد استفاده قرار می گرفت . مهمترین حادثه در کاخ نیز فوت آتاتورک در سال 1938 می باشد.

توپ کاپی (TOP KAPI)

کاخ توپکاپی که در طول قرون 19-15 در مرکز امپراطوری عثمانی و در محل اتصال تنگه بسفر و دریای مرمره و خلیج شاخ طلایی و دریای مرمره قرار گرفته است ساختمان جدید کاخ توپکاپی از سال 1466 شروع و در تاریخ 1948 و پیش از فوت سلطان محمد فاتح در سال 1478 ساخته شده است .

ساختمان این کاخ بر خلاف سایر کاخهای اروپایی یک ساختمان نبوده از مجموعه کاخ ها و واحدها تشکیل شده است . کاخ چینی که اولین کاخ ساخته شده در سال 1472 به پایان رسیده است . در طبقه معماری آسیای میانه و این کاخ دو طبقه در سال 1875 بعنوان موزه باستان شناسی و در سال 1908 نیز به موزه آثار اسلامی - ترک تبدیل شده است.

این کاخ در سال 1953 بعنوان موزه آثار فاتح برای بازدید علاقمندان باز شده است . پس از خاتمه ساختمان کاخ چینی ، ساختمانهای دیگری مانند سالن عرضحال زیر گنبد ، سالن ویژه ، خزانه ، سالن فقرا ، قسمتی از آشپزخانه ها ، سالن بیماران ، حمام ، مسجد آغالار که اکنون کتابخانه شده است و غیره ساخته شده است و در نهایت نیز در سال 1978 با ساخت دیوار کاخ و درب اصلی مشرف به سلطان احمد که به نام باب همایون مشهور است ساختمان کاخ پایان پذیرفته است .

جمعیت کاخ در دوران فاتح حدود 750 نفر بود که با افزایش تدریجی آن در قرن 19 بطور متوسط و در روزهای عادی جمعیتی حدود 5000 نفر و در روزهای دیگر مانند عید به 10000 نفر رسیده است . به همین جهت ساختمانهای جدیدی در طول زمان به آن اضافه شده است .

حرمسرای کاخ توپکاپی در دوران سلطان مراد سوم در بین سالهای 1595-1574 ساخته شده و پس از آن اهالی حرم که در بایزید بودند به اینجا منتقل شدند. جمعیت حرم که در آغاز قرن نوزده 724 نفر بود . هنگام ورود به حرم ،بخش ارباب دختران و در طبقه بالای آن نیز مکتب خانه شاهزادگان ویژه سلطان و شاهزادگان کوچک وجود داشت .

به ساختمانهای این کاخ در طی زمان ساختمانهایی از قبیل اندرونی ، اتاق حکیم باشی، داروخانه اندرونی و کاخهای ییلاقی اضافه شده و مطبخ ها و اصطبل ها توسعه داده شده مساجد و کتابخانه های جدیدی نیز ساخته شده است .

کاخ چراغان (CIRAGAN)

زیباترین مکانهای تنگه خلیج برای ساختن کاخ و قصر سلاطین و دولتمردان اختصاص یافته بود . در طول زمان بسیاری از آنها از بین رفته است . چراغان که کاخ بزرگی است در سال 1910 سوخته است. این کاخ در سال 1871 بجای قصر چوبی قدیمی به دستور سلطان عبدالعزیز و توسط معمار سرکیس بالیان ساخته شد. این کاخ در 4 سال و با هزینه ای بالغ بر 4 میلیون طلا ساخته شد. سقف و بخش میانی آن از چوب و دیوارهای آن از سنگ مرمر پوشیده شده. ستونهای آن که نمونه بسیار زیبایی از حجاری است ، مکمل خوبی برای فرشهای گرانبها بود . اتاقها با قالیهای نفیس مفروش شده و مبلمان با آب طلا و صدف تزئین شده است . کاخ چراغان هم مانند سایر قصرهای تنگه میزبان جلسات بسیاری شده است .

جبهه های آن که با مرمرهای رنگی پوشیده شده درهای معبد گونه داشت و به وسیله یک پل به کاخ یلدیز متصل بود . اطراف جاده با دیوارهای بلندی محصور شده بود . این اثر که سالیان درازی بصورت خرابه مانده بود با انجام تعمیرات کلی مجددا" احیا شد. با اضافه نمودن بعضی تاسیسات اکنون به یک هتل 5 ستاره بسیار زیبا تبدیل شده است.

موزه Kariye

موزه Kariye که یکی از زیباترین آثار دوره بیزانس می باشد هنوز هم دکوراسیون موزائیک و نقاشی دیواری خود را حفظ کرده است .یکی دیگر از مکانهایی که نمی توان چشم پوشی کرد مسجد ایوب است . در اینجا زیارت کنندگان سلطان ایوب ، حظی معنوی همراه با نغمه کبوتران را خواهندچشید. استانبول شهری تاریخی است که آثار باستانی آن با ساختمانهای مدرن ادغام شده است.

جزایر اطراف استانبول

اطراف استانبول مجموعه ای از جزایر نه گانه وجود دارد که به جزایر شاهزادگان نیز معروف است. در دوران بیزانس این جزایر محل تعبیدگاه شاهزادگان به شمار می آمده است. امروزه این مکان با توجه به اقلیم آب و هوائی مناسب و هم چنین خانه های چوبی خود که متعلق به قرن 19 می باشد به عنوان مرکزی مناسب برای گذراندن تعطیلات در روزهای گرم تابستان مبدل شده است. از جمله بزرگترین این جزایر جزیره بویوک آدا می باشد که در آن امکان گردش با کالسکه و یا گذراندن ساعاتی در سواحل این منطقه فراهم استاز جزایر دیگر معروف این مجمع الجزایر می توان به کنیالی ، صدف ، بورگاز و هی بلی آدا اشاره کرد. برای رفتن به این جزایر می توان از کشتی های موجود در سواحل بخش اروپائی و یا آسیائی استانبول استفاده کرد. در فصل تابستان اتوبوسهای دریائی موجود در منطقه کاتاباش نیز ترتیب انتقال شما را به این جزایر را خواهد داد.

تنگه بسفر

در مدت اقامت خود در استانبول ، هرگز گشت و گذار با قایقهای قدیمی و سنتی در تنگه بسفر را فراموش نکنید. این تنگه در واقع قاره اروپا را از قاره آسیا جدا می کند. سواحل تنگه بسفر ترکیبی است از زمانهای گذشته و حال و به نوعی شکوه و جلال امروزی و زیبائی و سادگی گذشته را به تصویر می کشد. هتل های مدرن و ویلاهای چوبی قرار گرفته در حاشیه ساحل به همراه کاخهای زیبای مرمرین که در مجاورت قلعه های سنگی روستائی و دهکده های کوچک ماهیگیری قرار گرفته جذابیت این منطقه را دو چندان نموده است. گردش با قایق یکی از بهترین راههای تماشای اطراف تنگه بسفر است .

با گردش در این منطقه توسط قا یق که بصورت زیگزاگ حرکت می کنند شما این امکان را خواهید داشت تا تقریباً تمامی ساحلهای اطراف تنگه را از نزدیک مشاهده کنید. در صورت تمایل به گردش با قایق در این نواحی از ایستگاه امین انو سوار بر کشتی شوید.هزینه گردش با کشتی در این منطقه علیرغم زمان 6 ساعته آن بسیار مقرون به صرفه می باشد. درصورت تمایل به استفاده از قایقهای اختصاصی جهت گردش ، در اطراف منطقه خلیج آژانسهای مخصوصی وجود دارد که با مراجعه به آنها می توان به سیاحت پرداخت. در این آژانسها تورهای نیم روزه شبانه یا روزانه دایر می باشد.

جاذبه های گردشگری آنتالیا

آنتالیا یکی از زیباترین شهر های ساحلی جنوب غربی ترکیه در کنار دریای مدیترانه است که بواسطه تاریخ غنی، دریای آرام و چشم نواز و افتاب همیشگی و مناظر دلفریب از دیر باز مورد توجه جهانگردان قرار گرفته است و پیشرفت صنعت جهانگردی به همراه متنوع ترین امکانات رفاهی و تفریحی در سطح جهان موقعیت ویژه ای برای این شهر به ارمغان آورده است. آنتالیا دارای آب و هوای خاص مدیترانه ای با تابستان های آفتابی و زمستان های معتدل است.

چشم اندازهای رؤیایی، کوه های سر به فلک کشیده و دریا ی با شکوه جلوه ی ویژه ای به آنتالیا بخشیده. شهر آنتالیا دارای دو ساحل معروف توریستی است که استفاده از آن برای عموم آزاد است: ساحل شنی لارا در شرق و ساحل سنگی کنی آلتی در غرب. درهتل های موجود در مرکز آنتالیا نقاط مخصوص شنا ، صخره ای می باشند. آبشار دودان در این شهر در نوع خود کاملا ً بی نظیر است چراکه می توان در پشت آبشارها قدم زد. غار کاریین در کوه کان نیز زیبایی خاصی دارد که با آغاز روز روشن می شود و از سه اتاق متصل به هم عبور می کند. در پارک دوزلرکامی در بیست کیلومتری شمال آنتالیا گونه ای از آهو و بز کوهی محافظت می شود . کینیک سرزمین شگفت انگیز و آرامی است که در ساحل غربی آنتالیا قرار گرفته و یکی از مکان های درجه یک برای گذراندن تعطیلات شما به شمار می رود . امکانات مدرن برای توریستها در سواحل ماسه های طلایی شرق آنتالیا ساعات خوشی را برای شما فراهم خواهد آورد.

شهر قديمی در مركز آنتاليا

شهر قديمی آنتاليا توسط رومی ها بنا گرديد و با ديوارهايی بلند كه به دريا ختم شده محاصره و تحت حفاظت بوده است، از اين رو امروزه بنام قلعه معروف ميباشد. اين شهر كه در دوره سلجوقی توسعه يافته و به بندر گاهی تبديل گرديده از آثار مهم تاريخی منطقه بحساب می آيد و پيوند زيبای گذشته و حال يكی از جاذبه های ويژه اين قلعه می باشد. طرح و ساختار خانه های باستانی قلعه نه تنها از نظر معماری پر بهاست بلكه باز گوی شيوه زندگی، آداب و سنن و روابط اجتماعی مردم آن زمان می باشد. خيابان های قلعه تنگ بوده و غالبا از بندر گاه به طرف بالای قلعه به موازات ديوار ها كشيده شده اند. داخل قلعه خانه های گوناگونی دارد كه نمايانگر قدرت اقتصادی مالكان آن زمان می باشد، اما وجه مشترک آن ها اين است كه همگی از چوب و سنگ ساخته شده است، تمامی آن ها دارای دو جبهه بوده يكی به طرف خيابان كه معمولا طبقه پايين آن كم پنجره و ديگری به سمت باغچه با درب و پنجره های بيشتر. آشپزخانه و انبار و اطاق خدمتگزاران در طبقه پايين قرار داشته و صاحب خانه از طبقات بالا استفاده می كرده است. خانه های قلعه امروز بدون تغيير معماری بازسازی شده و با عناوين مراكز تفريحی و پانسيون در خدمت جهانگردان قرار دارد. بندر گاه پايين قلعه دومين بندر گاه مهم تركيه بحساب می آمده كه امروزه فقط لنگر گاه قايق های تفريحی است و بيشتر به عنوان گردشگاه از آن استفاده می شود. ساحل ماسه ای لارا در حدود 12 کیلومتری شرق آنتالیا قرار دارد. سواحل کنیا التی هم در نزدیکی آنتالیا و در غرب آن قرار دارد. از آن منطقه مناظر زیبای کوه های مقابل قابل رویت می‌باشد. کمی دورتر پارک ملی بی دعا لاری (Beydoalari) و ساحل توپ جام قرار دارد که از جمله مناظر دیدنی دیگر این منطقه محسوب می‌شوند. در این منطقه جزیره طبیعی و زیبای مسیحیان را نیز نباید فراموش کرد. در منتهی الیه شمالی پارک امکانات لازم جهت برپائی چادر و استفاده از مناظر مهیا می باشد.

شهر باستانی میرا(Myra) و یا به تعبیر امروزی آن شهر دمره (Demre) و یا کاله (Kale)

این شهر در فاصله 25 کیلومتری منطقه غربی فی نیکه (Finike) قرار گرفته است. تاریخ بنای این شهر به سال های 500 قبل از میلاد بر می گردد. در این شهر مقبره های سنگی زیادی وجود دارد که با حکاکی های زیبای روی آن و همینطور منظره مشرف به تآتر سنت نیکولاس جذابیت های فراوانی را برای توریست ها ایجاد می کند. قدمت این مقبره های سنگی حکاکی شده به قرن چهارم قبل از میلاد بر می گردد. سنت نیکولاس شخصی بود که در پاتارا زاده شد. وی در طول قرن چهارم میلادی اسقف شهر آمیرا بوده و در سال 345 درآن شهر نیز دیده از جهان فرو بست. همه ساله در ماه دسامبر مجلس یادبود سنت نیکولاس در شهر باستانی لیسییا (Lycia) و در ساحل آفتابی دریای مدیترانه برگزار می گردد. این مراسم به نوبه خود توجه بسیاری از جهانگردان را بخود جلب می نماید.

پرگه (Perge)

این منطقه در 18 کیلومتری شهر آنتالیا قرار دارد. این شهر در زمان های گذشته یعنی زمان پا مفیلیایی ها از جمله شهرهای مهم و باستانی به شمار می آمده است . در سال 1500 میلادی این شهر محل اقامت هیتیت ها (Hitit) بوده است. سنت پل در خلال سفر های مذهبی خود از این شهر بازدید نموده است. صحنه تآتر این شهر دارای برجسته کاری های بسیار بوده که به زیبا ترین شکل ممکن طراحی و تعبیه گردیده است. نمونه های دیگری از این برجسته کاری ها را می توان در استادیوم که در حومه شهر قرار دارد مشاهده نمود. در این بین باستان شناسان آماتور از تماشای دروازه زیبای شهر که در کنار 2 برج بلند قرار گرفته است لذت خواهد برد. جاده درختکاری شده با سنگفرش های زیبا ، و یا بازار بزرگ، حمام های عمومی و فروشگاه موجود در این منطقه نیز از دیدنی های دیگر این منطقه به شمار می آیند.

سیده (Side)

در مجموع یکی از شناخته شده ترین مناطق گردشگری ترکیه به شمار می آید. این منطقه بندری در عین حال منطقه ای تاریخی و باستانی نیز محسوب گردیده، و در معنای لغوی به معنای درخت انار می باشد. امروزه این منطقه به دلیل ویرانه های باستانی، ساحل ماسه ای، مغازه های بی شمار و امکاناتی که جهت رفاه گردشگران ارائه می دهد به یک مرکز توریستی مهم تبدیل شده است. تعداد بی شمار مغازه، کافه و رستوران، که همگی دارای چشم انداز زیبا از دریا می باشد زیبایی این منطقه را دو چندان نموده است. مغازه هایی که در اطراف خیابانهای پارک قرار گرفته اند با فروش جواهرات زیبا و وسایل چرمی متنوع خدمات خوبی را به مشتریان ارائه می نمایند. تالار تئاتر تزئین شده با ستون های زیبا، در این منطقه از جمله زیباترین و بزرگترین تالار ها بشمار می آید. بازار معبد آپولو و گورستان که در نزدیکی دریا قرار دارد از مناطق تاریخی دیگر این منطقه به شمار می آید.

سریک (Serik)

یکی از شهرهای آنتالیا بوده و جایگاه آسپندوس Aspendos بعنوان مهم ترین شهر Pamfilya می باشد. تئاتر آسپندوس که دارای یک دورنمای بسیار عالی بوده و بدون تخریب تا به امروز باقی مانده است. ریک در حال حاضر محل برگزاری جشنواره های مهم هنری می باشد. شهر سریک در قرن دوم میلادی در Sillion) که امروزه در نزدیکی یانکوی قرار دارد) که تحت حاکمیت پادشاهی برگاما بود و نیز در روستای بلقیس (در دو منطقه) ساخته شده بود. در سال 1817 بعلت دوری مراکز مسکونی از یکدیگر ابتدا با نام سریکSERIK نامگذاری شده است.

رودخانه كوپروچای آنتاليا

اين رودخانه از كوه های توروس سرچشمه گرفته، بعد از گذر از تنگه های باريک و پر پيچ و خم بسيار طبيعی و زيبا از مسير جنوبی سريک به دريای مديترانه می ریزد. دو طرف رودخانه عمود و قائم است كه بالا رفتن از آن تقريباً غير ممكن است، رودخانه كوپروچای كه از آب های زير زمينی گودال های باريک تغذيه می‌شود دارای يكی از زيبا ترين مناظر تركيه را تشكيل می دهد. در كنار اين خصوصيات، قرار گرفتن شهر تاريخی (Zerk) در غرب رودخانه و در بين اراضی زيبا، قلعه های كنار رودخانه، برآمده‌گی ها، پل های متعلق به دوران روم باستان و راه های قديمی اهميت رودخانه را بيشتر كرده است. پارك ملي كوپرولو- كانيون: در زميني به مساحت 36 هكتار می باشد كه شامل قسمتی از كوپروچای و شهر تاريخی زرک می باشد.. پارک ملی مذكور در كنار خصوصيات جنگلی زيبا در كنار دريای مديترانه هم از نظر انواع درختان سوزنی برگ و پوشش گياهی و هم از نظر حيات وحش فوق العاده غنی است. گوزن رنگ برنگ، بز كوهی، گراز، خرس، گرگ، روباه، خرگوش و انواع مختلف پرندگان را دارد. در قسمت های بالای كوپروچای ماهی قزل‌ آلا و در ديگر قسمت های آن ماهی كفال زندگی می‌كند.

آکوالند(Aqualland)

این مجموعه یکی از زیباترین مراکز آبی تفریحی ترکیه می باشد که در محوطه بزرگی از منطقه ساحلی کنیا آلتی قرار گرفته است .

بندر قلعه كاله ايچي

بندر داخل قلعه كاله ايچي در عين حال كه يك مركزتفريحي به شمار مي آيد يكي از جالب ترين بندرگاهها در تركيه نيز محسوب مي شود. دراين بندرگاه در كنار فروشگاه ها، كافه ها و رستوران ها خدمات و وسايل مورد نياز ورزش مفرح قايقراني من جمله قايق بادباني هم ارائه مي گردد. ديوارهاي قديمي شهر در شب هنگام با درخشش فوق العاده زيبای خود فراهم كننده محيطي مملو از آسايش و آرامش براي گردشگران خواهد بود و از ديگر ديدنيهاي اين شهر سراميك هاي 2 رنگ آن است كه متعلق به دوران بين سالهاي 8500 – 5400 مي باشد.

كسيك مناره (Kesik Minare)

به معناي مناره هاي بريده شده مي باشد كه در گذشته بعنوان كليسا از آن استفاده ميشده است. اين اثر در واقع نمايانگر تاريخ كهن شهر كهزمان رومي ها، بيزانس، سلجوقيان، عثماني ها تا به امروز را شامل ميشود، مي باشد. هنگاميكه امپراتور ها دريان در سال 130 بعد از ميلاد در شهر (فاسيلين) از استان آنتاليا ديدن كرد بافتخار او دروازه اي با سه طاق و ستونهاي تزئين شده بنا گرديد. در آن زمان اين دروازه تنها راه ورودي به شهر به شمار مي آمد. امروزه دو برج دروازه و قسمتهائي از ديوار مربوطه را مي توان در كنار بندرگاه مشاهده نمود. برج ساعت هم نمادي ديگر از اين شهر است كه هم چنان در ميدان كاله كاپيسي بعنوان سمبل صلابت وپايداري جاي خود را در اين شهر قديمي حفظ كرده است. پارك هاي آتاتورك و كاراعلي اوغلو با آن گلهايي زيبا و رنگارنگ ، آب هاي درخشان اطراف خليج و كوههاي زيبا بامناظر نادر خود همگي وسيله اي است تا اين شهر را به يك تفريگاه زيبا و مشهور تبديل نمايد.

موزه آتاتورك

موزه ديگري كه در اين شهر وجود دارد موزه آتاتوركمي باشد. اين موزه محل نگهداري وسايلي است كه در گذشته مورد استفاده بنيان گذارجمهوري تركيه يعني آتاتورك قرار مي گرفته است.

پاموک کاله (پاموک قلعه)

پاموک کاله از شگفتی های بسیار عجیب است. آب های کالسیوس با حرارت 35 درجه از ارتفاع 100 متری فرو می ریزد و استخر های بزرگ و متعددی را تشکیل می دهد. آب روح معماری این تشعشعات زیبا بوده و این مکان به نام قصر پنبه ای مشهور شده است . استخر های آبگرم این ناحیه خواص درمانی دارند.

آبشار دودان ، آبشار کورسونلو و درياچه نيلوفر

که در ۱۸ کيلومتری آنتاليا واقع شده است

غار كارائين

يكي ديگر از مناطق ديدني آنتاليا غار كارائين است كه در فاصله 30 كيلومتري شهر آنتاليا شرق كوه چان قرار دارد. از خصوصيات در خورتوجه اين مكان تعلق آن به دوران پارينه سنگي (دوران پالئو ليتيک ، ۵۰ هزار سال پيش از ميلاد ) مي باشد. غار كارائيني از جمله قديمي ترين مكانهاي سكونت انسانها در كشور تركيه مي باشد. اين مكان داراي يك ورودي مجزااست كه با نور خورشيد روشن مي شود كه در ادامه به 3 تالار بهم پيوسته منتهي ميگردد. در داخل موزه كوچك كه در كنار درب ورودي اين غار قرار دارد.

ويرانه هاي ترسوس

ويرانه هاي شهر ترسوس با قرار گرفتن در بلنداي يك فلات   1050   متري در ناحيه غربي كوهستان گوللوك از جمله نقاط ديدني ديگر  اين منطقه است. كوهستان گوللوك داخل پارك ملي م- ت گلوك واقع در شمال غربي شهر آنتاليا قرار گرفته است. ابنيه تاريخي اين شهردر حصار چشم اندازي بديع و زيبا قرار گرفته است. در بخش ورودي اين پارك موزه طبيعي حيات وحش نيز قرار دارد.

پارک دوزلر کامی

که در ۲۰ کيلومتری شمال آنتاليا واقع شده است.

سواحل غربی آنتاليا

ساحل نور. کیمیر، فاسليس، اليمپوس، فينيک، آری کاندا، کاله، ککوا، کاس، کالکان، پاتاراکينيک

سواحل شرقی آنتاليا

ساحل ماسه های طلايی با امکانات مدرن برای توريست ها که عبارتند از: برگ، بلک، آسپندوس، پارک ملی کوبرولو کانيون، آلتينکايا (سلگ)، ماناوگات، سيده، آلاراهان، آلاينا.

کوش آداسی

کوش آداسی توسط مردماني كه در 3000 سال قبل از ميلاد مسيح از فلات مركزي آناتولي به اين مكان مهاجرت كرده اند پايه ريزي شده است.آب و هواي معتدل اين منطقه اين اجازه را به ساکنان آن داده بود تا به توليد محصولات كشاورزي مانند زیتون ، انگور و انجیر در زمین های حاصلخیز اطراف بپردازند. اين شهر در سال 546 قبل از ميلاد به تصرف ايرانيان درآمد.در سال 200 قبل از ميلاد امپراتوري رم اين شهر را به تصرف خود درآورد و بعد از تقسيم امپراتوري رم ، امپراتوري رم شرقي بر اين شهر تسلط يافت. يك زلزله باعث تغيير مسير رودخانه ، آب و هوا و در نتيجه نابودي شهر افسوس در نزديكي کوشی آداسی گرديد و در آن زمان اين امر باعث شد کوشی آداسی بعنوان يك معبر مهم مورد توجه قرار گيرد. پس از حمله سلطان محمد فاتح ، اين شهر در سال 1413 توسط امپراتوری عثمانی اداره می شد. در دوران سلطنت عثمانی ها، کوشی آداسی به ساختمان های با شکوه مشهور شد. كاروانسراي اوكاز محمت پاشا يكي از بناهايي است كه در آن ميتوان معماري دوران عثماني را بوضوح مشاهده نمود. دروازه قلعه، دیوارها و مساجد و همچنین ارگ قلعه در جزیره کبوتر ، در دوره عثمانی ساخته شده است كه منعکس کننده سبک معماری دوران است. پس از جنگ جهانی اول در سال 1919 کوشی آداسی مورد تاخت و تاز یونانیان قرار گرفت و طي يك مبارزه طولاني در سال 1922 کوشی آداسی بخشي از جمهوري تركيه شد.

کوش آداسی یا جزیره پرنده در 71 کیلومتری شهر ستان مرکزی استان آیدین و در نوار ساحلی منطقه اژه واقع گردیده است. این شهرستان که از شمال با سلجوق و پاموجاک و از جنوب با شبه جزیره دیلک همسایه است در کانون مراکز مهم گردشگری از جمله ازمیر ،افس ،مریم آنا، ملیت ،دیدیم پاموک ، کاله ، مارماریس و بودروم قرار دارد. بندر گوش آداسی به علت نزدیکی با جزیره یونانی ساموس برای گردشگران که به ترکیه مسافرت می کنند از جذابیت خاصی برخوردار است. كوش آداسي يكي از شهرهاي توريستي كشور تركيه محسوب مي شود و بيشتر درآمد اين شهر از راه صنعت توريسم مي باشد.همچنين اين شهر يك پورت براي كشتي هاي كروز بوده و بنادر آن جايگاهي براي قايقها و كشتي هاي خصوصي كوچك است.

در گوش آداسی 2 اسکله مخصوص کشتی های توریستی و یک بندر قایق های تفریحی با ظرفیت 650 قایق وجود دارد. از بندر کوش آداسی در ماه های بهار و تابستان سفرهای منظم با قایق های موتوری به جزیره یونانی ساموس برگزار می شود. این سفر ها در ماه های زمستان به صورت چارتر انجام می گیرد. در بندر کوش آداسی و در هر ساعت از روز، تور های تفریحی با قایق های مسافر بری انجام میگیرد. قایق های تفریحی مدرن که تورهای آبی را برگزار میکنند زیبایی خاصی به این بندر بخشیده اند. در کوش آداسی می توان با کشتی به جزایری که در حاشیه آن است و فاصله آن تا ساحل بسیار کم است سفر کرد و از آب دریای مدیترانه در یک روز لذت برد.در شهر می توان جیپ کرایه کرد و به مناطق اطراف سفر کرد. یکی از بزرگترین پارکهای آبی اروپا با نام آدالند در شهر كوش آداسی می باشد.توصیه می شود حتماً رافتینگ در پارک آبی آدالند را تجربه کنید. در ساحل و پلاژ آن می توان اسب کرایه کرد و با اسب می توان به داخل دریا رفت.

 

• قبلی
• بعدی