آشنایی با کشور ارمــنستان
ارمــنستان یکی از کشورهای زیبا و توریستی واقع در قفقاز جنوبی در حوزه میانی دریای سیاه و دریای خزر به پایتختی ایروان است که سالانه پذیرای خیل عظیمی از توریستها می باشد که اتفاقا به لحاظ فرهنگی و اقتصادی یکی از مقصدهای مطلوب ایرانیان نیز محسوب میشود. نام بومی این کشور در زبان ارمنی هایک میباشد که در سدههای میانه با افزودن پسوند فارسی ستان (به معنای سرزمین) به هایاستان تغییر یافت. این نام به طور سنتی از نام هایک، بنیانگذار افسانهای ملت ارمنی و نتیجهٔ نتیجهٔ نوح پیامبر، گرفته شده است که بر اساس نوشتهٔ موسی خورنی، تاریخنویس ارمنی، در سال ۲۴۹۲ قبل از میلاد، بل پادشاه بابل را شکست داد و ملت ارمنی را در منطقهٔ آرارات بنیان گذاشت.
جمهوری ارمــنستان
پایتخت و بزرگترین شهر زبان رسمی نوع حکومت مساحت جمعیت واحد پول منطقه زمانی دامنه اینترنتی پیششماره تلفنی |
ایروان ارمنی جمهوری 29.800 کیلومتر مربع 3.231.900 نفر درام (AMD) CET (ساعت جهانی+4) am. 374+ |
ارمــنستان پیش از سال ۱۴۵۴، یک پادشاهی توانگر با فرهنگی پرمایه بود که در برههای از زمان همه سرزمینهای میان دریای سیاه و خزر را در بر میگرفت. مردم ارمــنستان در طول تاریخ زرتشتی، مزداپرست بودند که با شاخه زرتشتی زروانی ساسانیان تفاوت داشت. ارمنیهای زرتشتی بیشتر بر پرستش مهر تاکید داشتند ولی پس از آن دین مسیحیت در این منطقه رواج یافت. در سال ۳۰۱، ارمــنستان نخستین کشوری بود که مسیحیت را دین رسمی کشور برگزید، یعنی دوازده سال پیش از روم.
ارمــنستان در طول تاریخ خود محل نبرد جهانگشایان و آوردگاه امپراتوریهای رقیب متعددی بودهاست. از ۲۷۰۰ سال پیش تاکنون این منطقه به تصرف امپراتوری ایران، اسکندر، روم، بیزانس، خلافت اسلامی اعراب، مغولان، تاتارها، عثمانیها و روسها درآمدهاست. در طول این مدت، پادشاهیهای مختلف ارمــنستان موفق شدند تا حدود ۱۷۰۰ سال بر این سرزمین حکومت کنند.
ارمــنستان مدتهای زیادی جزئی از ایران بوده است و فرهنگ آن از ایران تاثیر زیادی پذیرفته است. پس از سرنگونی پادشاهی ارمــنستان در سال ۴۲۸ میلادی، این منطقه از نو بخشی از ایران شد. در دورانی از حکومت ایران، بخش مرکزی ارمــنستان کنونی جزئی از خانات ایروان بود. در دوران صفویه، ارمــنستان شاهد رقابت و جنگهای دو امپراتوری صفویه و عثمانی بود و ایروان چندین بار به تصرف قوای عثمانی درآمد. بر اساس پیمان زهاب در سال ۱۶۳۹ میلادی ارمــنستان شرقی که شامل ایروان هم میشد، تحت نفوذ صفویه و ارمــنستان غربی(مناطق شمال شرقی ترکیه امروزی به مرکزیت شهرهای ارزروم، سیواس و وان) تحت تصرف عثمانی در آمد. در جنگهای ایران قاجاری و روسیه تزاری بر سر قفقاز منطقه سیونیک واقع در جنوب ارمــنستان کنونی به تصرف روسیه درآمد و بر اساس پیمان گلستان ایران ادعای خود در باب گرجستان که بخش شمالی ارمــنستان فعلی را در اختیار داشت، پس گرفت. در دور دوم جنگهای ایران و روسیه تزاری در سال ۱۲۰۶ هجری خورشیدی (۱۸۲۷ میلادی) که زمان فتحعلی شاه قاجار رخ داد، سپاه ایران به فرماندهی عباس میرزا از ارتش روسیه به فرماندهی پاسکویچ شکست خورد. سپس در پی پیمان نامه ترکمانچای، ارمــنستان رسما از ایران جدا شد و به خاک روسیه پیوست. در گذشته مرکز اصلی جمعیتی ارمنیها در شرق ترکیه کنونی به ویژه در نواحی اطراف دریاچه وان بود که پاکسازی قومی ارامنه در سالهای ۱۹۱۵ و ۱۹۱۶ توسط حکومت ترکهای جوان ترکیه موجب شد تا صدها هزار آواره ارمنی وارد ارمــنستان شرقی (ارمــنستان کنونی) شوند. در طی نسلکشی ارامنه بیش از یک میلیون و هفتصدهزار ارمنی جان باختند و در حدود دو میلیون نفر دیگر مجبور به ترک سرزمین مادری خود شدند. از سال ۱۹۲۰ تا زمان فروپاشی شوروی، ارمــنستان تحت عنوان جمهوری سوسیالیستی ارمــنستان شوروی، یکی از ۱۵ جمهوری تشکیلدهندهٔ اتحاد جماهیر شوروی بود که در شهریور ۱۳۷۰ مصادف با ۲۱ سپتامبر ۱۹۹۱، همزمان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، استقلال یافت.
جغرافیا
ارمــنستان در قفقاز جنوبی (ماورای قفقاز) در میان دریای سیاه و دریای خزر قرار دارد که مرز میان آسیا و اروپا محسوب میشود. همسایگان ارمــنستان در غرب ترکیه ، در شمال گرجستان ، در شرق جمهوری آذربایجان و در جنوب ایران و جمهوری آذربایجان میباشند. ارمــنستان کشوری کوهستانی و پرباران است و نیز یک کشور محاط در خشکی است. بزرگترین دریاچه این کشور دریاچه سوان است که آب شیرین دارد و پهنه نسبتاً بزرگی از بخش میانی کشور را پوشانده است. پهناوری ارمــنستان ۲۹٬۸۰۰ کیلومتر مربع (۱۴۲ام در جهان) است و حدود ۳٬۲۰۰٬۰۰۰ تن جمعیت دارد.
فلات ارمــنستان سرزمین بلندی است که قسمتی از شرق ترکیه، جنوب گرجستان، جنوب غربی جمهوری آذربایجان، و تمامی اراضی جمهوری ارمــنستان را در برمیگیرد. مساحت تقریبی این فلات ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع است. سطح آن را فلات توف و گدازه نوزیستی (قرهباغ)، چالههای زمینساختی (آرارات) و رشتهکوههای چینخورده (زنگهزور، دره لهیَز) و کوههای آتشفشانی (جاواختی، آرسیان) تشکیل میدهد. این فلات دارای تعدادی کوه آتشفشانی است (آرارات بزرگ به ارتفاع ۵۱۶۵ متر، سبحان ۴۴۳۴ متر، آراگاتس۴۰۹۰ متر). فلات ارمــنستان از خاکهای بلوطی روشن، زرد و بلوطی پررنگ پوشیده شده است و در این فلات مواد معدنی ارزشمندی از جمله کرومیت، آلونیت، طلا، مس، سیانور، منگنز، فلزات پلی متال، نمک سنگ و تعدادی دیگر، وجود دارد.
دریاچه سوان در شرق این کشور واقع شده است و نقش بسیار چشمگیری در اکوسیستم منطقه ایفا می کند و چون در ارتفاع ۱۹۲۴ متری از سطح دریا قرار گرفته است، یکی از مرتفع ترین دریاچه های آب شیرین بزرگ جهان است.
پوشش گیاهی و محیط زیست
پوشش گیاهی در چالهها، گیاهان بیابانی خشک و نیمهبیابانی کوهستانی و در امتداد رودها، چمنزارها و بیشهزارهاست. اراضی واحدهای پرجمعیت، آبیاری میشود. در دامنههای مرطوب کوهها، در ارتفاع ۸۰۰ تا ۱۴۰۰ متری، دشتهای کوهی و در ارتفاع ۱۰۰۰ تا ۲۳۰۰ متری، جنگلهای بلوط و کاج، چشمانداز غالب را شکل میدهد. قلههای آرارات بزرگ و سبحان، از برفهای دائمی و یخچالهای طبیعی پوشیده شده است. از جانوران این فلات میتوان از جوندگان و خزندگان، آهو، بز کوهی، قوچ و میش وحشی، خرس، ببر (انقراض در اوایل قرن بیستم) و کفتار راهراه نام برد.
استانها
آراگاتسوتن آرارات آرماویر گغارکونیک کوتایک لوری شیراک سیونیک تاووش وایوتس جور ایروان |
شهرها (برآورد جمعیت در سال ۲۰۰۹)
ایروان - ایروان گیومری - شیراک وانادزور- لوری اچمیادزین - آرماویر هرازدان - کوتایک آبوویان - کوتایک آرتاشات - آرارات کاپان - سیونیک آرماویر- آرماویر گاوار- گغارکونیک |
۱٬۱۰۷٬۸۰۰ ۱۶۸٬۹۱۸ ۱۱۶٬۹۲۹ ۵۸٬۰۰۰ ۴۲٬۱۵۰ ۳۶٬۷۰۵ ۳۵٬۱۰۰ ۳۵٬۰۷۱ ۲۶٬۳۸۷ ۲۲٬۴۴۴ |
گوریس - سیونیک
آشتاراک - آراگاتسوتن استپاناوان - لوری اسپیتاک - لوری چارنتساوان - کوتایک سوان - گغارکونیک سیسیان - سیونیک ایجوان - تاووش آرتیک - شیراک دیلیجان - تاووش |
۲۱٬۹۳۵
۲۰٬۶۳۶ ۱۹٬۳۴۱ ۱۸٬۲۳۷ ۱۷٬۷۵۲ ۱۷٬۳۷۷ ۱۶٬۸۲۳ ۱۵٬۶۲۰ ۱۴٬۹۴۹ ۱۳٬۷۵۲ |
جاذبه های گردشگری ارمــنستان
ایروان
شهر ایروان یكی از سه شهر مهم قفقاز جنوبی، پایتخت ارمــنستان و محبوب ارمنیان جهان است. شهری با تاریخ بیش از ۲۸۰۰ سال در دامنه كوه آرارات و بر كرانه رود هرازدان. آنچه ابتدا قلعه اِربونی در تمدن اورارتو بود، در دهه ۱۹۳۰ چهره عوض كرد و از نو ساخته شد و امروز ایروانِ زیباست.
با موقعیت استراتژیك مهم خود بارها نبردگاه عثمانیها، پارسها و امپراطوران روس بوده است. از این نبردها آنچه نصیب ایروان شد ویرانیهای پیاپی بود كه بلایایی طبیعی چون زلزلهای در قرن هفدهم، كه شهر را یكپارچه به خاك نشاند، نیز بر آن افزود. با این حال بناهایی از اریوانِ كهن تا به حاضر دوام آوردهاند كه ایستایی مردمش را نیز به یاد میآورد.
در دوران شوروی شهر بطور جدی بازسازی شد. بر پایه نقشههای الكساندر تمانیان معمار شهر بی نقص زمان شد. مركز شهر، گرچه كمتر از روی نقشهها پیش رفت، چون جواهری از سبك معماری نخستین شوروی است. در آن زمان شهر را بر مبنای رنگ سنگهای بكار رفته در بناهایش، شهر صورتی نامیدند.
از جاذبههای اصلی گردشگری شهر میتوان از بازماندههای یک دژ اورارتویی، قلعه اربونی، متعلق به قرن هفتم پیش از میلاد نام برد. موزهها، خانه/موزهها، مناظر طبیعی شگرف و پاركها از دیگر دیدنیهای شهر بشمار میروند
تله کابین تاتو
کشور ارمــنستان به واسطه ساخت و راه اندازی طولانی ترین تله کابین جهان رکورد پیشین دیگر کشورها را شکست. به گزارش مهر، در نزدیکی ایران و در یکی از کشورهای وارث تمدن ایرانی، طولانی ترین خط تله کابین جهان راه اندازی شده است. این خط 5.7 کیلومتری از فراز صومعه باستانی تاتو کشور ارمــنستان عبور می کند. سرژ سرکیسیان رئیس جمهور ارمــنستان اولین مسافر طولانی ترین تله کابین جهان بوده است، خطی که می تواند دسترسی به صومعه تاتو، یکی از مهمترین مراکز مذهبی کشور ارمــنستان و اصلی ترین جاذبه توریستی این کشور را تسهیل کند.راه اندازی این خط تله کابین هزینه ای در حدود 18 میلیون دلار در برداشته که بیشترین بخش آن توسط کمکهای مالی از جانب بخشهای خصوصی تامین شده است. این خط از روستای هالیدروز در نزدیکی آزادراهی در ایروان آغاز شده و تا روستای تاتو امتداد پیدا می کند.سرعت حرکت کابینها 37 کیلومتر بر ساعت بوده و با این سرعت سفری یک طرفه 11 دقیقه به طول خواهد انجامید. در مرتفع ترین موقعیت ممکن نیز فاصله کابینها از سطح زمین 320 متر خواهد بود. در این خط دو کابین 25 نفره حرکت خواهند کرد که استفاده از آنها برای بومیان منطقه رایگان خواهد بود. بر اساس گزارش AFP، راه اندازی این خط تله کابین بخشی از پروژه ای 50 میلیون دلاری با هدف توسعه صنعت توریسم در روستای تاتو و مناطق اطراف آن بوده است. این منطقه یکی از 15 منطقه باستانی از قلمرو سلطنت ارمــنستان به شمار می رفته است. پیش از این خط تله کابین، تله کابین ساندیا پیک در نیو مکزیکوی آمریکا با طول 4.3 کیلومتر عنوان طولانی ترین تله کابین جهان را به خود اختصاص داده بود.
پارک دنیای آبی ایروان(جراشخار یا World water park in Yerevan)
مجموعه روباز تفریحات آبی در دو هكتار، شامل استخر شنای موج دریا، جكوزی بار، سرسرههای آبی، بازیهای آبی، استخر كودكان و ...
مسابقات و بازیهای بسیاری در این پارك آبی برگزار میشود. اجرای موسیقی زنده، رستوران غذاهای دریایی، بار سرو نوشیدنیها از دیگر امكانات مجموعه است.
آدرس: ارمــنستان، ایروان، خیابان میاسنیكیان، شماره ۴۰ - تلفن: ۴۰۰۰ ۵۲ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
دریاچه سوان
یکی از بزرگترین دریاچه های اب شیرین دنیا از جهت ارتفاع نسبت به سطح دریا است که درمرکز کشور ارمــنستان استان Gegharkunic واقع شده منطقه سوان به عنوان یکی از مهمترین مراکز اکو توریستی در ارمــنستان محسوب میشود.اب دریاچه سوان معمولا ازرودخانه ها و چشمه هایی که درزیر دریاچه جاری هستند بوجود امده وتغذیه می کنداما تنها یک رودخانه ازدریاچه سرچشمه می گیرد که هزاردان نام دارد ودر دریاچه ایروان واقع در جنوب شهر می ریزد و از این اب جهت ابیاری زمین های کشاورزی دشت ارارات استفاده می شود .ارتفاع این دریاچه به 2000 متر از سطح دریا می رسد ومساحت ان 940 کلومتر مربع میباشد .طی 30 سال گذشته سطح اب جزیره 19 متر کاهش یافته که اگر این روند ادامه پیدامی کرد ماروزی شاهد خشکیدن اب دریاچه می شدیم اما باکمک ساخت تونل ارپا سوان اب ابنبار به دریاچه متصل شد و همه روزه شاهد افزایش سطح اب هستیم . از مهمترین ماهی های دریاچه میتوان به ایشخان وسیگا اشاره کرد .درشمال دریاچه رشته کوه Geghama قرارگرفته است که این نام نام یکی از نوادگان پدر قوم ارمنی میباشد ودرگذشته نیز دریاچه سوان به همین نام معروف بوده است. یکی از معروفترین اثار تاریخی درشبه جزیره سوان کلیسای بسیار قدیمی Aracelots می باشد که در قرن 9 میلادی (سال 874) ساخته شده است. دراطراف دریاچه سوان مراکز تفریحی وتوریستی بسیاری وجود دارد که از ساحل شنی مجموعه پارک ابی مجموعه سوارکاری وزمین تنیس وسوییت های اقامتی درساحل می باشد.
منطقه دیدنی دلیجان ارمــنستان
اين شهر را سوئيس كوچك ارمــنستان مي نامند كه آسمان زيبايی براي استراحت و تعطيلات دارد. شهر Dilijan در شمال ارمــنستان در منطقه Tavush بین دریاچه Sevan و Ijevan قرار گرفته است. این شهر کوچک در ارمــنستان زیباترین شهر احاطه شده توسط کوه ها و جنگل است. شهري با ساختمان هاي قديمي كه با مناظر زيباي جنگل و كوه احاطه شده است.
بهترين راه رسيدن به شهر ديليجان رفتن از بزرگراه اسون و گذشت از تونل اسون است كه با گذشت از تونل در وقت شما صرفه جويي خواهد شد. برخي از صحنه هايی كه در طول مسير مي بينيد از شدت زیبایی باورنكردني است. سردترين و گواراترين نوشيدني جهان را در روستاي سيمنوكا در كنار چشمه آب خواهيد نوشيد.
هنگام رانندگي به سمت دليجان دو نوبت توقف كنيد و در جنگل هاي وحشي، آلو و سيب ترش،تمشك و گلابي وحشي بخوريد. به طور کلی مسیر امنی در پیش رو دارید و اتومبیلهای کمی در طول مسير خواهید دید.
هواي پاك، منظره هاي بکر و زیبا، مردمي با اخلاق دوستانه و طبيعت مثال زدني، ديليجان را به منطقه اي بي نظير براي تعطيلات مبدل كرده است. هوا سرشار از اكسيژن است، رايحه دل انگيز درختان بلوط و منظره زيباي درختان پرشمار كاج چشم را مي نوازد. چشمه هاي آب طبيعي از دل كوه هاي پرچين جاري است. شهر ديليجان از گردنه سوان با جنگل شروع مي شود هر چند بعضي از قطعات جنگل در طول بحران انرژي ارمــنستان از بين رفته است اما بخش بزرگي از جنگل هنوز باقی است. جنگل ديليجان بخشي از پارك ملي ارمــنستان است و توسط دولت حفاظت ميشود.درختان بومي شامل بلوط ، زبان گنجشك و نارون هستند. درختان كاجي را كه در سال هاي اخير كاشته شده اند نیز در جنگل قابل مشاهده هستند.
در جنگل چشمه هاي آب معدني متعددي وجود دارند كه به جز روزهاي باراني كه گل آلود مي شوند قابل شرب هستند. حیات وحش جنگل شامل خرس، گرگ، روباه، خرگوش، پرندگان مختلف ، جوجه تیغی، جانوران پستاندار شبیه راسو و دیگر حیوانات مي باشد. اگر به زيست شناسي علاقمنديد حيوانات جالب و نمونه هاي گياهي جالبي در اين جنگل پيدا مي كنيد.
جاذبه های توریستی اكثرا در مرکز شهر واقعند: کوچه های قدیمی در نزدیکی خیابان Myasnikyan قرار دارندساختمان های تاریخی و موزه مردم شناسی ، کتابخانه Davtian Serik و موزه Sharambeyan در خیابان Gagik Datvian هستند.
دره گل ها
دره گل ها در 50کیلومتری شمال شرقی شهرایروان دردامنه کوههای از ویژگی های بارزاین مکان طبیعت سرسبزکوهستانی ان است که در فصل تابستان غرق در گل و گیاهایی زیباو درزمستان باانبوهی ازبرف پوشیده است وازمراکزاصلی تفریحی درطول سال می باشد که شامل مجموعه های ورزشی رستوران ها هتلها وغیره است طول پیست اسکی 7 کیلومتر است ودرسال 2004 تل سیژ ان را باز سازی وبه تعداد ایستگاه های ان اضافه کردند.مجموعه کلیساهای جامع را در این دره مشاهده مکنیم که 4 کلیسای بزرگ و2 کلیسای کوچک تشکیل شده است.کلیسای اصلی به اسم GRICOR مقدس است که درسال 1013 میلادی ساخته شده .ودر محوطه کلیسا مقبره بنیانگذار ان GRICOR وسنگهای سلیبی قرن 12و13 می باشد ونیز مقبره 2 پادشاه ارمنی که در جنگ سلجوقیان جان سپرده اند می باشند.
شهر اشتاراک
از زمانهای قدیم افسانه ای روایت شده که سه خواهر درشهر شتاراک زندگی می کردند وهرسه عاشق شاهزاده SARKIS می شوند. دو خواهر بزرگتر برای خوشبختی خواهر کوچکتر تصمیم به خودکشی می گیرند ویکی از انها بالباس قرمز ودیگری بالباس زرد خودرابه ته دره اشتارک می اندازند خواهر سوم هم ازناراحت لباس سفید رنگی می پوشد وخود رابه ته دره می اندازد واز ان به بعد شاهزاده SARKIA . به یاد انها 3 کلیسا به اسم رنگهای لباسشان در دره میسازد و براساس این افسانه طی قرون مختلف در این دره سه کلیسا ساخته شده است. بهترین کلیسای باقیمانده کلیسای قرمز است که درقرن هفتم میلادی ساخته شده است ساخت کلیسای سفید به قرن ششم وکلیسای زرد به قرن 13 و14 مربوط می شود. یکی دیگر از مناطق دیدنی اشتاراک پلی است که از دره kasakh می گذرد.
شهر جرموک
شهر زیبا و توریستی جرموک در شمال شرقی VAYOTS DZOR واقع شده است طبیعت بینهایت زیبای ان هوای تمیز وچشمه اب گاز دار جرموک هر ساله در تابستان باعث جذب توریست های فراوانی میشود.اب اشامیدنی جرموک دارای خواص درمانی است که ابدرمانی ان از زمان قرون وسطی تاکنون ادامه دارد ومتخصصان ابدرمانی در این شهر وبه خصوص در هتلها موجود می باشد وازدیرباز موردتوجه خاص وعام واقع شده است جالب ذکر است که این روش های درمانی بسیار موثر واقع می شود.یکی دیگر ازویژگی های این شهر وجودچشمه های اب اشامیدنی دراقصی نقاط شهر است که دمای انها بین 30 تا70 درجه می باشد.
هانرابدوتیان هراپاراگ ( میدان جمهوری )
این میدان در مرکز شهر ایروان قدیم واقع شده که در سال 1926 با طراحی ونظارت مستقیم شخص الکساندر تامانیان بنا گردیده است .نام قدیم این میدان لنین بوده است .این بنا ساختار پیچیده ای دارد طرح میدان بصورت بیضی شکل است ودر اطراف ان ساختمان های دولتی و فرهنگی قرار گرفته است که شامل ساختمان هییت دولت (درضلع شمال شرقی ) وزارت امور خارجه در (در ضلع شمال غربی ) هتل زنجیره ای MARRIOT ARMENHA (ضلع جنوب غربی ) وپست مرکزی (ضلع جنوب شرقی) ودر مرکز جهت شمالی میدان ساختمان موزه تاریخ وملی ارمــنستان قرار گرفته است.در فصل تابستان به عنوان یکی از جذابترین مراکز تفریحی به شمار میرود .در روبروی موزه فواره های موزیکال قرار گرفته که باپخش اهنگ ونور پردازی خاص هماهنگ است .در ایام جشن های ملی مراسم زیادی در این میدان برگزار می شود ودر انتها با اتش بازی هیجان انگیزی خاتمه می یابد .
گاسگاد معروف به هزار پله
مهندس ALEXANDER TAMANIAN بعد از استقلال یافتن ارمــنستان طرح جامعی رابرای شهر ایروان ارائه داد که یکی از مهمترین قسمتهای ان گاسگاد می باشد ودر سال 1970 زیر نظر معمار TOROSIAN تکمیل گردید است .گاسگاد پایین ترین نقطه شهر از نظر ارتفاع یعنی مرکز شهر را به بالاترین نقطه که شمال شهر و پارک پیروزی است، وصل می کند که دارای 750 پله می باشد. ازاین رو به 1000 پله معروف میباشد. در شمالی ترین نقطه گاسگاد به مناسبت پنجا همین سالگرد پیروزی روس ها علیه آلمان های نازی درجنگ جهانی دوم بنایی ساخته شده که در مرکز آن یک برجک قرار دارد که بر روی ان نشان جاودانگی حک شده است. ما درطبقات مختلف گاسگاد ساهد مجسمه های بسیاری هستیم که از آثار هنرمندان معاصر محسوب می شود. همچنین در مجموعه cafeschian، شاهد مجسمه های شیشه ای، ساخت زوجی از کشور چک وهمچنین مجسمه هایی از هنرمندان دیگر و آثار معروفی از خانجیان ونقاشان برجسته دیگر می باشیم.
خیابان مارشال باغرامیان
از مهمترین خیابان های شهر ایروان است که از قسمت شرق به اپرا وازغرب به میدان baregamutiun ختم می شود وبه نام یکی ازفرماندهان دلیر نیروی زمینی درجنگ جهانی دوم مارشال باغرامیان نام گذاری شده است اهمیت ان وجود بناهای تاریخی ودولتی از جمله مجلس جمهوری ارمــنستان ومحل نشست رییس جمهور دادگاه قانون اساسی سفارت خانه ها دانشگاه امریکایی ها وغیره می باشد .
هامالیر (مجتمع فرهنگی ورزشی)
از منحصر به فرد ترین اثارمعماری در ارمــنستان به شمار میرود که بدستور گارن دمیرچیان دبیر وقت حزب کمونیست ساخته شده است وطراح این بنا عقابی را تجسم کرده که میخواهد اززمین برخیزد ودر حال باز کردن بالهایش است .این مجموعه بزرگ محل اجرای نمایشگاههای بینالمللی مسابقات ورزشی وکنسرت های مختلف میباشد واز مهمترین امکانات این مجموعه پیت پاتیناژ (رقص روی یخ ) است که در طول سال قابل استفاده عموم می باشد.
بنای یاد بود قتل عام ارامنه
به پاس یاد بود شهدای سال 1915 بنا گردیده است این بنا در سال 1968 ساخته شده وساخت آن دو سال به طول انجامیده است. این بنا از دو قسمت تشکیل شده است که یک بخش آن دو ستون به ارتفاع 44 متر به نشان از ارمــنستان غربی وشرقی ابدیت و وحدت ارامنه می باشد و بخش دوم شامل 12 ستون خمیده شکل است که نشانگر 12 ایلات ارمــنستان غربی است که قتل عام در ان صورت گرفته شده است وهمچنین در مرکز این بنا آتشدانی قرار گرفته که در آن نماد جاودانگی حک شده است و آتش همیشه به یاد شهدا روشن می باشد. در کنار این مجموعه سه بخش خیلی مهم وجود دارد که شامل :
1. موزه مستندات تاریخی واثار هنری مربوط به قتل عام سال 1915میلادی.
2. دیوار بزرگ مستندات سنگی در سمت چپ مجموعه که اسم ایالت ها و شهرهایی که در آن قتل عام صورت گرفته شده است.
3. باغچه درختان کاج که هرکدام از درختان توسط شخصیت های مختلف سیاسی وفرهنگی در زمان بازدید از این مجموعه کاشته شده است.
معبد گارنی
تاریخ بنای قلعه گارنی بر می گردد به هایک ناهابت که به نام گارنیک نوه نتیجه (هایک) نامگذاری شده است.رودخانه گارنی در 28 کیلومتری جنوب شرقی ایروان قرار گرفته است ودرمحدوده استان کوتایک می باشد. این منطقه با داشتن شرایط اب وهوایی طبیعی منحصر بفرد در ارمــنستان که ییلاق وشکارگاه اختصاصی پادشاهان در قرون مختلف بوده است.
مجموعه فعلی از قسمتها و بناهای زیرتشکیل شده است.
1. عبادت گاه یا بنای اصلی معبد که تاریخچه ساخت ان برمیگردد به قرن اول میلادی این بنا به دستور پادشاه تیرداد اول درسال 66 میلادی بناگردید وتقدیم شده به خدای مهر وبه همین دلیل بعدازبه رسمیت شناختن دین مسیحیت در ارمــنستان دراوایل قرن چهارم میلادی این بنا دست نخورده باقی مانده ودرکنار ان کلیسایی بنا گردید که بر اثرزلزله مهیبی به سال 1679 میلادی فرو ریخته است.
2. درمحدوده بنا شاهد یک حمام اختصاصی هستیم که مربوط به دختر خسرو پرویزکه خواهر تیرداد سوم می باشد که تشکیل شده است ازقسمتهای مختلف که شامل حوزچه های اب گرم وسرد وحمام بخار مباشد .قسمت جالب توجه این حمام کاشی کاری های کف حمام می باشد که از15رنگ طبیعی ساخته شده است ودران ماهی های دریا به تصویر کشیده شده اند.درمرکز این نقش ها فیگور زن ومردی است که نماد خدای اقیانوس می باشد.
3. دیگری تخته سنگی که شناسنامه معبد گارنی به شمار می رود که روی ان کتیبه ای به زبان یونانی دست فرمان پادشاه وقت که درراستای بنای این اثر تاریخی حک گردیده است.
کلیسای گغارت
کلیسای گغارت به معنی سرنیزه میباشد که در35 کیلومتری جنوب شرقی ایروان ساحل شرقی رودخانه ازاد واقع شده و در دره تاریخی گغارت قرار گرفته است . این بنا دردوبعد زمانی مختلف ساخته شده وازدو قسمت اصلی تشکیل شده است دراوایل قرن سیزدهم این منطقه جزو املاک اختصاصی خاندان زاکریان بوده است و قابل ذکر است که خاندان زاکریان یکی ازثروتمندترین خاندان درتارخ ارمــنستان بوده اند که به دستورشان کلیسای بیرونی در سال 1215 ساخته می شود بعدهاخاندان پروشیان این ملک راازخاندان زکریان خریداری نموده اند ودستور ساخت کلیسای درونی رابه یک خواهرومعمار دادند.ودراواخر قرن سیزدهم کلیسای درونی ساخته که از سه قسمت اصلی تشکیل شده ا ندویکی ازاین قسمتها ارامگاه سلسله پروشییان محسوب می شود ساخت کلیسای درونی که ازتراش صخره به وجود امده به مدت 10 سال به طول انجامیده است (1350-1340).
گغارت یک نوع نیزه می باشد که یک پایه چوبی دارد که بر سر ان یک اهن تیز تخت قرار گرفته است این نیزه برمیگردد به زمانی که حضرت مسیح را به صلیب کشیده بودند وبا فرو کردن این نیزه در بدن ایشان می خواستند م طئن باشند که حضرت مسیح جان سپرده است وبه همین دلیل این نیزه برای مسیحیان مقدس شناخته شده است وتاتوس اراکیال این نیزه را در اواسط قرن سیزدهم به ایری وانک نام قدیم گغارت می اورد واز ان پس به این نام معروف می گردد.
شهر مذهبی اجمیازین
در 25 کیلومتری غرب ایروان واقع شده است ودرحال حاضر چهارمین شهر بزرگ ارمــنستان محسوب میگردد مرکزروحانیت ارمــنستان ومحل نشست اسقف اعظم می باشد .شهر اجمیازین از قرن 3و4 قبل ازمیلاد مسیح ساخته شده و واقارشابات نام داشته است ودران زمان پایتخت ارمــنستان بوده وتا قرن 4 میلادی مهمترین شهر محسوب شده است . ارمــنستان قدیمی ترین کشور مسیحیت در دنیا به شمار میرود که با به رسمیت شناخته شدن دین مسیحیت این کشور پیشرفت های زیادی کرد از جمله رونق گرفتن شهرهاوپیدایش خط ارمنی وغیره.روایت شده است که درزمان شاه عباس علماو وزرای ارمنی بسیاری ساکن ایران بوده اند که تصمیم برگشت به ارمــنستان داشتند.شاه عباس برای مانع شدن خروج انهااز کشور تصمیم می گیرد که سنگ سنگ کلیسای اجمیازین رابه ایران برده واین تصویر شاه عباس را برروی دیوارحک کنند.و درنهایت شاه عباس با دیدن تصویرخود از این کار منصرف شده وتصمیم میگیرد کلیسایی باهمین شکل ومعماری درجلفای اصفهان بنا کند که تا کنون باقی مانده است ومرکز روحانیت در اصفهان می باشد. بنیانگذار کلیسای اجمیازین گریگورلوساوریج مقدس بوده که روایت میشود که او خواب می بیند خداوند محلی را به اوبایک عصای طلایی نشان می دهد و او تصمیم به ساخت کلیسا در ان منطقه مگیردکه این محل با عصا نشان داده شده دقیقا در وسط کلیسا قرار گرفته ومقبره گریکور لوساوریچ مقدس می باشد وبعدها باستان شناسان به این نتیجه می رسند که زیر این محل درزمان های گذشته معبد خدایان بوده است ساخت ان مربوط به سال 301-303 میلادی مباشد عمده باسازی ان در قرن 17 صورت می گیرد.
کلیسای گریگورلوساوریچ مقدس
این کلیسا به دستور اسقف اعظم (زاون اول) در سال 1980 به مناسبت 1700 –مین سال گرد مسیحییت ساخت ان اغاز شد ودرسال 2001 به بهره برداری رسید .در ساخت این بنا سنگهای دوف به کار رفته ودر زیر پاهای ستونها شمش طلا گذاشته اند.در قسمت شرقی کلیسا ناقوسها قرار گرفته و در قسمت پایین کلیسا کتابخانه و مجموعه ای ازیاد بودهای گریکرلوساوریچ مقدس ویک کتابخانه موجود است .این کلیسا جهت مراسم های مختلف دینی ومذهبی مورد استفاده قرار می گیرد.درسال 2000 میلادی باز مانده پیکره گریکر لوساوریچ مقدس توسط اسقف اعظم گارگین دوم از واتیکان طی مراسم باشکوهی به این کلیسا اورده شد ودرحال حاضر در جایگاهی که روبروی دراصلی کلیسا واقع شده نگهداری می شود.
موزه آثار خطی MATENADARAN
درانتهای شمال خیابان Mashdots واقع شده ودر روبروی ان مجسمه های عظیمی ازمورخان وروحانیون معروف قرون وسطی قرار گرفته است ودر پایین ومرکز مجسمه ها مجسمه mesrop mashdots ( مخترع خط ارمنی در سال 405 میلادی ) و(gorion ( شاگردش قراردارد .ساخت این موزه درسال 1959 بوده ودر حال حاضر بالغ بر 17000 نسخ تاریخی در ان نگهداری می شود .بزرگترین کتاب در این موزه مربوط به قرن 8 میلادی است که وزن ان 28 کیلوگرم می باشد کوچکترین کتاب مربوط به قرن 15 میلادی است که وزن ان 190 گرم می رسد.
هاختاناکی ایگی (مجسمه مادر ارمــنستان)
بعد از جنگ جهانی دوم به مناسبت پیروزی روسیه در همه کشورهای اتحادیه شوروی پارکی تحت عنوان پیروزی ساختند که در ارمــنستان به هاختاناک پارک واقع شده درخیابان مانومت معروف می باشد .مجسمه مادر نیز در این پارک قرار گرفته است که ازاقصی نقاط شهر قابل رویت می باشد درابتدا بجای مجسمه مادر مجسمه استالین (ساخته سرگی مرکورف) بوده که بعد از استقلال ارمــنستان ان را پایین اورده ومجسمه مادر (ساخته اراهاروتیان) را که نشان از قدرت وصلح می باشد در سال 1967 جایگزین ان می کنند . این مجسمه نماد تنها زنی است که در زمان حمله وحشیانه ترکان عثمانی به ارمــنستان زنده مانده بود وبا تمام وجود از کشورش حمایت می کرد . درزیر این مجسمه موزه وزارت دفاع قرارگرفته که شامل یاد بودهای شهدای جنگ جهانی دوم می باشد وهمچنین سربازان کشته شده در دفاع از قره باغ می باشد.
گالری ملی ارمــنستان
یكی از موزههای هنری مهم در دنیاست كه در سال ۱۹۲۱ تاسیس شده. مجموعهای غنی با بیش از ۱۹۰۰۰ اثر از هنرمندان روس، ارمنی و اروپای غربی. برخی از آثار از موزههای هریتاژ (سنت پترزبورگ) و ترتیاكوف (مسكو) به این موزه انتقال داده شده. آثار هنرمندان ارمنی قرون هفده و هجده میلادی و مجموعه خانواده لازارِو، بنیانگزاران موسسه زبانهای شرقی در مسكو، موزه را غنا بخشیده است. بخشی از موزه به هنرمندان ارمنی خارج از كشور اختصاص دارد. آثار بینظیری از هنرمندان اروپای غربی همچون وان دایك و روبنس نیز در این موزه نگهداری میشود. هنرمندان ارمنی آثار زیبایی را بر مبنای فرهنگ و آداب و رسوم خود خلق كردهاند كه برای شیفتگان هنر و علاقهمندان به فرهنگ ارمــنستان بسیار جذاب است.
تالار ملی اپرا و باله الكساندر اسپندیاریان
یکی ازشاهکار های معماری شهر ایروان وجزو یکی از 10 سالن اپرای برتر دنیا می باشد که بنا م Aram kachatorian (اولین اپرا نویس ارمنی) نام گذاری شده است. اساسا این ساختمان از 2 قسمت تشکیل شده که سالن غربی ان سالن فیل هار مونیک (ارکستر سمفونی) به نام Aram kachatorian و سالن شرقی ان سالن اپرا وباله به نام Alexander spendiarian می باشد این بنا با طراحی و نظارت مستقیم معمار معروف Alexander Tamanian در سال 1931 ساخته شده است ودر سال 1936 در نمایشگاه بین المللی پاریس مدال طلای معماری را دریافت کرده و اولین برنامه ای که در ان اجرا شده درسال 1932 بوده است .درسالهای اخیر یکی از مراکز جذب توریست محسوب می شود هنرمندان معروف بسیاری جهت برگزاری کنسرتهای موسیقی درساختمان اپرا به ارمــنستان سفر می کنند واز استقبال خوبی برخوردارمی شوند که علاقهمندان به موسیقی می توانند در خیابانهای منتهی به تالار تابلوهای تبلیغاتی برنامههای اپرا را مشاهده كنند.
علاوه بر ساختمان وسیع و بسیار زیبای تالار اپرا که یكی از جاذبههای دیدنی شهر ایروان است ، پارك بزرگی در نزدیكی ساختمان قرار دارد كه شامل دریاچه قو، میدان آزادی و كافههای روباز بسیاری است که تمام مسافران از این مراکز تفریحی مخصوصا در فصل تابستان استفاده می نمایند. این درحالیست که علاوه بر ساختمان اپرا که در آن برنامههای باشکوه هنری برگزار میشود، پارک و کافیشاپها و دیسکوهای اطراف محوطه اپرا ، پاتوق جوانهای ارمــنستان و توریستهای خوشگذران هم میباشد. به غیر از مغازههای زنجیرهای شبانهروزی SAS و Star ، کافیشاپها و رستورانهای اطراف اپرا جاییست که تا صبح پذیرای توریستها است.
آدرس: ارمــنستان، ایروان، خیابان تومانیان، شماره ۵۴
تلفن: ۶۳۱۱ ۵۸ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
فكس: ۰۲۴۱ ۵۲ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
موزه قلعه اربونی
امپراطوری اورارتوها كه حدود سه هزار سال پیش در حوالی دریاچه وان در تركیه امروزی ساكن بودند شهر ایروان را با بنای قلعه اربونی بنیان نهادند. این قلعه در جنوب شرقی شهر و بر روی تپهای قرار دارد. در پای تپه ساختمان آرینبرد، اكنون یافتههای باستانشناسان از این قلعه، از جمله فلزكاریهای زیبای اورارتویی را به نمایش گذارده است.
ساختمان موزه نقشبرجستهای برنجی از پیكرههایی اورارتوری را بر نمای خود دارد. قلعه خود توسط آرگیشتی اول پسر منوا، پادشاه اوراتو در سال ۷۸۲ پیش از میلاد بنا شده و اولین استحكامات اورارتویی در شرق رود ارس بود. اربونی ریشه نام ایروان است كه در طول زمان تغییر یافته است.
آدرس:ارمــنستان، ایروان، خیابان اربونی، شماره ۳۸تلفن۳۲۰۲ ۵۷ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
موزه هنرهای مردمی
موزه هنرهای مردم در سال ۱۹۷۸ جهت محافظت و توسعه سنتهای عملی، تزئینی و هنرهای زیبای مردم ارمــنستان بنیاد نهاده شد. موزه شامل حدود ۱۲۰۰۰ اثر است (قلابدوزی، نقرهجات، آثار چوبی، اشیاء سنگی و طلاجات، سرامیك، فلزكاری، فرش و قالیچه). همچنین آثار هنرمندان خودآموخته در بخش نقاشیها و هنرهای عملی و تزئینی نگهداری میشوند.
آدرس: ارمــنستان، ایروان، خیابان ابوویان، شماره ۶۴
تلفن: ۹۳۸۳ ۵۶ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
خانه و موزه سرگئی پاراجانف
سرگئی پاراجانف (۱۹۹۰-۱۹۲۴)، فیلمساز، نقاش و عكاس شهیر ارمنی است. خانه و موزه او در ایروان محل نگهداری از بیش از ۶۰۰ اثر او، گرافیكها، عروسكها، كلاژها، عكسها، فیلمهاو فیلمنامههای اوست. طرح ایجاد خانه و موزه پاراجانف در سال ۱۹۸۸ توسط دولت ارمــنستان آغاز شد، اما احداث آن بر اثر زلزله همان سال تا ۱۹۹۱ بطول انجامید. اما مرگ پاراجانف در ۱۹۹۰ اجازه زندگی در این خانه جدید را به او نداد.
آدرس: ارمــنستان، ایروان، خیابان دزوراقیوق، شماره ۱۵ و ۱۶
تلفن: ۸۴۷۳ ۵۳ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
موزه هنرهای مدرن ایروان
موزه هنرهای مدرن با تلاش هنریك ایگیتیان و در سال ۱۹۷۲ گشوده شد. موزه در یك طبقه و دارای حدود ۲۳۰۰ اثر از هنرمندان ارمنی، روسی و سایر كشورها است. بسیاری از آثار موزه توسط مردم و هنرمندان اهدا شدهاند. در اینجا میتوان سیر هنر مدرن در ارمــنستان از ۱۹۶۰ تاكنون را مشاهده كرد.
آدرس: ارمــنستان، ایروان، خیابان مشتوتز، شماره ۷
تلفن: ۵۶۶۱ ۵۳ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
فكس: ۹۶۳۷ ۵۳ (۱۰ ۰۰۳۷۴)
بازار ها
مراكز خرید ايروان
امكانات خرید متنوعی در ایروان فراهم است؛ از دستفروشان خیابانی كه فریادزنان، از دمپاییهای چینی و آباژورهای ایرانی گرفته تا جواهرات دستساز و سرامیكهای تزئینی میفروشند، تا فروشگاههای لوكس صنایعدستی و البسه.
بازار ورنیساج (بازار هنر و صنایع دستی)
بازار بزرگ و روباز ورنیساج آخر هفتهها (شنبه و یكشنبه) در نزدیكی میدان جمهوری (ریپابلیك) تشكیل میشود و یكی از جاذبههای گردشگری و محبوب جهانگردان است. انواع جواهرات، نقرهجات، نقاشیها، صنایع دستی، انواع اشیاء آنتیك، كتابها و چیزهای دیگر در اینجا به فروش میرسند.
آدرس:ارمــنستان، ایروان، نزدیك ایستگاه متروی میدان جمهوری
بازار شوكا (میوه و شیرینیجات)
بازار شوكا جایی مناسب برای تهیه سبزیجات، میوهجات، شیرینیجات و آجیل است. شیرینیهای ارمنی بسیار خوشمزه و بسیار شبیه انواع باقلوا هستند
آدرس:ارمــنستان، ایروان، خیابان مشتوتز