نگارستان

نـاوهای هواپیمابر کلاس نیمیتز

نـاوهای هواپیمابر یکی از نمادهای قدرت و عظمت نیروی نظامی یک کشور است که بر اساس قواعد نظامی حاکم بر جهان، قسمتی از خاک کشور متبوعه قلمداد میشود و نقش یک پایگاه هوایی سیار، تاثیرگذار و راهبردی در نزدیکی مرزهای آبی دشمن را بخوبی ایفا کرده و با اتکا به توانائی ها و ویژگی های استراتژیک خود، از جمله پشتیبانی اطلاعاتی و امنیتی کامل، برتری نظامی را بر دشمن دیکته میکند.

کشتی های جنگی عظیم الجثه تا آخر جنگ جهانی دوم، سلاح سرنوشت ساز و نهایی  به شمار می آمدند. اما با روی کار آمدن نـاوهای هواپیمابر، همگی آنها از اهمیت افتاده و یکی پس از دیگری بازنشسته شدند. از موقعی که راکت های دوربرد به میدان آمدند، نـاوهای هواپیمابر با وجود اینکه آسیب پذیر شده اند اما هنوز ستون فقرات  نیروی دریایی ابرقدرت ها را تشکیل می دهند. درنـاوهای هواپیمابر همیشه یک پروسه  تغییرناپذیر مانده و آن اینکه همیشه عقب عرشه نـاو را برای فرود و جلو عرشه نـاو را  برای استارت درنظر می گیرند و استارت و فرود همیشه خلاف جهت باد انجام می گیرد. در عرف نیروی دریایی، نـاو هواپیمابر سنگین به نـاوی می گویند که وزنش  از ۶۰۰۰۰ تن تجاوز کند و ۷۰ تا ۱۳۰ فروند هواپیما حمل کند. وزن نـاو  هواپیمابر سبک ۱۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ تن می باشد و عرشه آنها به ظرفیت تا ۵۰ فروند هواپیما  ساخته می شود.

نـاوهای هواپیمابر سه کلاس دارند

نـاوهای هواپیمابر بزرگ - نـاوهای هواپیمابر سبک - نـاو هلیکوپتربر

نـاوهای هواپیمابر یکی از ارکان اصلی جنگهای نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا بوده اند و به منظور کنترل قسمتی از اقیانوس، دریا و…، به خوبی ایفای نقش کرده اند. ازاوایل جنگ جهانی دوم، نـاوهای هواپیمابر در نبرد بعنوان فرودگاه های متحرک نقش یافتند. البته هر نـاو هوپیمابر توسط یک گروه رزمی متشکل از دو رزم نـاو و ۳ نـاوچه اسکورت میشود و عملا شکست ناپذیر و آسیب نا پذیر است.

تا سال ۱۹۶۰ از موتور های دیزلی در این نـاوها استفاده میشد تا اینکه آمریکا در سال ۱۹۶۰ اولین نـاو هواپیمابر اتمی به نام اینترپرایز را که بزرگترین نـاو زمان خود بود، به آب انداخت. این نـاو گنجایش تا ۱۰۰ جنگنده را داشت و سرعتی بیش از ۳۰ گره دریایی داشت. عرشه آن ۳۳۵ متر بود و ۵۰۰۰ خدمه داشت و از ۸ راکتور هسته ای استفاده می کرد. این نـاو میتوانست ۳ سال در سفر باشد، بدون آنکه نیاز به سوخت گیری مجدد پیدا کند یا لنگر بگیرد. البته این نـاوها، نـاوهای هواپیمابر سنگین محسوب میشوند. بطور مثال انگلستان از نـاو های هواپیمابر سبک استفاده میکند که برای هواپیماهای عمود پرواز مناسب هستند و بسیار کوچک تر از نـاو های آمریکایی هستند. البته بیشتر آنها بجای سوخت هسته ای از موتور های گازی استفاده میکنند. 

نـاو های هواپیمابر امروزی اغلب تا ۲۷۰ فروند جنگنده را با خود حمل میکنند این نـاو ها از دو عرشه استفاده مینمایند. یکی عرشه  پارکینگ و پروازی و دیگر عرشه زیرین که پارکینگ تعمیراتی و انبارهای جنگنده ها محسوب می شود وجنگنده ها توسط آسانسور های مخصوص به عرشه برده می شوند. اما دوران نـاو های کنونی نیز در حال بسر رسیدن است. نـاو های کنونی نیز بزودی با ورود نـاو های قرن ۲۱ از رده خارج خواهند شد. نـاوهای جدید که بیشتر از کلاس CVNX خواهند بود. اولین نـاو کلاس CVNX در سال ۲۰۱۳ جانشین اولین و سالخورده ترین نـاو هواپیما بر اتمی جهان یعنی اینترپرایز میشود. این نـاو ها از ویژگی های پنهانکاری شگرفی برخوردارند و نگهداری و تعمیر آسانتری دارند و مدت دوام بیشتری در دریا دارند. همچنین از یک مجموعه زره جدید برای بقا در صحنه نبرد نیز بهره میبرند. این نـاوها می توانند۸۰ هواپیمای بزرگ، ۶۰ فروند متوسط و ۴۰ فروند کوچک را با خود حمل کنند.

نکته: نگهداری یک نـاو هواپیمابر در یک سال، یک میلیارد دلار هزینه دارد.

اما از نظر سیستم دفاعی بجز گروه قوی محافظ آن، همیشه دو فروند جنگنده آماده  واکنش سریع به هر تهدیدی هستند چه هوایی و دریایی.  سیستم جنگ الکترونیک این نـاوها بقدری سنگین است که هر راداری را مختل میکنند این نـاوها تا فاصله  ۵۰۰ کیلومتری اطراف خود را همواره با رادار های خود و هواپیما های شناسایی زیر نظر دارند و به سیستم های کامل پرتاب موشک کروز و تام هاوک مجهز هستند که هر هدفی را در زمین هدف قرار میدهند. گفتنی است آخرین نـاو هواپیما بری که غرق شد مربوط به جنگ جهانی دوم و کشور ژاپن بوده است.

نکته: کلا دو فروند نـاو هواپیمابر در طول تارخ غرق شده است. 

نـاوهای هواپیمابر با ارتفاعی برابر با یک ساختمان بیست طبقه بیرون از آب و طولی برابر با ۳۳۳ متر، در همان نگاه اول تعجب همگان را بر می انگیزند. اما دلیل آن، بزرگی و عظمت بی نظیر نـاو نیست بلکه توانایی این فرودگاه کوچک شنـاور در به پرواز در آوردن هواپیماهای جنگی بوده که چنین حسی را بوجود می آورد. در آب های آزاد، نـاوهای هواپیمابر بعنوان خاک یا قلمرو خود مختار محسوب می شوند و خدمه می توانند به مانند اینکه در کشور خود هستند، رفتار کنند. البته تا زمانی که به سواحل کشورهای دیگر نزدیک نشده اند.

بنابراین نظامیان ایالات متحده بدون نیاز به توافق با کشوری، گروه رزمی نـاو هواپیمابر خود که شامل یک نـاو هواپیمابر و شش تا هشت کشتی اسکورت دیگر است، را به منطقه ارسال می دارند. جنگنده ها، بمب افکن ها و سایر هواپیماهای نظامی می توانند با پرواز به سمت اهداف دشمن، دوباره به پایگاه تقریبا امن خود که همان گروه رزمی نـاو هواپیمابر بوده باز گردند.
نـاو های هواپیما بر می توانند با سرعت ۳۵ نات (۶۴ کیلومتر بر ساعت) بر روی آب حرکت کنند. این توانایی یعنی رسیدن به منطقه درگیری در عرض چند هفته . البته ایالات متحده در حال حاضر شش پایگاه درسراسر جهان برای نـاوگان نـاوهای هواپیمابر خود ایجاد کرده که با فلسفه واکنش سریع و اعزام نـاوها از نزدیک ترین پایگاه به منطقه درگیری مورد استفاده قرار می گیرند . سوپر نـاو های هواپیما بر کلاس  نیمیتز ایالات متحده با بیش از یک میلیارد قطعه،در بین پیچیده ترین ماشین های ساخته شده توسط بشر قرار می گیرند. اما در سطح مفهومی،عملکرد و هدف از ساخت هریک از آن ها بسیار ساده است بطوریکه برای انجام چهار کار پایه طراحی و ساخته شده اند.

• حمل و نقل هواپیماهای نظامی در دریا

• عمل کردن به مانند یک فرودگاه کوچک برای به پرواز درآوردن و نشاندن هواپیماها

• استفاده به عنوان یک مرکز فرماندهی عملیات

• جا دادن به افراد و پرسنلی که برای انجام کارها مورد نیاز میباشند

برای به انجام رسانیدن این اهداف، یک نـاو هواپیمابر باید قابلیت های یک کشتی را با یک پایگاه هوایی و همچنین یک شهر کوچک ترکیب کند. نـاو هواپیما بر  باید دارای یک عرشه پروازی برای نشست و برخاست هواپیماها، قسمت فرماندهی و کنترل، سیستم پیش رانشی، سیستم های گوناگون دیگر شامل آب، غذا، سیستم دفع و زباله، سرویس پستی، رادیو، تلویزیون و چاپ روزنامه داخلی و همچنین بخش اصلی از بدنه کشتی که در داخل آب قرار می گیرد، باشند. بخش بدنه در زیر خط آب بصورت قوس دار ونسبتا باریک است. بخش بالای خط آب به طرف بیرون گسترده می شود تا عرشه پروازی را تشکیل دهد. بخش زیری نیز از دو قسمت تشکیل یافته است که در واقع دو لایه مجزا بوده که در صورت اصابت اژدر به پوسته بیرونی،پوسته داخلی بعنوان محافظ از درهم شکستن و غرق شدن کشتی جلوگیری می کند.
از دهه پنجاه تا کنون تقریبا همه سوپر نـاو های هواپیما بر ایالات متحده توسط شرکت نورث روپ گرومن واقع در نیوپورت نیوز ساخته شده اند. برای سادگی در پروسه ساخت ، این نـاو ها بصورت مدولی ساخته شده و سپس مونتاژ می شوند که هر کدام ازاین مدول ها به سوپر لیفت معروفند. هر یک از این سوپر لیفت ها می توانند ۷۰ تا ۸۰۰ تن متریک وزن داشته باشند. نـاوهای هواپیمابرمدرن ازحدود ۲۰۰ مدول یا سوپر لیفت تشکیل یافته اند. ناگفته نماند آخرین مدول که در پروسه ساخت ومونتاژ نهایی نصب می شود جزیره یا همان ساخنمان فرماندهی روی عرشه نـاو است که ۵۷۵تن وزن دارد. مانند تمام کشتی ها نـاوهای هواپیمابر هم در اقیانوس ها توسط نیروی پیش رانشی پروانه حرکت می کنند. البته با ۶/۴ متر پهنا هر کدام از چهار پروانه نـاو هواپیمابر در کلاسی متفاوت از دیگر کشتی ها قرار می گیرند. هر یک از پروانه ها به یک شفت متصل بوده که توسط توربین بخار قدرت گرفته از راکتور هسته ای به گردش در می آیند. سیستم پیش رانشی نـاو از دو راکتور هسته ای تشکیل یافته است که در محفظه ای زره پوش شده واقع در وسط نـاو قرار دارند. این راکتورهای هسته ای بخار مورد نیاز برای بحرکت درآوردن توربین و در نتیجه پروانه کشتی را تأمین می کنند. قابل ذکر است که بنا به آمار منابع غیر رسمی قدرت سیستم پیش رانشی نـاو بیش از دویست و هشتاد اسب بخار است. چهار توربین نـاو همچنین برق مورد نیاز سیستم های الکتریکی و الکترونیکی نـاو را تأمین می کنند که شامل سیستم شیرین کننده آب دریا نیز بوده و این سیستم روزانه بیش از یک و نیم میلیون لیتر آب دریا را به آب قابل شرب تبدیل می کند. نـاوهای هواپیمابر پانزده تا بیست سال نیاز به سوخت گیری ندارند . البته راکتورهای هسته ای خطرات خاص خود را داشته و سوخت گیری مجدد نـاو پروسه ای است که حدود سه سال به طول می انجامد.

مشخصات نـاوهای هواپیمابر کلاس نیمیتز 

ارتفاع کلی: برابر ۷۴ متر

وزن فولاد سازه ای: برابر با ۵۴۰۰۰ تن متریک

مساحت کل عرشه پروازی: برابر با ۱/۸ هکتار

طول عرشه پروازی: ۳۳۳ متر و عرض عرشه پروازی ۷۸ متر

تعداد بخش یا اتاق ها: برابر با چهارهزار واحد

وزن هرکدام از لنگرها: برابر با ۳۰ تن

وزن هریک از دانه های زنجیر لنگر: برابر با یکصدوشصت کیلو گرم

وزن هر یک از پروانه ها:  30 تن

وزن هر یک از سکان ها:  ۴۱ تن متریک

ظرفیت ذخیره سوخت هواپیما: ۱۲/۵ میلیون لیتر

تعداد تلفن های داخل کشتی: برابر با ۲۵۰۰ دستگاه

تعداد تلویزیون های ذاخل کشتی: برابر با ۳۰۰۰ دستگاه

طول کل کابل کشی داخل نـاو: برابر ۱۶۰۰ کیلومتر

ظرفیت هوای سیستم تهویه: برابر با ۲۰۴۰ تن متریک

 میزان محموله پستی در یک سال: چهارصد و پنجاه هزار کیلوگرم

 امکانات پزشکی: بیمارستان۵۱ تخت خوابی با ۶ پزشک و ۵ دندانپزشک

ظرفیت غذای ذخیره یخ زده و خشک شده در نـاو: برابر غذای ۶۰۰۰ نفر به مدت ۷۰ روز

وزن آب جابجا شده توسط نـاو در حالت بارگیری کامل رزمی: برابر با ۸۸۰۰۰ تن متریک

عرشه پروازی یکی از هیجان انگیز ترین و در عین حال خطرناک ترین محل ها برای کار است. از آنجا که بر خلاف باندهای معمولی نـاوها طول باند کمتری دارند بنابراین برخاستن از آن و فرود آمدن بر آن در سرعت های بالایی انجام می پذیرد که برای خدمه روی عرشه می تواند بسیار خطر آفرین باشد و حتی ذره ای خطا از جانب خدمه یا خلبان ممکن است به مرگ و آسیب های جدی بینجامد. 

برای اینکه به پرواز در آمدن هواپیماها از روی سطح نـاو ساده تر انجام گیرد،نـاو هواپیمابر در خلاف جهت باد و با سرعت زیادی حرکت می کند.
با این کار به دلیل عبور جریان های هوا از روی بال نیروی لیفت بیشتری ایجاد شده و به میزان کمی موجب کاهش سرعت تیک آف هواپیما می شود. اما این سرعت برای به پرواز در آوردن هواپیماهای سنگین نظامی ناکافی است. بنابراین از وسیله  دیگری بنام کاتاپولت (منجنیق) برای شتاب دادن به هواپیما در مسافت کوتاه استفاده می کنند.

در هر نـاو هواپیمابر کاتاپولت حائز اهمیت فراوان است زیرا تا  کاتاپولت نباشد قدرت پرواز از هواپیماهای مدرن که به باند طولانی احتیاج دارند سلب می شود. کاتاپولت نقش فلاخن را بازی می کند و هواپیما را با فشار زیاد به هوا  پرتاب  می نماید. کاتاپولت ویژه نقاطی نظیر عرشه نـاوهای هواپیمابر است که نمی توانند باند استارت طویل داشته  باشند. بنابراین کاتاپولت یعنی باند استارت  محدود که حالت سرسره ای دارد و با فشار بخار کار می کند. هواپیمایی که قصد  پرواز داشته باشد روی کاتاپولت قرار می گیرد. کاتاپولت هواپیما را روی خود با چنان  سرعتی حرکت می دهد که بعد از ۱۰ تا ۲۵ متر قدرت برخاستن پیدا می کند.

هر کدام از این کاتاپولت ها که تعداد آن روی عرشه نـاوهای هواپیمابر کلاس نیمیتز به چهار دستگاه می رسد تشکیل یافته از دو پیستون درون دو سیلندر موازی در زیر عرشه که هر کدام طولی برابر با یک زمین فوتبال دارند . پیستون ها هر یک دارای برجستگی هایی هستند که از شکاف روی عرشه بیرون آمده و به حامل کوچکی متصل می گردند . جهت آماده سازی هواپیما برای تیک آف  ، خدمه عرشه جنگنده  را به محل مورد نظر پشت کاتاپولت هدایت می کنند سپس میله یدک کش روی چرخ دماغه را به شکافی روی حامل کاتاپولت نصب می کنند . خدمه میله  نگهدارنده ای را نیز بین پشت چرخ جلو و حامل نصب می کنند که این قطعه در هواپیماهای اف-۱۴و اف-۱۸ روی چرخ دماغه بصورت یکپارچه ساخته شده است .
همزمان با متصل کردن چرخ دماغه به حامل کاتاپولت خدمه ی عرشه پروازی صفحات منحرف کننده گازهای خروج اگزوز را نیز در پشت هواپیما بالا می برند . وقتی تمام این مراحل انجام گرفت افسر کاتاپولت معروف به شوتر که در یک گنبد شیشه ای کوتاه روی عرشه پروازی بر تمام مراحل نظارت دارد سوپاپ سیلندرهای کاتاپولت را باز کرده در نتیجه سیلندرها توسط بخار پر فشار تولید شده در راکتور نـاو پر می شوند. این بخار نیروی پیش رانشی برای کاتاپولت کردن هواپیما و ادامه پرواز با سرعت ایمن را تأمین می کند . اگر میزان این بخار که بستگی به نوع هواپیما دارد کم باشد نیروی لیفت کافی ندارد و هواپیما را به داخل اقیانوس پرتاب خواهد کرد و اگر زیاد باشد ، خیز برداشتن سریع کاتاپولت موجب شکستن چراغ دماغه خواهد شد . قبل از پرتاب ، خلبان هواپیما از تمام قدرت موتورهای آن استفاده می کند که در این زمان میله نگهدارنده مانع حرکت هواپیما به جلو می شود. در این زمان افسر کاتاپولت با اشاره به خلبان پیستون را رها کرده و هواپیما پرتاب می شود. در انتهای مسیر کاتاپولت ، میله یدک کش از حامل جدا شده و هواپیما به پرواز با نیروی موتورهای خود ادامه می دهد. سیستم کاتاپولت می تواند یک جنگنده بیست تنی را در زمانی حدود دو ثانیه از صفر به سرعت ۲۷۰ کیلومتر در ساعت برساند . قابل ذکر است که نـاو هواپیمابر توانایی به پرواز در آوردن یک هواپیما را در بیست ثانیه دارد.

فرود

فرود روی عرشه ای که فقط حدود ۱۵۰ متر باند برای نشستن هواپیما دارد، آنهم با سرعتی که جنگنده های سریع نیروی دریایی دارند، یکی ازسخت ترین کارهای خلبان است. برای فرود بر روی عرشه نـاو، هر هواپیما باید دارای قلاب دم باشد. خلبان هواپیما با تقرب و فرود دقیق، سعی خواهد کرد یکی از چهار کابل نگهدارنده هواپیما روی عرشه نـاو را با قلاب دم بگیرد. این کابل های فولادی که درعرض باند فرود و به موازات یکدیگر قرار گرفته اند، به سیلندرهای هیدرولیکی زیر عرشه فرود متصلند که وقتی قلاب دم هواپیما با یک از این کابل ها در گیر می شود، کابل مذکور بیرون آمده و در نتیجه سیلندر هیدرولیکی انرژی هواپیما را جذب می کند. چنین سیستمی می تواند هواپیمایی با ۲۴ تن وزن و ۲۴۱ کیلومتر در ساعت سرعت را در مسافت حدود ۹۶ متر متوقف کند. این کابل های موازی به فاصله ۱۵ متری از هم قرار گرفته اند. بنابراین منطقه بیشتری را برای تماس چرخ ها به خلبان می دهند. معمولا خلبان ها کابل سوم را هدف گیری می کنند که ایمن ترین حالت ممکن است چون هدف گیری کابل اول به دلیل لزوم نزدیک شدن به لبه نـاو آن هم در حدی خطرناک کار درستی نیست.

پروسه فرود با بازگشت هواپیماها به نـاو و با اجرای طرح پرواز بیضی شکل ، با تنظیم زاویه دقیق تقرب از سوی خلبان انجام می شود و اولین اجازه فرود را هواپیمایی کسب می کند که کمترین ذخیره سوخت را داشته باشد. برای کمک به خلبان جهت اجرای یک فرود خوب افسر علایم از طریق رادیو و چراغ های روی عرشه نـاو با ارسال علایم او را راهنمایی می کند. اگر هواپیما درست در مسیر باشد چراغ سبز به خلبان نشان داده می شود و در غیر این صرت از رنگ های دیگر استفاده می شود تا خلبان اقدام به اصلاح مسیر یا لغو و اجرای دوباره آن کند. سیستم نوری لنزهای اپتیکی فرسنل هم در کنار افسر علایم به خلبان برای فرود کمک می کند . این سیستم متشکل از یک سری چراغ و لنزهای فرسنل است که بر روی یک سکوی پایدار شده توسط ژیروسکوپ نصب شده اند. لنزها باعث تمرکز نور بصورت شعاع های باریکی با زوایای مختلفی در آسمان می شوند. درست زمانی که چرخ های هواپیما با عرشه نـاو تماس پیدا کردند خلبان اهرم گاز را تا آخر فشار داده و قدرت موتورها را با پس سوز به حداکثر می رساند. چون در صورتی که هواپیما با قلاب ها درگیر نشود خلبان باید بتواند با حفظ سرعت دوباره از روی نـاو برخیزد. ناگفته نماند که باند فرود نـاو با چهارده درجه انحراف از محور طولی روی عرشه نـاو قرار گرفته است. آشیانه هواپپماها روی عرشه پروازی تعداد کمی هواپیما پارک می شوند و هواپیماهایی که مورد نیاز نیستند به آشیانه فرستاده می شوند. آشیانه هواپیماها دو طبقه پایین تر از عرشه پروازی قرار گرفته است که با ۲۰۹ متر طول ، ۳۴ متر عرض و ۸ متر ارتفاع امکان جا دادن به بیشتر انواع هواپیماها وهلیکوپترها را دارد . آشیانه می تواند حدود ۶۰ فروند هواپیما،مخازن سوخت و قطعات یدکی را در چهار بخش خود جای دهد. برای انتقال هواپیماها به عرشه پروازی از چهار بالابر سریع استفاده می شود که نیروی هیدرولیکی کافی برای بالا بردن دو هواپیمای ۳۵ تنی را دارند . قسمت انتهایی آشیانه و عقب کشتی هم در اختیار بخش تعمیر و نگهداری است که دارای منطقه بازی نیز برای آزمایش موتورها با پس سوز می باشد. تیپ هوایی مستقر در نـاو حدودا از ۹ اسکادران تشکیل یافته که جمعا هفتاد تا هشتاد فروند هواپیما را شامل می شود. این هواپیماها شامل انواع F-18 هورنت، F-14 تامکت، ای-۲سی هاوک آی،اس-۳بی وایکینگ،ای -۶بی پراولر و هلیکوپتر اس اچ-۶۰سی هاوک می باشند. جالب است بدانید یک نـاو هواپیمابر کلاس نیمیتز می تواند پنجاه جنگنده را جهت اجرای یکصدوپنجاه حمله در روز به پرواز درآورد و در زرادخانه خود بیش از ۴۰۰۰ انواع بمب را دارد. 

به جهت اینکه روی عرشه مشکلی پیش نیاید تمام افراد مسئول روی عرشه لباس رنگ مخصوص شغل خود را در بر می کنند.

ارغوانی: مسئولان سوخت هواپیما

آبی:  جابجا کننده های هواپیماها،مسئولان بالابر،راننده های یدک کش، پیغام برها و مسئولان ارتباطات

سبز: مسئولان کاتاپولت و کابل های نگهدارنده،مهندسان تعمیر ونگهداری،مسئولان فرود هلیکوپتر

زرد: افسران کاتاپولت و کابل های نگهدارنده ، راهنمایان هواپیماها ، افسران جابجایی هواپیماها

قرمز: افسران مهمات ، مسئولان عملیات نجات

قهوه ای: افسران مسئول هواپیماهای تیپ هوایی

سفید: بازرسان اسکادران هواپیماها ، افسران علایم فرود ، افسران ناظر و پرسنل پزشکی

تسلیحات تدافعی و تجهیزات راداری

موشک های زمین به هوای سی پارو

موشک های ضد موشک رم

چهار توپ چرخان ۲۰میلیمتری با سرعت تیر اندازی ۳۰۰۰ تیر در دقیقه و برد یک و نیم کیلومتر

سیستمهای چف و فلیر برای منحرف کردن انواع موشک ها و اژدرها

سیستم های جنگ الکترونیک

سیستم های پیشرفته راداری باندهای سی و جی و همچنین شناسایی دوست از دشمن

نـاوگان کلاس نیمیتز ایالات متحده 

1975 - (USS Nimitz (CVN 68  
USS Dwight D.Eisenhower (CVN 69  - 1977 
USS Carl Vinson (CVN 70) - 1986 
USS Abraham Lincoln (CVN 72) - 1989 
USS George Washington (CVN 73) - 1992 
USS John C.Stennis (CVN 74) - 1995 
USS Harry S. Truman (CVN 75) - 1998
USS Ronald Reagan (CVN 76) - 2003
2010 - (USS George H.W.Bush (CVN 77

همچنین کلاس جدید نـاوهای CVN 78 که احتمالا تا سال ۲۰۱۳ وارد خدمت می شوند که مجهز به سامانه های پیشرفته تری هستند و نیاز به خدمه کمتری هم دارند. البته ناگفته نماند که نـاوهایی علاوه بر کلاس نیمیتز هم هم اکنون در حال خدمتند که به سن بازنشستگی رسیده اند مثل کلاس کیتی هاوک ، اینترپرایز و جان اف کندی . خوب است بدانید مأموریت هر نـاو ۱۸ ماه به طول می انجامد. شش ماه برای آماده سازی و تمرین خدمه ، شش ماه عملیات اصلی و شش ماه بعد از بازگشت به بندر اصلی خود. البته در موارد ضروری بارهای کم حجم توسط هواپیمای باربری سی-۲ به نـاو منتقل می شوند. 

معمولا حداقل سه نـاو هواپیمابر بصورت همزمان در حال آماده باش در اقیانوس ها بسر می برند . ساخت و بهینه سازی هر کدام از این نـاوهای هواپیمابر بیش از شش میلیارد دلار برای یانکی ها تمام شده و هزینه عملیاتی نگهداشتن هر کدام از آن ها هم در سال به بیش از دویست میلیون دلار هزینه نیاز دارد.

نـاوهای هواپیمابر کلاس Nimitz

نیروی دریایی آمریکا از سری نـاوهای هواپیمابر کلاس نیمیتز 10 فروند را ساخته است و وارد خدمت کرده است.این نـاوها به سه زیر کلاس تقسیم بندی شده اند که به نوعی سال تقریبی ساخت انها نیز از این زیرکلاس بندی مشخص است.

زیرکلاس نیمیتز

نیمیتز - آیزنهاور- کارل وینسون

زیر کلاس تئودور روزولت

تئودور روز ولت-آبراهام لینکن-جورج واشنگتن-جان استینس-هری ترومن

زیر کلاس رونالد ریگان

رونالد ریگان-جورج بوش

نکته: پیشرفته ترین سری نـاوهای نیمیتز ، زیرکلاس رونالد ریگان است. 

نـاوهای هواپیمابر کلاس نیمیتز شامل 10 سوپرکریر (Super Carrier) است که از انرژی هسته ای برای پیشرانه آنها استفاده میشود. این نـاوها در اختیار نیروی دریایی ارتش ایالات متحده آمریکا هستند. طول این نـاوها بیش از ۳۳۰ متر و وزن هر کدام از آنها چیزی در حدود ۱۰۰,۰۰۰ تن است. عرض عرشه این نـاوها چیزی بین ۷۷ تا ۷۸ متر است. پیشرانه این نـاوها به جای استفاده از توربینهای گاز و یا موتورهای الکترودیزل از دو رآکتور هسته ای با استفاده از فشار آب استفاده میکند که ۴ شفت موتوری را به حرکت درآورده و میتوانند به سرعتی در حدود ۶۰ کیلومتر در ساعت برسند. لازم به ذکر است که این موتورها ۲۶۰,۰۰۰ اسب بخار قدرت دارند. این قابلیت باعث میشود که این نـاوها بدون سوختگیری بتوانند به میزان ۲۰ سال به طور مداوم به انجام عملیات در سراسر دنیا بپردازند و طول عمری نزدیک به ۵۰ سال داشته باشند.

تمام این ۱۰ نـاو ساخت شرکت Newport News Shipbulding Company هستند و اولین نـاو ساخته شده در این کلاس USS Nimitz بود که در سال ۱۹۷۵ و دهمین و آخرین نـاو نیز USS George H. W. Bush بود که در سال ۲۰۰۹ به عرصه خدمت وارد شدند.

نـاو هواپیمابر کلاس Nimitz،کشتی که نه بلکه می توان گفت یک شهر شنـاور است. قبل از هر توضیح دیگری بجا است خاطر نشان شود که USS Nimitz با ۸۵/۳۳۸ متر  طول و ۸۰/۷۶ متر عرض بزرگترین کشتی جنگی دنیا است روی عرشه آن سه میدان فوتبال جای  می گیرد. زیر عرشه یعنی داخل شکم نیمیتز هم آنقدر وسیع و پر پیچ و خم است که افسران  و ملوانان آدرس محله کوچه و آپارتمان خود را گم می کنند . 

داخل شکم نیمیتز،تقریبا الگوی یک شهر سرپوشیده است که تعداد خیابان ها،کوچه ها،راه پله ها و کریدورهای طبقات مختلف آن به اسلوب شهرسازی مهندسی ساخته شده اند و در هر خیابان  مغازه های فراوان،بوتیک های مدرن،قهوه خانه ها و کافه های مجلل مشاهده می شود. راه پله ها و کریدورهایی که به هم راه دارند آنقدر فراوان و تودرتو هستند که  گویی پایانی ندارند.
نـاو هواپیمابر نیمیتز به نام دریاسالار (چستر و نیمیتز) نامگذاری شده که دریاسالار نامبرده که آلمانی الاصل بود یکی از قهرمانان نظامی ایالات متحده آمریکا به شمار می آید. چون او بود که در هنگام جنگ جهانی  دوم،ژاپنی ها را در دریا شکست داد و مقدمات تسلیم شدن ژاپن را فراهم ساخت.

نیمیتز نه تنها عظیم ترین بلکه پر هزینه ترین نـاو جنگی دنیا به شمار می آید و  زاید بر ۵/۲ میلیارد مارک خرج ساختن آن شده است. این غول شنـاور حین پیشروی در هر  قدم ۹۱۴۰۰ تن اب را کنار می زند و از میان این کوه آب برای خود راه باز می کند. این نـاو با وجودی که به جثه مانند یک کوه است با سرعت قابل ملاحظه ۶۵ کیلومتر در ساعت حرکت می کند و برای حرکت از دو نیروگاه اتمی انرژی می گیرد. 

رآکتورهای  اتمی نیمیتز که سوخت هسته ای می سوزانند قادر هستند بدون احتیاج به هر نوع سوخت دیگر،تمام سوخت نیمیتز را به مدت ۱۳ سال یا برای مسافت ۷ میلیون کیلومتر دریایی  تامین کنند. نیروگاههای هسته ای نـاو علاوه بر این،برق این شهر شنـاور را نیز می  دهند و بد نیست که بدانید نیمیتز به اندازه شهرهای بزرگی چون هامبورگ و فرنکفورت  برق مصرف می کند.
این آسمانخراش شنـاور یکدم آرام نمی گیرد و به طور دائم در  راه است تا منافع آمریکا را در جهان حفظ کند. بعضی وقتها سرنشینان نـاو هفته ها خشکی و بندر را نمی بینند. اکثر اوقات افسران و ملوانان از مقصد حرکت بی اطلاع می  مانند. خدمت در این نـاو برای آمریکایی ها ایده آل و مطلوب نیست زیرا انضباط خاصی در آنجا اجرا می شود. در این نـاو استعمال مشروبات الکلی ممنوع است و هریک از سرنشینان که مشروب به داخل این نـاو قاچاق کند به شدت مجازات می شود. مضاف بر این،نیمیتز یک شهر مردانه است. در این میان حدود ۶۲۹۰ افسر خدمت می کنند و حتی یک زن به عنوان  نمونه در این شهر یافت نمی شود. سرنشینان نـاو بیست و چهارساعته سر خدمت هستند و وسعت این شهر شنـاور به حدی است که بسیاری از سرنشینان در دوره خدمت در نـاو هرگز به  یکدیگر برنمی خورند و یا سر راه همدیگر قرار نمی گیرند و همدیگر را نخواهند شناخت.

افسران و ملوانان نـاو هر ماه مجموعا زاید بر دو میلیون مارک حقوق می گیرند و  اجازه دارند حقوق خود را به دلخواه با خرید از ۳۲ بوتیک و مغازه و سوپرمارکت خرج  کنند. این فروشگاه ها از آدامس و شکلات گرفته تا پوشاک و حتی سینه ریز الماس نیز  به خریداران عرضه می کنند.
سیستم ارتباطی نیمیتز طوری است که از داخل آن می توان با هر نقطه دنیا تماس تلفنی،تلکسی و تلگرافی گرفت. بدین لحاظ افسران و ملوانان دائما با خانواده خود می توانند در تماس باشند. از آنجایی که استعمال  مشروبات الکلی در نـاو قدغن است نزاع و تبهکاری هم تقریبا صفر است دیسیپلین خشک نظامی و مقررات تبعیض ناپذیر هم به حفظ این نظم کمک کرده است.

آشپزخانه مجهز نـاو،مجهزترین آشپزخانه دنیاست. به اندازه یک گروهان، آشپز در این آشپزخانه خدمت می کند. در مورد آشپزخانه این نـاو همین بس که در هر روز افزون بر ۱۳۰۰۰ عدد تخم مرغ شکسته می شود و نزدیک به ۳۸۰۰ کیلو  استیک مصرف می شود و متجاوز از ۱۳۰۰۰ فنجان قهوه نوشیده می شود. سردخانه بزرگ نـاو  همیشه توشه دوماه نفرات را ذخیره دارد. مواد خوراکی نظیر میوه و سبزی از بنادر بین راه تامین می شود یا به وسیله هواپیماهای باری به نـاو تحویل داده می شود. نـاو  هواپیمابر نیمیتز یک بیمارستان ۶۵ تخته نیز دارد پزشکان بیمارستان بدون نیاز به خشکی می توانند مشکل ترین عمل های جراحی از جمله عمل قلب باز یا عمل مغز را نیز  انجام دهند.
در نـاو بازی ورق برای سرگرمی آزاد اما به قصد قمار ممنوع است. یک  کتابخانه با بیش از ۳۰۰۰۰ جلد کتاب،چندین سالن بیلیارد،سالن های ورزش و استخر سرپوشیده در دسترس است. یک سالن فیلم های تلویزیونی نمایش می دهد اما با این وصف  افسران و ملوانان اجازه دارند در کابین خود ویدئو هم داشته باشند. علاوه بر این  هواپیماهای قاصد، مطبوعات هر روز آمریکا را برای نـاو می آورند و خود نـاو نیز روزنامه ای به نام نیمیتز نیوز با ۷۰۰۰ تیراژ منتشر می کند. در روزنامه داخلی اخبار داخلی،دستورات فرماندهی و تغییر مقررات به اطلاع ملوانان و افسران می رسد. همچنین نـاو یک استودیوی تلویزیونی اختصاصی دارد که فرمانده نـاو هفته ای یک بار در این استودیو حضور پیدا کرده و به سوالات سرنشینان نـاو پاسخ می دهد.

نـاو  هواپیمابر نیمیتز به دلیل اینکه بمب اتمی و موشک های مجهز به کلاهک اتمی با خود حمل  می کند از داخل کاملا محافظت می شود. انبار بمب ها و موشک های هسته ای در ایمن ترین نقطه نـاو قراردارد و تقریبا ۶۰ پلیس دژبان حفاظت از این انبار را به عهده  دارند و اجازه تردد از آن قسمت را به احدی نمی دهند.
علاوه بر این انبار سلاح های اتمی و نیروگاه های اتمی نـاو تحت کنترل و حفاظت مدرن ترین سیستم های هشداردهنده،ایمنی و حفاظتی قراردارند و چشم های الکترونیکی حتی بال زدن یک مگس را نیز کنترل می نمایند. ناگفته نماند که دو نیروگاه هسته ای نـاو ۲۸۰۰۰۰ اسب قوه  معادل ۲۰۵۹۴۰ کیلو وات نیرو می دهند.

هواپیماهای جنگی که در نـاو خدمت می کنند

بمب افکن،بمب افکن شکاری،هواپیمای اکتشافی،هیلیکوپتر جنگی

تعداد جنگنده های نـاو حدود ۹۷ فروند است. اسکادران جنگنده های نـاو نیمیتز قوی ترین و ضربتی ترین اسکادران نیروی دریایی دنیا است. جنگنده های مستقر در نـاو می توانند در عرض ۱۵ ثانیه برخیزند و به ماموریت بروند. جا دارد بگوییم قدمت پرواز هواپیما از روی عرشه کشتی تا سال ۱۹۱۰ برمی گردد. زیرا اولین هواپیمایی که از روی کشتی برخاست یک هواپیمای آمریکایی بود که در سال 1910 از روی عرشه یک کشتی معمولی پرواز کرد. 

یکی از ماموریت های نـاو نیمیتز، مبارزه با زیردریایی هاست، بطوریکه یک واحد از هلیکوپترهای ویژه نـاو، فعالیت مخصوص برای کنترل زیردریایی ها دارند و بقیه هلیکوپتر نجات محسوب می شوند. ماشین های کشتی نیز سوای نیرو گرفتن از راکتورها با رآکتورهای فشار آبی نیز  کار می کنند. دکل رادار تلسکوپی و جزیره فرماندهی در سمت راست وسط نـاو دیده می شود.  جزیره فرماندهی خود به بلندی یک آسمانخراش است. در بخش بدنه نـاو، چند سکوی پرتاب موشک بالدار و بدون بال، کشتی به هوا و کشتی به دریا نصب شده است. فعالیت سیستم پرتاب، خودکار و الکترونیکی است که نیمیتز، بیشتر از موشک Sea Sparrow استفاده می کند.

 مقایسه نیمیتز با اینترپرایز

نـاو هواپیمابر اتمی یو اس اس اینترپرایز آمریکا بزرگترین نـاوهواپیمابر جهان محسوب می‌شود. کشتی اینترپرایز با ۸۹ هزار و ۶۰۰ تن وزن، دارای ۶ رآکتور اتمی است و بیش از ۸۵ جنگنده را می‌تواند حمل کند. گفته می‌شود در کشتی اینترپرایز بیش از ۵۰۰۰ خدمه اشتغال دارند. اینک مقایسه ای اجمالی بین نیمیتز و اینترپرایز وضعیت نـاو نیمیتز را روشن تر خواهد نمود:

نیمیتز 332.8 متر طول دارد که 8.5 متر کمتر از اینترپرایز است اما در عوض ظرفیتش با تمام تجهیزات به 94900 تن می رسد در حالیکه ظرفیت اینترپرایز  ۸۹۶۰۰ تن است. سطح عرشه پروازی نیمیتز ۲۰ هزارمتر مربع است در حالیکه سطح عرشه  پروازی اینترپر ایز ۱۸۲۰۰ متر می باشد. از نظر کیفیت دستگاه ها و تجهیزات نیز  نیمیتز بر اینترپرایز برتری دارد بطوریکه در مدارک نیروی دریایی این نـاو را با علامت CVN68  مشخص کرده اند CNV نـاو جنگی اتمی حمل و نقل و شماره ۶۸ شماره ترتیب تولید آن است. هزینه نهایی ساختمان این نـاو به دلار 1.88 میلیارد دلار شد که چندین ملیون دلار از هزینه اینترپرایز کمتر شده است. بطوریکه قبلا گفتیم نیروی محرکه این غول  دریایی توسط دو رآکتور اتمی قدرتمند ساخت کارخانه وستینگهاوس که چهار توربین را به  حرکت درمی آورند تامین می شود هریک از این توربین ها دارای قدرتی معادل ۳۰۰ هزار  اسب است که به نوبه خود یک پروانه را به گردش در می آورد. مواد رادیواکتیو تزریق شده  به رآکتورها به اندازه ای است که نـاو نیمیتز را قادر ساخته ۱۳ سال بدون نیاز به  سوختگیری دریانوردی کند از نظر تئوری این نـاو با یکبار سوختگیری می تواند یک میلیون  مایل دریایی یا یک میلیون و هشتصد هزار کیلومتر را که تقریبا ۴۵ برابر محیط کره  زمین در خط استوا است بپیماید.

هزینه هر بار سوختگیری برای نـاو هواپیمابر  اینترپرایز به ۹۷ میلیون دلار می رسد که البته گفته می شود تئوری است و در  عمل کمتر از این مقدار می شود اما بازهم بسیار زیاد است. نـاوهای هواپیمابر نیمیتز و اینترپرایز هردو قادرند برای مدت عملا نامحدودی با حداکثر سرعت حرکت کنند در حالیکه نـاوهای هواپیمابر غیر اتمی برای صرفه جویی در سوخت ناچارند بیشتر مواقع با سرعت متوسط حرکت کنند و فقط در مدت زمان کوتاهی با حداکثر سرعت دریا نوردی کنند.

در نـاو هواپیمابر نیمیتز حدود ۱۴ میلیون لیتر در مخازن ذخیره شده است که مخصوص  هواپیماهای نـاو است و دستگاه های تمام اتوماتیک آنها می توانند 63.5 میلیون لیتر در ساعت به هواپیماها بنزین بدهند. چون خود نـاو احتیاج به ذخیره سوخت نفتی ندارد، تمام مخازن خود را پر از بنزین هواپیمابر می کند و بدینوسیله می تواند احتیاجات  هواپیماهای خود را بین ۱۵ تا ۲۰ روز تامین کند. ایستگاه های سوخت گیری این نـاو ۲۰ عدد است که ۱۴ تای آنان روی عرشه پروازی و ۶ ایستگاه دیگر در عرشه زیرین است.

نـاو نیمیتز حدود سه هزار تن مهمات با خود حمل می کند که به آن خودکفایی ۱۳ الی ۲۵ روزه می دهد. ضمنا قادر به حمل ۲۰۰ تن مهمات اتمی است. بزرگترین خطر برای  نـاوهای اینترپرایز و نیمیتز در زمان صلح خطر آتش سوزی است به همین جهت هر دو نـاو  مجهز به دستگاههای ضد حریق بسیار پیشرفته هستند که می توانند تمام قسمت ها را و خصوصا تمام عرشه پروازی را به طور اتوماتیک از ماده ضد حریق بپوشانند.
تکیه نـاو هواپیمابر نیمیتز از نظر تجهیزات جنگی روی سیستم سلاح ها و دستگاه های مراقبت  کننده بسیار پیشرفته و پیچیده است. در آنها پیشرفته ترین اکتشافات الکترونیکی از  رادار گرفته تا ماشین های محاسبه و دستگاه های جنگ الکترونیکی دیده می شوند. از نظر  جنگ الکترونیکی این نـاو می تواند علاوه بر اینها روی هواپیماهای مخصوص اینگونه عملیات خود نیز حساب کند که در کنار هواپیماهای شکاری و ضد زیردریایی و شناسایی و حمل و نقل در این نـاو فعالیت می کنند و از این نظر شباهت زیادی با نـاو اینترپرایز دارد. اکنون بین کارشناسان نظامی این سوال پیش آمده است که با توجه به هزینه  بسیار زیاد و آسیب پذیری نـاوهای غول آسایی مانند نیمیتز و اینترپرایز،آیا دلیلی برای  ادامه فعالیت اینگونه نـاو ها وجود دارد یا خیر؟ دلیل این مخالفین که زیاد روی آن  تکیه می کنند جریان جنگ فالکند است که در آن نیروی دریایی انگلستان ضربات سختی از  نیروی هوایی آرژانتین خورد و چند نـاو سنگین آن کشور با موشک های هواپیماهای  آرژانتینی غرق شدند یا خسارت دیدند. اما موافقین نـاوهای هواپیمابر بزرگ عقیده  دارند که اشباه انگلیس این بود که چند سال قبل،نـاو هواپیمابر بزرگ خود به نام آرک رویال را از رده خارج کرد. در حالیکه اگر انگلیس آن نـاو را هنوز در اختیار داشت جنگ  فالکلند در عرض یک هفته به اتمام می رسید. 

• قبلی
• بعدی