تقویت هـوش و حافظه
اگر نوابغ و انسانهای نخبه را که دارای ضریب هوشی نسبتا بالاتری نسبت به دیگر انسانها هستند مستثنی کنیم بقیه انسانها بصورت بالقوه دارای بهره هوشی قابل قبولی هستند که از اینجا به بعد به فرد بستگی دارد که آنرا تقویت کند و از آن در جهت پیشرفت و موفقیت استفاده کند یا اینکه در اصطلاح عامیانه آنرا آکبند نگه دارد و تمام تقصیرهای عدم موفقیت خود در تحصیل ، تجارت و زندگی را گردن نداشتن هوش و استعداد بیندازد که البته با پیشرفتهای تکنولوژی و علم ، دیگر چنین توجیهاتی پذیرفته نیست. زیرا تحقیقات گسترده در این باره نشان داده اند که سلولهای مغزی جدید در طول زندگی نیز بر خلاف آنچه در گذشته تصور میشد ، تولید می شوند و نیز اینکه مغز در صورت استفاده هر چه بیشتر از آن قابلیت رشد و حجیم تر شدن را دارد. تحقیقات و مطالعات حاکی از آن است که قسمتی از مغز که مربوط به کنترل خلاقیت و استعداد یک فرد در مورد توانایی خاصی است، رشد بیشتری داشته و به عنوان مثال پیانیست ها و نوازندگان متبحر در بخشی از مغز که کنترل و اداره موزیک را در اختیار دارد،حجم بیشتری را دارا هستند. از طرف دیگر،تحقیقاتی که اخیراً در این مورد انجام شده است حاکی از آن است که افرادی با مشغله های مهارتی بالا مانند مهندسین ، معلمان و بسیاری دیگر از شغل های مشابه ، دارای سیناپس های بیشتری هستند. سیناپس ها همان رابطین بین سلولهای مغزی هستند که به ذخیره سازی اطلاعات کمک می کنند. بنابراین نتیجه میگیریم که آن قسمت از مغز که بیشتر به کار گرفته شده ، لاجرم پویاتر شده و دارای رشد بیشتری نیز بوده است و این موضوع از این واقعیت حکایت دارد که با تمرین و ممارست میتوان هوش و استعداد و تواناییهای بالقوه را تقویت نموده و آنرا تعالی بخشید. در این مطلب از پایگاه آموزشی نگارستان ، پارامترهایی که افزایش راندمان مغز و تقویت هـوش و حافظه انسانها را سبب میشود را با این امید که در مقایسه با وقت گرانبهایی که هزینه میکنید ، ارزش مطالعه داشته باشد را در موارد زیر برمی شماریم.
● سلولهای مغزی خود را به کار اندازید
تحقیقات انجام شده نشان می دهند افرادی که تمرینات فیزیکی انجام می دهند، سلولهای مغزی بهتری را پرورش می دهند. دانشمندان در مطالعات موسسه تحقیقات بیولوژیکی دریافتند که موش های بالغی که تحت ورزش کردن قرار گرفته اند به نسبت آن دسته که تنها گوشه ای نشسته اند سلولهای جدید بسیاری را در قسمت هیپوکامپوس مغز خود، بخشی که مربوط به یادگیری و حافظه است ، کسب کرده اند. از طرف دیگر ثابت شد که انجام حرکات ورزشی دلخواه و مورد علاقه تاثیرات چند برابر به نسبت انجام صرف یک سری حرکات ورزش مشخص خواهد گذاشت که می تواند به این معنی باشد که سعی کنید راهی بیابید تا با ورزش کردن خود لذت ببرید بجای اینکه تنها خود را مجبور به انجام آنها بکنید تا به این طریق هم با هوش تر شوید و هم شادتر زندگی کنید. یک ورزش مانند دویدن تفریحی و غیره را به طور مستمر انجام دهید یا اینکه یک یار در تمرین کردن برای خود در نظر بگیرید تا انجام حرکات را جالب تر و ادامه کار را سهل تر کند. هیچکس نمی تواند به درستی و دقت مشخص کند که چه مقدار ورزش برای سلول های مغز انسان کافی و مناسب است اما در مورد موش ها حدود ۴ تا ۶ مایل در روز موثر بوده است.
● ذهن خود را ورزش دهید
تنها تمرینات فیزیکی نیست که به رشد سلولهای مغزی کمک می کند. شما نیز مانند همان پیانیست ها می توانید با استفاده از سلولهای مغز و وادار کردن آنها به کار در زمینه های مختلف، از مغز نمود بخش های گسترده و متفاوتی بسازید. یافتن راههای ساده در استفاده از توانایی مغزی می تواند به رشد و ترمیم سلولهای عصبی و دندریتها، شعباتی از سلول ها که اطلاعات را دریافت کرد به جریان انداخته و در جهت درست مصرف می کنند، به میزان زیادی کمک کند ، درست مانند یک ورزش مخصوص weighr lifting (افزایش حجم و وزن) در بدنسازان که کمک به رشد و کار افتادن ماهیچه ها و عضلات تحتانی بلا استفاده می کند. راههای مشخص و درست فکر کردن و دور کردن کلمات قبلاً یاد گرفته شده می تواند عمل پخش های غیر فعال مغز را بهبود بخشد و آنها را به کار اندازد.
مزه ها و بوهای جدید را تجربه کنید. کارهای جدید انجام بدهید. مثلاً از راههای جدیدی برای رفتن به سرکار استفاده کنید. به جاهای جدید سفر کنید. هنرهای شخصی و جدید خلق کنید رمان های داستایووسسکی را مطالعه کنید. یک کمدی جدید بنویسید. به خصوص سعی کنید تمام کارهایی را تجربه کنید که به هر طریق شما را وادار می کنند از تمام روش های فیزیکی و روحی دیرینه و یکسان قبلی خود فاصله بگیرید و چیزهایی جدید و ناشناخته را تجربه کنید.
● غذاهایی مانند ماهی مصرف کنید
روغن های امگا – ۳ که در چهارمغز، دانه کتان و به خصوص ماهی کشف شده است به عنوان انواع روغنهای سالم و بدون ضرر برای قلب به شمار می روند. به علاوه، تحقیقات اخیر نشان داده اند که این دسته از روغن ها به عنوان تقویت کننده های مغزی نیز شناخته شده هستند و این به دلیل کمک آنها به سیستم انتقال خون که اکسیژن را به مغز انسان پمپ می کند، می باشد. همچنین این مواد عمل کلیه اجزاء سلولهای اطراف مغز را که آن رادر برگرفته اند را نیز بهبود می بخشند. این نشان می دهد دلیل اینکه چرا افرادی که به مقدار زیاد ماهی مصرف می کنند، کمتر در معرض ابتلا به فشارهای عصبی، ازدست دادن تمرکز و کم حافظه شدن قراردارند. دانشمندان ثابت کرده اند که اسیدهای چرب اصلی برای رشد مناسب مغز در کودکان بسیار ضرورت دارند و بنابراین امروزه آن ها را به فرمول های مواد غذایی مورد استفاده کودکان می افزایند. امکان این امر وجود دارد که شما نیز با مصرف مناسب این روغن ها، هوش ، استعداد و موقعیت ذهنی خود را به میزان در خور توجهی افزایش دهید.
استفاده حداقل ۳ وعده غذای ماهی مانند سالمون ، ساردین ها، ماکرل و تن ها شروع خوبی خواهد بود. در ذهن خود بسپارید. ماهی هایی که با محیط های حاوی مواد شیمیایی خطرناک رشد کرده اند ، می تواند بسیار خطرناک باشند و اثرات بدی در بدنتان به جای بگذارند. بنابراین از مصرف ماهی هایی مانند اره ماهی (sword fish)، ماهی های درنده ، کوسه ماهی ها (shark) و نیز هر نوع دیگری که هر طریقی در معرض آب هایی با آلودگی بالا بودند ، حذر کنید. البته تمام انواع ماهی ها که به طور مشخص عاری از ترکیبات شیمیایی مانند جیوه و یا هر نوع سم و مواد خطرناک دیگری می باشند نیز می توانند به جای موارد مذکور مصرف شوند. همچنین می توانید آنها را با روغن های چهارمغز و تخم مرغ هایی که به طور ویژه تولید می شود و حجم بالایی از روغن های امگا ۳ را در خود دارند ، بپزید و همچنین از دانه های کتان و غلات و حبوبات در سالاد خود استفاده کنید. این نکته مهم را فراموش نکنید که با وجود اینکه دانه های مختلف ایمن و سالم هستند ولی مصرف زیاد روغن دانه کتان می تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
● مصرف چربی زیاد را متوقف کنید
آیا چربی ها قادرند شما را کند ذهن کنند؟ در تحقیقات انجام شده دردانشگاه تورونتو، موش هایی که در معرض یک رژیم غذایی با ۴۰% چربی قرار گرفتند، مهارت های ذهنی خود در زمینه های مختلف مانند حافظه ، هوشیاری و تشخیص فاصله و نیز یادگیری قوانین را از دست دادند. مشکلات زمانی که در رژیم غذایی ، چربی های اشباع که در گوشت و محصولات لبنی بسیار فراوانند ، به کار گرفته شدند بیشتر و بدتر شده است.
این تحقیقات دو دلیل عمده را خاطر نشان می کنند:
1. اینکه چربی می تواند میزان اکسیژن رسانی خون را کاهش داده و کلاً جریان خون غنی از اکیسژن را کند کند تا به مغز به میزان کافی اکسیژن نرسد.
2. می تواند موجب کند شدن متابولیسم گلوکز شود که نوعی قند مورد نیاز برای تغذیه و کارایی سلولهای مغزی می باشد.
گوشت بی چربی مصرف کنید، مواد لبنی کم چربی به کار ببرید. ماهی و لوبیا زیاد مصرف کنید. شما می توانید بدون نگرانی تا ۳۰% از کالری روزانه خود را به شکل چربی دریافت کنید. ولی توجه داشته باشید بیشتر مقدار آن بایستی از ماهی های مذکور، روغن های طبیعی مثل روغن زیتون،دانه های گیاهی و روغن طبیعی مانند چهارمغز و فندق، کسب شود. هر کاری می خواهید بکنید ولی تا حدامکان از مصرف روغن های متداول و مورد مصرف در پخت غذاهای حاضری پرهیز کنید.
● یک متفکر واقع بین باشید نه یک مصرف کننده نوشیندی های الکلی
این تفکر که الکل سلول های مغز را می کشد یک عقیده کهنه شده قدیمی است و واقعیت اندکی پییچیده تر است. در حقیقت مطالعه روی ۳۵۰۰ مرد ژاپنی نشان داده است که کسانی که مصرف نوشیندنی های الکلی را به طور متوسط و میانه در حدود ۱ بار درروز انجام می دهند، قدرت عملکرد ادراک عملی بیشتر و بهتری در زمان پیر شدن به نسبت کسانی که اصلاً الکل نمی نوشند ، دارند. متاسفانه به مجرد اینکه مصرف شما از حد میانه تجاوز کند، حافظه ، زمان عکس العمل بدن و توانایی های دستی و ذهنی مثلاً ضربه زدن و نشانه گیری هدف در انواع و اقسام بازی های پلی استیشن ، کم کم رو به انحطاط و از دست رفتن می روند. تحقیقات روی موش ها نشان داده اند کسانی که مقادیر بالایی الکل مصرف می کنند، دارای سلول های مغزی جدید کمتری در مقایسه با سایر افراد در هیپوکامپونس خود هستند. این نشان دهنده این مطلب است که الکل و نوشیندنی های الکل دار نه تنها موجب تخریب سلولهای مغز می شوند، بلکه از ترمیم و رشد مجدد آنها نیز جلوگیری می کنند.
یک یا ۲ گیلاس نوشیدنی مخصوص بالغین در هنگام شام به هیچ وجه مشکل برای شما ایجاد نخواهد کرد و به علاوه شراب قرمز غنی از مواد آنتی اکسیدان و آبجوی تیره مثل ماء الشعیر موثرترین نوع به شمار می روند. مقادیر بیشتر از آن می تواند نیروی تفکر شما را به مرور زمان مختل کند. به علاوه باید بدانید که نوشیدن هرگونه مواد الکلی حداقل برای یک مدت کوتاه می تواند توانایی عملی شما را مختل کند و بنابراین چنانچه مثلاً امروزقصد دارید رهبری یک جلسه را به عهده بگیرید یا رابطه ای خاص را اداره کنید، مثل یک برخورد جدید یا آغاز یک دوستی جدید یا در حین یک جلسه آشنایی، هرگز الکل ننوشید. چنانچه به تمام موارد مذکورعمل کنید، انتظار نداشته باشید یک شبه تبدیل به یک دانشمند شوید. ولی می توانید انتظار داشته باشید که هوشتان کمی بیشتر شود،خلاق تر شوید و نیز هر روز از انرژی بدنی بالاتری بهره مند شوید. نیز می توانید سایر بقیه دوران عمر زندگی خود را بدون از دست دادن توانایی همیشگی تان با آرامش سپری کنید و در سالمندی نیز از زندگی لذت ببرید چون همواره زندگی ارزش دویدن دارد حتی با کفشهای پاره.
