روانشناسی غرغر کردن
چالش و دغدغه بزرگی که در اکثر خانوادها وجود دارد اما شدت و ضعف آن در همه خانواده ها یکسان نیست غرزدن یکی از طرفین و گاها در مواردی هم، هر دو طرف می باشد که با توجه به شرائط زندگی و موقعیتهای روحی زوجین میتواند دارای فراز و نشیب متنوعی باشد که یقینا همه انسانها آرزوی بهبود این وضعیت را در زندگی خود دارند لذا آگاهی از ماهیت و ریشه های پیدایش غر زدن می تواند در بهبود ارتباطات خانواده موثر باشد و قطعا زوجین با همکاری یکدیگر و ممارست و صبر، تغییر این سبک زندگی میسر خواهد بود.
غرزدن نوعی پاسخ سادهانگارانه به موقعیت هایی است که فرد به موجب آن احساس درماندگی و ناکامی، یاس، خشم، بدبینی، ناامیدی، تنهایی و بی کسی، مورد توجه نبودن و... می کند و در نتیجه آن، بدون توجه به موقعیت و وضعیت شنونده، به بروز ناپخته احساسات درونی خود می پردازد و با بیان جملاتی نارسا، نامناسب، کلیشهای و گاها تکراری نارضایتی و ناراحتی خود را ابراز می کند. گاهی اوقات این رفتار به یک واکنش تکراری و عادتی دربیان احساسات تبدیل می شود که به مرور زمان موجبات دوری، کینه، نفرت و جدایی، سردی روابط و در نهایت اختلاف و کشمکش میان زوجین را فراهم می سازد. اگر چه همه ما، غرزدن را خصلتی زنانه قلمداد می کنیم؛ اما جالب است که بدانید مردان در این زمینه رقیب قدر خانم ها به شمار می آیند. از آنجائی که، به لحاظ قدرت کلامی و هیجانی تفاوت مشهودی بین زنان و مردان قابل مشاهده است و زنان بیشتر ازمردان نیازمند ارتباط کلامی هستند و از هر وسیله و بهانه ای برای برقراری ارتباط استفاده می کنند و هیجانات خود را بروز می دهند، این اندیشه به ذهن متبادر می شود که غرزدن رفتاری است که اکثرزنان انجام می دهند. زن و شوهرها انتظار دارند زندگی زناشویی با کیفیت و کارآمدی داشته باشند تا از طریق آن بتوانند انتظارات، نیازها و خواسته های خود را برآورده سازند. طبیعتا، اگر این نیازها و تمایلات برآورده نشود، زوجین احساس سرخوردگی کرده و بدین ترتیب، شیوه هایی را برای جلب رضایت و توجه همسر جستجو می کنند که شاید غرزدن یکی از آن تدابیر باشد. غافل از آن که، غرزدن یک شیوه ناکارآمد و فریاد نارسا برای کسب نیازهای هدفمندانه بالاخص نیاز به توجه است.
غرزدن نوعی ارتباط کلامی ناپخته وغیرمستقیم است و معمولاً شخص غرغرو، طرف مقابل خود را تحت بمباران کلمات و جملات مربوط یا نامربوط قرار می دهد که این خود نشان دهنده آن است که درزندگی مشترک مساله ای وجود دارد که موجب آزار و رنجش فرد می شود. دو طرز برخورد با این مسئله قابل مشاهده است در گروهی از زوجین این طرز گفتگو با یکدیگر، به صورت شیوه ای از ارتباط همسران در می آید و آنها به این ریتم زندگی عادت نموده و زندگی خود را بدون هیچ ناراحتی سر می کنند، اما در اكثریت قریب به اتـفـاق همسران، پس از مدتی تحمل این شرایط، زوج یا زوجه خسته و بی حوصله شده و توان شنیدن این جملات را از دست می دهد و به پرخاشگری، بی توجهی، کناره گیری و مشاجره می پردازد.
با این اوصاف، در ادامه به طور جداگانه برای زنان و مردان راهکارهایی را ارائه خواهیم نمود که در سامان بخشیدن و خاتمه دادن به این وضعیت مثمر ثمر باشند. پیش از بیان نکات کلیدی، لازم دیدم این نکته را یادآوری کنم که توصیه های عنوان شده، با توجه به تفاوت های عاطفی - شناختی زنان و مردان مطرح گردیده است و به لحاظ کاربردی، مطلقا مختص یک جنس نیست. شما با توجه به مشکلاتتان می توانید از هر دو نوع توصیه برای بهبود وضعیتتان استفاده نمائید.
توصیه به آقایان
* قصد اصلی زنان از غر زدن آن است که به نحوی به نیاز صحبت کردن خود پاسخ دهند. مردان باید متوجه باشند که زنان نیازمبرمی به برآوردن نیازهای عاطفی شان دارند، برآوردن این نیاز بیش از برطرف کردن سایر نیاز هایشان، برای آنان ارزشمند است. زنان بر خلاف مردان، با صحبت کردن سبک می شوند و با بازگو کردن اضطراب ها، غصه ها و نگرانی هایشان آرام می گیرند. این یکی از مواردی است که مردان توجه زیادی به آن نمی کنند.
* با هم کلامی و گفتگو با همسرتان به او کمک کنید تا به راحتی احساسات منفی و نارضایتی اش را بیان کرده و از این طریق بار هیجانات منفی او را به سرعت کاهش دهید، بهتر است به طور ماهرانه از کلمات استفاده نمایید. مثلا، به او بگویید : میدانم ناراحتی، حق با توست؛ به نظر تو،چه کار کنم تا شرایط بهتر شود. حتی گاهی ارتباط غیر کلامی برای کاهش سریع تنش او لازم است . مثلا به چشمان او نگاه کنید و یا دستان او را بگیرید و ... همراه کردن توام ارتباط کلامی و غیر کلامی معجزه می کند.
* برخی از مردان به هنگام گفتگو با همسرشان به نهایت و نتیجه گیری گفتگو می اندیشند و به جای گوش دادن به همسرشان، به دنبال ارائه راه حل، پاسخی بر مراد دل همسر و ... هستند و به همین خاطر از هسته اصلی گفتگو خارج شده و به نتیجه گیری خود می پردازند و این خود عاملی برای ناخشنودی همسرشان است. برای اجتناب از سوء تفاهم و غر شنیدن این نکته را به یاد داشته باشید: زنان دوست دارند همسرشان درست به صحبت هایشان گوش دهند بنابراین غرزدن همسرتان را نشانه ای از ناراحتی او بدانید و به جای فرار از مقابله با آن، در نهایت صبر و حوصله و به دور از اوقات تلخی در جویای علت آن باشید.
* بسیاری از آقایان نمی دانند که غرزدن همسرشان، شیوه غیر مستقیمی برای جلب توجه و استمداد کمک از آنهاست و از یک نیاز به حق او سرچشمه می گیرد. دچار سوء تفاهم نشوید و او را متهم به غرزدن و قضاوت ضعیف نکنید و وی را مقصر و مسبب اوضاع نا بسامان زندگی تان ندانید.
* بسیاری از مواقع همسرتان علیرغم میل باطنی اش، به انجام امور دلخواه و محوله از سوی شما می پردازد تا رضایت شما را جلب کند و اگر انجام این اعمال از نظر شما وظیفه قلمداد شود و احیانا حتی به چشم تان نیاید، شما احتمالا موجبات غرزدن او را به دست خود فراهم ساخته اید. لذا پسندیده است قدردان زحمات او باشید.
* زنان سعی می کنند در حد توان خود، اسباب آسایش و رضایت همسر خود را فراهم سازند و در قبال آن، تنها یک چیز را مطالبه می کنند و آن یک تشکر با محبت از سوی شماست. هر از چند گاهی با خرید یک هدیه و یا یک شاخه گل او را خوشحال کنید.
*بعضی وقت ها زنان درخواستهای خود را به طور صریح و واضح بیان نمی کنند و متمایلند همسرشان خود، متوجه توقعات و خواسته های آنان باشند و از این که مردان نیز از صراحت کلام خوششان می آید، ناآگاهند؛ لذا ناخواسته با غر زدن به روابط خود با همسرشان خلل وارد می کنند. بهتر است از او بخواهید بدون هیچ رودربایستی تمامی نیازهای خود را با شما در میان بگذارد و به او اطمینان دهید که از بیان آنها استقبال خواهید کرد و آن مایه خوشحالی شما خواهد بود.
* گاه زنان برای یادآوری موضوعی و دلواپسی ایجاد شده از آن شروع به غرزدن می کنند. لذا، بهتر است تذکرات و گوشزدهای منطقی او را جدی بگیرید و پشت گوش نیندازید. اگر بارها با احترام از شما خواسته است با کفش در اتاق راه نروید و شما هر بار به آن بی توجهی کرده اید؛ پس از پیامد رفتارتان رنجیده خاطر نشوید.
* برخی از خانم ها برای آگاه نـمودن همسرشان از برخی مسائل و اجتناب ازعـصـبانیت شما، به شیوه غر زدن وارد عمل می شوند و این باعث می شود شما متوجه نشوید که او در مـورد چـه چیزی صحبت می کند، احتمالا او قصد مجادله و نزاع ندارد، بلکه بدین طریق می خواهد مسائل را به گـونه ای مـطـرح کـنـد که موجب رنجش شما نشود. لذا بهتر است چگونگی کنار آمدن با آن را یاد بگیرید.
*بسیاری از ناراحتی ها و دلخوری های همسرتان از شرایط، همچون عدم توجه شما، نیاز به گفتگو با شما، خستگی از کار خانه، اذیت فرزندان و... به شکل غر زدن نمود می یابد. بهتر است برای بهبود روابط زناشویی و خانوادگی خود، از توجه به این موضوع غافل نشوید.
* برخی از زنـان بر طبق آموخته های پیشین خود و گاها با الگوبرداری از روش برخورد زوجین دیگر با همسرانشان، بهترین راه رفتار با مردها و تذکر کوتاهی ها و کاستیهایشان را، غر زدن قلمداد می کنند. سعی نمایید به او نشان دهید که شما این روش را برای بیان خواسته هایش نمی پذیرید و با این شیوه رفتار او موافق نبوده و درصدد رفع عیوب خود بر نخواهید آمد.
* به هنگام گفتگو با همسرتان احترام متقابل را سر لوحه ارتباطتان قرار داده و با ضمایر احترام آمیز همچون شما یکدیگر را صدا کنید، بدین طریق است که در صورت انتقاد از رفتار او، متهم به غرغرو بودن نخواهید بود و جملات انتقاد آمیز شما حالات دفاعی کمتری را در او ایجاد می کند
*در مواقعی که احساس می کنید شرایط حل مشکل مهیا نیست و شما نیز توان اداره و مدیریت بحران را ندارید و ممکن است با عکس العمل شما وضعیت وخیمتر شود؛ بهتر است از متد از یک گـوش بـشـنوید و از گـوش دیـگر بـیرون دهید را به کار گیرید و گهگاهی سر خود را بعلامت موافقت تکان داده و با او موافقت کنید تا آتش بس اعلام شود. این روش به شما کمک خواهد کرد که با تسلط و آرامش بیشتر و در زمان بهتری به طور اصولی به حل مشکل بپردازید.
* اگراشتباهی را مرتکب شده اید و حتم دارید با سلاح غر همسرتان مواجه خواهید شد؛ پیش دستی کرده و عامـل اصلی غر زدن همسرتان را خنثی کنید. مثلا، اگر فراموش کرده اید خبر دیر آمدنتان را به همسرتان اطلاع دهید، بهتر است با یک دسته گل به خانه آمده و رنجش همسرتان را با محبت جبران کنید.
توصیه به خانم ها
*وقتی همسرتان شروع به غرغر کردن می کند بهتر است قبل از آنکه بهانه گیریهایش شدت یابد و مسئله حادتر شود، حس زنانه تان را به کار گیرید و علت عصبانیت او را جستجو کنید و در اسرع وقت مشکل را فیصله دهید.
*سعی کنید بهانه ای را به دست همسرتان ندهید و هر تعهدی را که فی مابین متعهد شده اید را به قدر کفایت و نیاز به انجام برسانید. در این صورت است که می توانید از بهانه گیری های همسرتان پیش گیری کنید.
*بعضی وقت ها بهتر است از جملاتی که اثرات سحرآمیز و شگفت آوری دارند، استفاده نمایید و در فرصت مقتضی علت آن را توضیح دهید. مثلا، اگر یادتان رفته است که به موقع به جلسه اولیاء و مربیان مدرسه فرزندتان بروید؛ بهتر است بگویید حق با تو است ولی مجبور شدم مادرم را به مطب ببرم.
*بهتر است به هنگام گفتگو با همسرتان احترام متقابل را سر لوحه ارتباطتان قرار داده و با ضمایر احترام آمیز همچون شما یکدیگر را صدا کنید، بدین طریق است که در صورت انتقاد از رفتار او، متهم به غرغرو بودن نخواهید بود و جملات انتقاد آمیز شما حالات دفاعی کمتری را در مردتان ایجاد می کند و شما راحتر به هدفتان خواهید رسید.
*هیچ گاه در مقابل بهانه گیری، کنایه زدن، عصبی شدن، گله و شکایت کردن و... همسرتان تقابل به مثل نکنید، گاهی سکوت و خاموشی معجزه می کند. اگر در برابر اشتباهات همسرتان به جای توبیخ و سرزنش، سکوت کنید بدین طریق او را شرمنده خود کرده اید و به او القاء می کنید که با این شیوه رفتارش موافق نیستید و در صورت تکرار مجدد، شما به آن موضوع اهمیتی نداده و مورد توجهتان قرار نخواهد گرفت.
* مردان بنا بر طبیعتشان،علاقه وافری به اندیشیدن و حل کردن مسائل پیچیده دارند و زمانی که به بن بست می رسند، تحت فشار عصبی قرار می گیرند و شروع به بهانه گیری و غر زدن می کنند، غافل از آن که با این روش باعث تکدر خاطر شما می شوند، لذا بهتر است، غر زدنهای موقعیتی همسرتان را جدی نگیرید و شرایط او را درک نمایید.
*گاهی همسر شما، یک موضوع ظـاهرا بی اهمیـت را بزرگ نموده و پر اهمیت جلوه می دهد و شروع به غر زدن می کند تا باعث ناراحتی و رنجش شما شود . او بدین طریق می خواهد از عصبانیت شما، برای تسکین خود استفاده نماید. بهتر در چنین مواقعی عوامل زمینه ای را بررسی نموده و در صدد رفع آن مشکلات بر آیید.
*برخی از خانم ها فکر می کنند بایستی به به محض ورود همسرشان به خانه ، مانند یک خبرگزاری تمام وقایع پیش آمده در طول روز، علی الخصوص خبرهای ناراحت کننده را به اطلاع همسرشان برسانند. بهتر است با پذیرایی، از او استقبال کرده و پس از کسب آرامش او و در سر فرصت از ناراحتی های خود با او صحبت کرده و یا او را پشت میز انتقاد بنشانید.
* برخی از آقایان برای نشان دادن دلخوری و ناراحتی شان به همسر، احساسات ناراحت کننده خود را به صورت بهانه گیری و یا شکایت کردن ابرازمی کنند و با این رفتار، انتظار اصلاح را هم طلب می کنند. به شما خانم محترم توصیه می شود ذهن خوانی نکنید و به جای آن از قدرت و استعداد کلامیتان استفاده کرده و او را به صحبت وا دارید و علت بد خلقی اش را کشف کنید.
*یکی از اشتباهات خانم ها به هنگام ایرادگیری همسرشان آن است که سریع عکس العمل نشان داده و دلخور می شوند و آنها نیز همانند همسرشان دست به بهانه گیری می زنند و در نهایت کار به مشاجره می کشد. بهتر است صبر کنید و بر گفته های همسرتان تمرکز کنید و در یک فرصت مناسب اقدامات لازم را مبذول دارید.
در پایان باید یادآور شوم کیفیت رابطه زناشویی شما بستگی به نحوه برخورد منطقی و صریح شما با مسائل زندگی دارد. بدین ترتیب بهتر است به جای تلخ کردن زندگی به کام خود و همسر و فرزندانتان در صدد حل مشکل برآیید و به یاد داشته باشید اگر متمایلید زندگی و همسرتان را حفظ نمایید، باید او را بـه همراه همه عیوب و کاستی هایش بپذیرید.