رابطه مغز با روابط اجتماعی
داشتن روابط اجتماعی قوی ، از منظرمادی و معنوی میتواند یک موفقیت محسوب شود بطوریکه انسان از لحاظ روحی و روانی ، نیازمند یک همراه و دوست است تا در کوره راههای تاریک و ناهموار زندگی ، مونس و همدم او باشد و در سختیها پشتیبانش باشد بطوریکه هیچ چیز نمی تواند جایگزین مناسبی برای آن باشد و ازلحاظ مادی و دنیوی هم اگر بخواهید حساب کنید انسانی که دارای روابط اجتماعی قوی و دوستان توانمند و پرنفوذ است عملا هیچ دری را بروی خود بسته نمی بیند و این موضوع در روزگار فعلی ما ، قابل لمس تر است. حال با دانستن اهمیت و لزوم داشتن چنین موهبتی ، چطور میتوانیم آنرا در سطح کارآمد و قابل قبولی کسب کنیم که بارها در کتابهای روان شناسی در مورد چگونگی جذب دیگران بطور مفصل بحث شده است و همه ما حدودا در انجام این مهم ، راهکارهای خودمان را داریم اما در خصوص طبیعت و ژنتیک انسانها و تاثیر آن درچنین پروسه ای ، محققان معتقدند که ارتباط معنیداری میان تعداد دوستان و اندازه قشر پیشپیشانی مغز وجود دارد. هر چقدر این بخش از مغز بزرگتر باشد، مهارت فکرخوانی هر یک از ما بیشتر و در نتیجه دایره دوستانمان گسترده تر است. محققان میگویند ارتباط معنیداری میان تعداد دوستان شما و اندازه قشر پیشپیشانی مغز که درست بالای چشمها قرار گرفته، وجود دارد. پژوهشها نشان میدهند هر چقدر این بخش از مغز بزرگتر باشد، دایره دوستانتان نیز گستردهتر است. به گزارش ساینس دیلی، این پژوهش که با همکاری محققان متعددی از دانشگاههای آکسفورد، لیورپول، منچستر و ادینبورگ انجام شده، مجموعهای از مهارتهای ادراکی را پیشنیاز حفظ دوستان نزدیک عنوان کرده که توسط متخصصان علوم اجتماعی مهارت فکرخوانی نامیده میشود. فرد به کمک این مهارت حیاتی میتواند در اجتماع پیچیده انسانها موفقتر عمل کند و به عنوان مثال یک گفتگو را به بهترین شکل ممکن ادامه دهد. این مطالعه برای اولینبار است که کسب این مهارت را مرتبط با لوب قدامی مغز عنوان کرده و پیشنهاد میکند که در کسب مهارتهای اجتماعی اندازه این بخش از مغز نقشی کلیدی را ایفا میکند.
دکتر رابین دانبار استاد دانشگاه آکسفورد و عضو مؤسسه انسانشناسی تکاملی و شناختی که رهبری این پژوهش را به عهده داشته می گوید: فکرخوانی مهارتی است که طی آن فرد میتواند روند طبیعی فکر و وضعیت ذهنی افراد دیگر را به درستی بیان کند. به عنوان مثال اگر نگاهی به اتللو بیندازیم،میتوانیم مهارت فوقالعاده شکسپیر را در دنبال کردن 5 وضعیت ذهنی مجزا به خوبی ببینیم. او در این نمایش تلاش کرده بینندگان را متقاعد کند که یاگو میخواسته اتللو تصور کند که دزدمونا به کاسیو علاقه داشته است. چنین مهارتی در فکرخوانی بسیار فراتر از چیزی است که در اغلب افراد بالغ دیده میشود.
پژوهشگران این تحقیق برای اندازهگیری ابعاد قشر پیشپیشانی مغز 40 داوطلب،از مغز آنها تصاویر ام.آر.آی تشریحی تهیه کردند و سپس از آنها خواستند فهرستی از افرادی را که طی 7 روز گذشته با آنها تماس کاری داشتهاند در مقابل افرادی که بخشی از حلقه ارتباطات اجتماعی آنها بودند، تهیه کنند. علاوه بر این به کمک آزمون دیگری میزان مهارت فکرخوانی این افراد برآورد شد.
دانبار که سال گذشته موفق شد نشان دهد مغز انسانهایی که در اطراف قطب زندگی میکنند، به دلیل شرایط متفاوت نوری این مناطق از بخش پردازش بصری بزرگتری برخوردار است میگوید: این تحقیق نشان میدهد افرادی که دوستان بیشتری دارند در آزمون فکرخوانی هم موفقتر عمل کردهاند و قشر پیشپیشانی آنها نیز حجیمتر است. وجود ارتباط میان اندازه این بخش که در فرایندهای فکری پیچیده به کار گرفته میشود و دایره ارتباطات اجتماعی فرد میتواند به ما در شناخت مکانیسمی که به بزرگتر شدن مغز انسان در میان نخستیان منجر شده، کمک کند. مخصوصا اینکه میدانیم قشر قدامی مغز انسان طی نیممیلیون سال گذشته رشد قابلتوجهی داشته است.
جوآن پاول از بخش روانشناسی دانشگاه لیورپول میگوید: احتمالا مهمترین یافته پژوهش ما این است که اندازه مغز و دایره ارتباطات اجتماعی فرد به وسیله مهارت فکرخوانی به یکدیگر مرتبط می شود و این مهارت است که باعث میشود دوستان بسیاری داشته باشیم.
دانبار که میگوید: تمامی این داوطلبان دانشجویان کارشناسی ارشدی بودند که سن مشابه و فرصتهای بالقوه مشابهی برای مشارکت در فعالیتهای اجتماعی داشتند. البته اوقات فراغت، شرایط جغرافیایی، شخصیت و جنس تکتک آنها میزان این روابط دوستانه را تحتتأثیر قرار میداد و میدانستیم که بعضی از این عوامل مخصوصا جنس افراد با مهارت فکرخوانی آنها در ارتباط است. با این حال ارتباط میان مهارت فکرخوانی فرد و ابعاد شبکه اجتماعی و دوستان او غیرقابلانکار است.