مهارت های تربيت کودکان
کودکان با باطنی آسمانی و چهره ای پاک و معصوم با ویژگی های منحصربفرد و تقدیر خاص خود، پا به این دنیا می گذارند و والدین به عنوان مسببین ورود کودکان به این دنیا، ملزم به انجام وظایف ذاتی و انسانی خود در قبال فرزندان، در زمینه های تامین نیازهای فیزیولوژیکی و اجتماعی آنها هستند. بنابراین والدین لازم است که آگاهی های لازم در خصوص شناسایی نواقص و معضلات تاثیر گذار در سلامت و تربیت فرزندان را فراگیرند و درعین حال، آموزش های لازم جهت رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه و محافظت از آنان در برابر ناهنجاریهای اجتماعی را کسب نمایند.
آگاه باشیم که کودکان، پاک و مستعد به دنیا آمده اند و ما مسئول هستیم که با تربیت شایسته و صحیح، این خوبی و پاکی را برایشان حفظ کنیم. کلید اصلی شیوه تربیتی مناسب، درک شخصیت و خلق و خوی کودک است تا در کنار آن بتوان استعدادها و تمایلات او را بهتر شناسایی و آنها را در مسیر توانایی های ویژه و خاص خودشان پرورش داد. بنابراین جهت آگاهی والدین از آسیبها و چالشهای پیش روی کودکان در ابعاد اجتماعی و فیزیولوژیکی، و همچنین شیوه های برخورد صحیح و علمی با آنها، پایگاه آموزشی نگارستان در راستای رسالت آموزشی خود، تحلیلی دارد بر مهارت های تربيت کودکان، باشد که زمینه ساز موفقیت، شکوفایی و سلامت جسمی و روحی آنان در فردای زندگیشان گردیم، چیزی که کمترین رسالت ماست.
هدف خود را مشخص کنيد
براي آن که رفتارهاي صحيحي را به منظور پرورش فرزند خود در پيش بگيريد بهترين روش اين است که در مقابل هر رفتاري که انجام مي دهيد، از خود بپرسيد هدف من از اين کار چه بود و در واقع مي خواستم با اين کار به کجا برسم؟
به عنوان مثال اگر در مقابل رفتاري او را تشويق مي کنم يا به او مي خندم، قصدم چيست؟ آيا مي خواهم که کودک اين رفتار را در آينده نيز داشته باشد و تکرارش کند يا آن که تکرار اين رفتار را نمي پسندم اما ناگهان خنده ام گرفته است؟ همچنين اگر برايش تنبيهي در نظر مي گيرم قصدم چيست؟ آيا تنها خشم خودم را خالي کردم؟ آيا چون حوصله ندارم به کودک فشار مي آورم؟ يا آن که تنبيهي مناسب با کار نامطلوب کودک برگزيده ام که در آينده از احتمال تکرار رفتار نامناسب مي کاهد و در ضمن رابطه من و کودک را تخريب نمي سازد.
کودک را لوس بار نياوريد
والدين کودک خود را دوست دارند و به او عشق مي ورزند از اين رو اين علاقه را در عمل نيز نشان مي دهند. اين عشق ورزي نياز هر کودک است و براي پرورش مناسب او ضرورت دارد. اما همين ابراز علاقه چنانچه افراطي باشد در پرورش کودک آسيب زا خواهد بود. اين که کودک هرگز ناکامي را تجربه نکند باعث نمي شود که در آينده فرد سالم تري باشد بلکه زماني او در بزرگسالي رشديافته خواهد شد که بتواند در مقابل مشکلات راه حل هاي مناسب را برگزيند.
ثبات داشته باشيد
بسيار مهم است که رفتارهاي شما براي کودک قابل پيش بيني باشد زماني که تنها بر اساس وضعيت روحي خود واکنش نشان مي دهيد و نه بر اساس قوانيني که وضع کرده ايد، نمي توانيد والد موثري باشيد. اگر حرف زشت زدن بد است هميشه بد است نه آن که چون امروز حال تان مساعد نيست او را تنبيه کنيد و روز ديگر اين رفتار را ناديده بگيريد. يکي از موضوع هايي که در اين حوزه بر سلامت کودک موثر است متعهد شدن به اجراي قول هايي است که مي دهيد. همچنين يکپارچگي در کلام و رفتار شما در موقعيت هاي گوناگون به کودک مي آموزد که شما فرد قابل اتکايي هستيد که مي تواند از رفتارهاي شما الگو بگيرد و حتي بر اساس آن تعيين کند که چه چيز درست و چه چيز نادرست است.
اعطاي مسئوليت را فراموش نکنيد
فرزند شما عضوي از خانواده شما و جامعه اي است که در آن زندگي مي کند. در آينده نيز بايد نقش والدي و ديگر مسئوليت هاي شغلي را به عهده بگيرد. براي اجراي صحيح اين نقش ها بهترين کار آن است که تمرين در پذيرفتن مسئوليت را از کودکي آغاز کنيد. والديني که در برآوردن تمامي نيازهاي فرزندان شان پيش قدم مي شوند و نمي گذارند کودک با استقلال دست به عملي بزند تحمل دشواري هاي آينده را براي کودک سخت تر مي سازند و نمي توان گفت که با فدا کردن خود براي کودک زندگي بهتري را براي او مي سازند بلکه حتي مي توان گفت، اين والدين زندگي آينده کودک را تخريب مي کنند. با اين حال، مسئوليت هايي که برايش در نظر مي گيريد بايد مناسب با سن او باشد و در قبال انجام صحيح آن نيز به او پاداش دهيد. اين پاداش مي تواند يک لبخند، تمجيد کلامي و يا حتي تهيه يک هديه باشد. مهم آن است که کودک دريابد شما به عملکرد او توجه داريد و البته هدف از دادن مسئوليت به او تنبيه او نيست بلکه شايستگي او را نشان مي دهد.
مراقب دوربين ها باشيد
کودک شما از همان ماه هاي اول تولد شروع به ثبت اعمال شما مي کند. به ياد داشته باشيد که اين فيلم برداري دائمي در رفتارهاي جزئي يا حتي سبک کلي رفتار زندگي کودک تاثيرگذار خواهد بود. بنابراين زماني که با همسر خود صحبت مي کنيد، در هنگام مکالمه با تلفن و يا حتي وقتي حرفي نمي زنيد اما رفتارهاي شما احساساتي را در بر دارد، او به ثبت کنش ها و واکنش هاي شما مي پردازد و در آينده بر اساس آنچه آموخته عمل خواهد کرد؛ بنابراين بايد مراقب اعمال خود در مقابل چشمان نظاره گر کودک باشيد.
تفکر انتقادي را به او بياموزيد
کودک سالم کودکي نيست که همواره به پيروي از شما بپردازد و هر ديدگاهي را که شما به او ارائه مي کنيد، بپذيرد. بايد تلاش کنيد تا کودک بياموزد که وراي هر رفتار، نظر و عقيده اي را بررسي کند حتي اگر رفتارها، ديدگاه ها و اعمال خود شما باشد. البته آنچه اهميت دارد آن است که کودک بياموزد نحوه بيان آن انتقاد نيز به چه صورت مناسب تر است. يعني در گام اول به او آموزش دهيد که تمامي ابعاد، دلايل و پيامدهاي موضوعات گوناگون را بررسي کند و در گام دوم اگر ديدگاه متفاوتي نسبت به آن مسئله دارد آن را با در نظر گرفتن حرمت ها و آنچه که صحيح تر است ابراز کند.
هرگز فراموش نکنید
کودکان وقتی با سرزنش و انتقاد زندگی می کنند، می آموزند بی اعتماد به خود باشند. وقتی با خشونت زندگی می کنند، می آموزند که جنگجو باشند. وقتی با ترس زندگی می کنند، می آموزند که بُزدل باشند. وقتی با ترحم زندگی می کنند، می آموزند که به خود احساس ترحم داشته باشند. وقتی با تمسخر زندگی می کنند می آموزند که خجالتی باشند. وقتی با حسادت زندگی می کنند می آموزند که در خود احساس گناه داشته باشند. اما اگر با شکیبایی زندگی کنند، بردباری را می آموزند. اگر با تشویق زندگی کنند، اعتماد و اطمینان را می آموزند. اگر با پاداش زندگی کنند، با استعداد بودن و پذیرندگی را می آموزند. اگر با تصدیق شدن زندگی کنند، عشق را می آموزند. اگر با توافق زندگی کنند، دوست داشتن خود را می آموزند. اگر با تایید زندگی کنند، با هدف زندگی کردن را می آموزند. اگر با صداقت زندگی کنند، حقیقت را می آموزند. اگر با انصاف زندگی کنند، دفاع از حقوق را می آموزند. اگر با اطمینان زندگی کنند، اعتماد به خود و اعتماد به دیگران را می آموزند. اگر با دوستی و محبت زندگی کنند، زندگی در دنیای امن را می آموزند.
