نقش ورزش در حفظ سلامتی
ورزش ، معجزه ای است که درمان هر دردیست و دژ مستحکمی است در مقابله با بیماریها. بطوریکه هر گاه دو نفر تحت تاثیر یک بیماری باشند و شرائط برای هر دو نفر یکسان باشد یقینا آنکس که فعالیت ورزشی داشته است روند بهبودی سریعتری را طی نموده و به درمان پاسخ مساعدتری میدهد و این موضوع ، به تایید کلیه پزشکان در ابعاد جسمی و کلیه روان پزشکان در ابعاد روحی رسیده است که در ادامه مطلب با پاره ای از این ناثیرات اشاره خواهیم کرد.
تاثیر ورزش بر قلب
• تقويت عضله قلب و ساير عضلات بدن.
• تسريع در جريان خون و انتقال بهتر اكسيژن به قسمت‌هاي مختلف بدن.
• پيشگيري از بروز بيماري فشار خون به دليل كاهش كلسترول و باز شدن عروق.
• به دليل تقويت عضله قلب و افزايش قدرت انقباضي آن، تعداد ضربان قلب در حالت استراحت در هر دقيقه كمتر شده و در مقابل ، خون با نيروي بيشتري به جريان مي‌افتد.
• با انقباض عضلات پا در حين ورزش ، خون راحت‌تر به قلب باز مي‌گردد و از بروز واريس در پاها جلوگيري مي‌شــود.
تاثير ورزش بر دستگاه گوارش
كاركرد صحيح دستگاه گوارش تا حدود زيادي بيانگر صحت و سلامت انسان است به گونه‌اي كه بسياري از متخصصين داخلي معتقدند اكثر بيماري‌هاي انسان مربوط به اختلال در دستگاه گوارش مي‌باشد.
اثرات مثبت ورزش بر دستگاه گوارش عبارتند از :
• تمرينات بدني موجب تحريك اشتها و ميل به غذا مي‌شود. مخصوصاً در افرادي كه دچار بي اشتهايي عصبي هستند ، اين اثر بسيار مشهود است.
• ورزش با تحريك دستگاه گوارش مانع ايجاد يبوست مي‌شود.
تاثير ورزش بر دستگاه حركتي
اثرات مفيد ورزش بر سلامت و كاركرد بسيار خوب دستگاه عضلاني اسكلتي بر كسي پوشيده نيست و اولين عضوي كه با ورزش كردن ، تغييرات مطلوبي را در آن احساس مي‌كنيم ، عضلات اندامهاي حركتي است.
مهمترين اثرات مفيد ورزش بر دستگاه حركتي عبارتند از :
• عضلات بدن با انجام ورزش مناسب تقويت مي‌شوند و قدرت كارآيي جسمي افزايش مي‌يابد.
• ورزش صحيح از آرتروز جلوگيري كرده موجب سلامت و استحكام مفاصل مي‌شود و مقاومت مفاصل را در مقابل صدمات افزايش مي‌دهد.
• موجب كشش عضلات و انعطاف پذيري بيشتر بدن مي‌شود.
• ورزش موجب استحكام استخوان‌ها شده و از پوكي آن جلوگيري مي‌كند.
• با تقويت عضلات ستون مهره‌ها از بروز كمر درد پيشگيري شود.
• همچنين ورزش از شل شدن عضلات جلوگيري كرده و ذخيره انرژي عضلات را افزايش مي‌دهد.
تأثير ورزش بر غدد داخلي
با تمرين‌هاي مناسب ورزشي ، ترشحات غدد داخلي تنظيم شده و در شرايط مختلف به مقدار لازم در بدن هورمون مورد نياز ترشح مي‌شود. در نتيجه ، ورزش تاثيرات مطلوبي بر جسم و روان انسان خواهد گذاشت و در بيماران ديابتي و افرادي كه مستعد به ديابت هستند قند خون به شكل قابل توجهي كاهش مي‌يابد.
تاثير ورزش بر دستگاه عصبي
تمرينات مرتب ورزش موجب بهبود كار سيستم عصبي و هماهنگي لازم بين اعصاب و عضلات خواهد شد.
مهمترين اثرات مثبت ورزش بر دستگاه عصبي عبارتند از :
• ورزش از فشارهاي رواني و ناراحتي‌هاي روحي مي‌كاهد و راهي مناسب براي مقابله با افسردگي است.
• با بهبود كار سيستم عصبي - عضلاني ، موجب چالاكي و افزايش كارآيي بدن مي‌شود.
• ورزش مؤثرترين راه براي درمان بي‌خوابي است.
تاثیر ورزش بر سلامت رواني و اجتماعي
نتايج تحقيقات مختلف نشان داده است كه انجام انواع مختلف نرمش‌ها ، علاوه بر فوايد جسمي فراوان ، بر مقابله با مشكلات عصبي و رواني نيز آثار مفيدي دارد. از ميان اين تحقيقات مي‌توان از كار يك ساله محققان دانشگاه استانفورد نام برد كه كار تحقيق خود را روي 57 زن و مرد 50 تا 65 ساله ، با چهار نوع نرمش مختلف انجام داده‌اند.
گروه اول هفته‌اي سه روز و روزي 60 دقيقه نرمش‌هايي را در يك مركز ورزشي انجام مي‌دادند كه 40 دقيقه آن شامل تمريناتي از قبيل دو و پياده روي سريع بود كه ميزان تنفس ، ضربان قلب و در نتيجه مصرف اكسيژن را افزايش مي‌داد.
گروه دوم وضعيتي كاملاَ مشابه با دسته اول داشتند با اين تفاوت كه اين كار را در منزل خويش انجام دادند.
سومين گروه ، هفته‌اي پنج بار به مدت 30 دقيقه به تمريناتي پرداختند كه در مجموع ميزان انرژي مصرف شده آن‌ها با دو دسته اول يكسان بود.
به گروه چهارم توصيه شد كه در نرمش‌هاي معمول خود هيچ تغييري ايجاد نكنند ، فعاليت‌هاي سه گروه آخر كه در مراكز مخصوص انجام نمي‌شد و توسط مشاوران ويژه پي‌گيري مي‌شد. نتيجه تحقيق نشان داد كه با وجود تفاوت نرمش ، ميزان فشارهاي عصبي ، هيجان و افسردگي در تمام گروه‌ها تقريباً 30 درصد كاهش يافته است.
مطلب ديگر اينكه با تحقيق در افراد سيگاري نشان داده شد كه اين تمرين‌ها يكي از بهترين راه‌هاي ترك سيگار است. انجام نرمش‌ها در منزل و تداوم آن بهترين نتيجه را در بردارد.
بارزترين اثرات مثبت ورزش در سلامت روح و روان و سلامت اجتماعي فرد:
• ورزش،طراوت و شادابي را به ارمغان آورده و افسردگي را از بين مي‌برد.
• ورزش،موجب احساس اعتماد به نفس،احساس قدرت و تقويت اراده مي‌شود.
• ورزش،باعث تقويت تمركز فكر و افزايش دقت عمل مي‌گردد.
• ورزشِ متعادل،موجب داشتن احساس خوب و افزايش قدرت خلاقيت مي‌گردد.
• ورزش،احساس آرامش و راحتي روح را افزايش داده و انسان را در مقابل فشارهاي رواني و اضطراب مقاوم مي‌كند.
• ورزش،موجب تقويت قواي ذهني و حافظه مي‌شود.
• با توجه به محاسن فوق‌الذكر افرادي كه ورزش متعادلي دارند هميشه سالم هستند و در مقابل بيماري‌هاي مختلف، مقاومند. در نتيجه غالباً در فعاليت‌هاي اجتماعي ، افرادي موفق هستند.
• ورزش،موجب پيشگيري از خستگي زودرس شده و كارمندان ورزشكار هيچگاه با كسالت به ارباب رجوع پاسخ نمي‌دهند.
• افراد فعال،توانايي خود را مي‌شناسند و از آن حداكثر استفاده را مي‌كنند.
• احتياجات اوليه خود را برطرف مي‌كنند و با شناخت واقعيات ، واقع بنيانه‌تر با مشكلات زندگي ، مقابله مي‌نمايند.
• افراد فعال به دليل اعتماد به خويش،مسئوليت پذيرند و از كسب تجربه لذت مي‌برند و هميشه براي بهترين نتيجه تلاش مي‌كنند.
• تربيت روح و روان در كنار تربيت بدني موجب تقويت اراده شده و چنين شخصي هرگز به طرف اعتياد نخواهد رفت
اثرات ورزش بر طول عمر
به طور كلي طول عمر افرادي كه تمرينات ورزشي مناسبي دارند ، بيشتر از افراد غير ورزشكار است. سن بيولوژيكي افراد ورزشكار (در ورزش‌هاي سبك) كمتر از افراد غير ورزشكار است. بنابراين اين‌گونه افراد از نظر ظاهري نيز افرادي شاداب و جوانند. يك علت طول عمر ورزشكاران ، مقاومت بدني آنان در مقابل بيماري‌هاي عفوني است.
تاثير ورزش بر دستگاه تنفس
علاوه بر اثرات مثبت ورزش بر سيستم قلب و عروق و افزايش توانمندي عضلات بدن، دستگاه تنفس نيز توانايي بيشتري پيدا مي‌كند. در زمان انجام فعاليت جسماني و ورزش، مقدار مصرف اكسيژن اعضاء مختلف بدن افزايش پيدا مي‌كند و حجم و سرعت جريان خون براي رساندن مواد مغذي و اكسيژن به اعضاء و بافتهاي مختلف افزايش مي‌يابد.
